2 czerwca 1979 roku papież Jan Paweł II wołał: „Niech zstąpi Duch Twój i odnowi oblicze ziemi. Tej ziemi”

2 czerwca 1979 r. rozpoczęła się pierwsza pielgrzymka Jana Pawła II do Ojczyzny. Władze komunistyczne były niezadowolone z wizyty papieża, obawiając się manifestacji patriotycznych, protestów i rozbudzenia dążeń wolnościowych w zniewolonym społeczeństwie. Papież odwiedził kolejno: Warszawę, Gniezno, Częstochowę, Kraków, Kalwarię Zebrzydowską, Wadowice, Oświęcim, Nowy Targ i ponownie Kraków. Oficjalnym hasłem podróży apostolskiej były pierwsze słowa hymnu ku czci św. Stanisława ze Szczepanowa – „Gaude Mater Polonia” („Raduj się, Matko Polsko”).
Jan Paweł II w Warszawie, czerwiec 1979 2 czerwca 1979 roku papież Jan Paweł II wołał: „Niech zstąpi Duch Twój i odnowi oblicze ziemi. Tej ziemi”
Jan Paweł II w Warszawie, czerwiec 1979 / fot. T. Gutry

Jan Paweł II, lądując na lotnisku Okęcie, rozpoczął swoją pierwszą pielgrzymkę do Ojczyzny. Tego samego dnia odprawił na placu Zwycięstwa w Warszawie mszę pontyfikalną, z udziałem prawie 200 tysięcy wiernych, podczas której wygłosił słynne słowa: „Niech zstąpi Duch Twój i odnowi oblicze ziemi. Tej ziemi”. Słowa te, zdaniem wielu, uruchomiły cały ciąg wydarzeń, zmierzających do zmiany ustroju w Polsce, której początek nastąpił 10 lat później.

Gdy 16 października 1978 r. kardynał Pericle Felici, z balkonu Bazyliki Świętego Piotra, ogłosił wybór pierwszego papieża-Polaka, na władze PRL padł strach. Zdały sobie one sprawę, że nowo wybrany papież będzie chciał odwiedzić swoją ojczyznę, a na to rządząca wtedy ekipa Edwarda Gierka była zupełnie nieprzygotowana.

Władze komunistyczne próbowały odwlec wizytę w czasie, proponując jej organizację w 1982 r., w którym przypadać miało sześćsetlecie istnienia klasztoru na Jasnej Górze. Upór strony kościelnej i obawa przed reakcjami polskich katolików sprawiły, że władze zgodziły się, po trzymiesięcznych negocjacjach, aby pielgrzymka Jana Pawła II odbyła się w dniach 2-10 czerwca 1979 r. i objęła Warszawę, Gniezno, Częstochowę, Kraków, Kalwarię Zebrzydowską, Wadowice, Oświęcim i Nowy Targ.

Przygotowania do wizyty

Obsługa pierwszej wizyty Jana Pawła II była, jak dotąd, największą operacją logistyczną tego typu w powojennej Polsce. 15 marca 1979 r. powołano sztab akcji zabezpieczenia operacyjnego pielgrzymki, nadając mu kryptonim „Lato-79”. Szefem sztabu został wiceminister spraw wewnętrznych gen. Bogusław Stachura.

Jednak najważniejszym zadaniem operacji „Lato-79” nie było zapewnienie bezpieczeństwa papieżowi, ale „rozwijanie działań operacyjno-rozpoznawczych i profilaktyczno–neutralizujących wobec grup i środowisk kontrolowanych przez MO i SB”. Pracą operacyjną kierował Departament IV MSW, który wykorzystując swoich tajnych współpracowników do penetracji środowisk, związanych z Kościołem, badał nastroje społeczne przed pielgrzymką oraz w jej trakcie.

Władze PRL próbowały odwrócić uwagę od spotkań rodaków z papieżem poprzez propagandę ideologiczną w mediach, posuwały się również do niszczenia kart wstępu do sektorów na msze papieskie. Zdawały sobie jednak sprawę, że w trakcie licznych zgromadzeń, może dojść do manifestacji wrogich wobec władzy haseł, której nie da się zapobiec za pomocą działań prewencyjnych, polegających na rozmieszczeniu w tłumie agentów i funkcjonariuszy.

Postanowiły więc robić zdjęcia pielgrzymom z ukrycia m.in. z tzw. punktów zakrytych, których dziesiątki rozmieszczono na trasach przejazdów papieża. W samej Warszawie było ich 27. Powstała w ten sposób dokumentacja, licząca kilka tysięcy zdjęć, mogła posłużyć jako dowód przeciwko osobom, manifestującym swój sprzeciw wobec rzeczywistości PRL.

Na fotografiach tych widać tłumy pielgrzymów i trzymane przez nich transparenty z hasłami niepodległościowymi. Sam Ojciec Święty widoczny jest na nich w kontekście spotkań z innymi osobami. Władze obawiały się niekontrolowanego przekazania papieżowi jakiejś korespondencji lub petycji.

Chociaż fotografie operacyjne, wykonane przez SB w trakcie pierwszej pielgrzymki Jana Pawła II do Polski, miały służyć udokumentowaniu wrogich, antypaństwowych działań wiernych, mimowolnie stały się świadectwem wiary i patriotyzmu milionów Polaków. Dopiero one ukazały prawdziwą frekwencję na spotkaniach z papieżem, której próżno było szukać w specjalnie kadrowanych fotografiach i transmisjach telewizyjnych, pochodzących z oficjalnego przekazu prasowego i telewizyjnego.

Tu można obejrzeć film o pierwszej pielgrzymce papieża Jana Pawła II do Polski:


 

POLECANE
Niemieckie władze ukarały klub fitness, który odmówił transseksualiście prawa do rozbierania się przy kobietach tylko u nas
Niemieckie władze ukarały klub fitness, który odmówił transseksualiście prawa do rozbierania się przy kobietach

Najpierw chciał uciszyć twórców podcastu, którzy nazwali go – poprawnie! - mężczyzną. Potem zaczął konkurować w sporcie przeciwko kobietom. Teraz transseksualista z Niemiec domaga się kary dla klubu fitness, który nie pozwolił mu podglądać nagich kobiet pod prysznicem.

Atak na Uniwersytecie Warszawskim. Nowy komunikat prokuratury Wiadomości
Atak na Uniwersytecie Warszawskim. Nowy komunikat prokuratury

- Podejrzany o zabójstwo pracownicy UW Mieszko R. przyznał się do popełnienia zarzucanych mu czynów - poinformował prokurator Piotr Antoni Skiba.

Mec. Michał Skwarzyński: Adam Bodnar nie dopilnował aby orzeczenie o własności mieszkania zostało ujawnione w Księdze Wieczystej tylko u nas
Mec. Michał Skwarzyński: Adam Bodnar nie dopilnował aby orzeczenie o własności mieszkania zostało ujawnione w Księdze Wieczystej

Kwestia mieszkania na ulicy Wąwozowej w Warszawie i braku jego wykazania w oświadczeniu majątkowym wzbudziła poruszenie opinii publicznej. Nie powinno to dziwić i zapewne nikogo nie dziwi. Wszak sprawa dotyczy Adama Bodnara człowieka o najwyższym, swego czasu poziomie zaufania co do jego profesjonalizmu, wiedzy, walorów moralnych etc.

Prezydent Andrzej Duda po wyborze nowego papieża: To poruszający moment Wiadomości
Prezydent Andrzej Duda po wyborze nowego papieża: To poruszający moment

- To moment głęboko poruszający dla wspólnoty Kościoła katolickiego - napisał prezydent Andrzej Duda po wyborze nowego papieża Leona XIV.

Jest nowy sondaż prezydencki Wiadomości
Jest nowy sondaż prezydencki

W najnowszym sondażu pracowni Atlas Intel na pierwszym miejscu znalazł się kandydat na prezydenta Karol Nawrocki z poparciem 29,1 proc. ankietowanych.

Jest reakcja Donalda Trumpa na wybór nowego papieża Wiadomości
Jest reakcja Donalda Trumpa na wybór nowego papieża

- Nie mogę doczekać się spotkania z papieżem Leonem XIV - napisał prezydent USA Donald Trump komentując wybór nowego papieża.

Szef holenderskiego wywiadu: To wtedy Rosja może uderzyć w NATO Wiadomości
Szef holenderskiego wywiadu: To wtedy Rosja może uderzyć w NATO

Rosja może być gotowa do wojny z NATO w ciągu roku od zakończenia wojny na Ukrainie – ostrzega szef holenderskiego wywiadu wojskowego.

Biały dym nad Kaplicą Sykstyńską. Kardynałowie wybrali papieża pilne
Biały dym nad Kaplicą Sykstyńską. Kardynałowie wybrali papieża

Po godz. 18 nad Kaplicą Sykstyńska pojawił się biały dym. To oznacza, że kardynałowie wybrali nowego papieża.

Nowy sondaż prezydencki z ostatniej chwili
Nowy sondaż prezydencki

Rafał Trzaskowski uzyskałby w wyborach 32,2 proc. głosów, Karol Nawrocki - 22,7 proc., Sławomir Mentzen - 13,5 proc., a Szymon Hołownia - 8,3 proc. głosów - wynika z sondażu Pollster dla "Super Expressu".

Komunikat dla mieszkańców Warszawy z ostatniej chwili
Komunikat dla mieszkańców Warszawy

W weekend tramwajarze dokończą asfaltowanie ulicy Belwederskiej pomiędzy Chełmską i Gagarina. Prace będą prowadzone także na skrzyżowaniu z Gagarina. Roboty rozpoczną się w czwartek w nocy.

REKLAMA

2 czerwca 1979 roku papież Jan Paweł II wołał: „Niech zstąpi Duch Twój i odnowi oblicze ziemi. Tej ziemi”

2 czerwca 1979 r. rozpoczęła się pierwsza pielgrzymka Jana Pawła II do Ojczyzny. Władze komunistyczne były niezadowolone z wizyty papieża, obawiając się manifestacji patriotycznych, protestów i rozbudzenia dążeń wolnościowych w zniewolonym społeczeństwie. Papież odwiedził kolejno: Warszawę, Gniezno, Częstochowę, Kraków, Kalwarię Zebrzydowską, Wadowice, Oświęcim, Nowy Targ i ponownie Kraków. Oficjalnym hasłem podróży apostolskiej były pierwsze słowa hymnu ku czci św. Stanisława ze Szczepanowa – „Gaude Mater Polonia” („Raduj się, Matko Polsko”).
Jan Paweł II w Warszawie, czerwiec 1979 2 czerwca 1979 roku papież Jan Paweł II wołał: „Niech zstąpi Duch Twój i odnowi oblicze ziemi. Tej ziemi”
Jan Paweł II w Warszawie, czerwiec 1979 / fot. T. Gutry

Jan Paweł II, lądując na lotnisku Okęcie, rozpoczął swoją pierwszą pielgrzymkę do Ojczyzny. Tego samego dnia odprawił na placu Zwycięstwa w Warszawie mszę pontyfikalną, z udziałem prawie 200 tysięcy wiernych, podczas której wygłosił słynne słowa: „Niech zstąpi Duch Twój i odnowi oblicze ziemi. Tej ziemi”. Słowa te, zdaniem wielu, uruchomiły cały ciąg wydarzeń, zmierzających do zmiany ustroju w Polsce, której początek nastąpił 10 lat później.

Gdy 16 października 1978 r. kardynał Pericle Felici, z balkonu Bazyliki Świętego Piotra, ogłosił wybór pierwszego papieża-Polaka, na władze PRL padł strach. Zdały sobie one sprawę, że nowo wybrany papież będzie chciał odwiedzić swoją ojczyznę, a na to rządząca wtedy ekipa Edwarda Gierka była zupełnie nieprzygotowana.

Władze komunistyczne próbowały odwlec wizytę w czasie, proponując jej organizację w 1982 r., w którym przypadać miało sześćsetlecie istnienia klasztoru na Jasnej Górze. Upór strony kościelnej i obawa przed reakcjami polskich katolików sprawiły, że władze zgodziły się, po trzymiesięcznych negocjacjach, aby pielgrzymka Jana Pawła II odbyła się w dniach 2-10 czerwca 1979 r. i objęła Warszawę, Gniezno, Częstochowę, Kraków, Kalwarię Zebrzydowską, Wadowice, Oświęcim i Nowy Targ.

Przygotowania do wizyty

Obsługa pierwszej wizyty Jana Pawła II była, jak dotąd, największą operacją logistyczną tego typu w powojennej Polsce. 15 marca 1979 r. powołano sztab akcji zabezpieczenia operacyjnego pielgrzymki, nadając mu kryptonim „Lato-79”. Szefem sztabu został wiceminister spraw wewnętrznych gen. Bogusław Stachura.

Jednak najważniejszym zadaniem operacji „Lato-79” nie było zapewnienie bezpieczeństwa papieżowi, ale „rozwijanie działań operacyjno-rozpoznawczych i profilaktyczno–neutralizujących wobec grup i środowisk kontrolowanych przez MO i SB”. Pracą operacyjną kierował Departament IV MSW, który wykorzystując swoich tajnych współpracowników do penetracji środowisk, związanych z Kościołem, badał nastroje społeczne przed pielgrzymką oraz w jej trakcie.

Władze PRL próbowały odwrócić uwagę od spotkań rodaków z papieżem poprzez propagandę ideologiczną w mediach, posuwały się również do niszczenia kart wstępu do sektorów na msze papieskie. Zdawały sobie jednak sprawę, że w trakcie licznych zgromadzeń, może dojść do manifestacji wrogich wobec władzy haseł, której nie da się zapobiec za pomocą działań prewencyjnych, polegających na rozmieszczeniu w tłumie agentów i funkcjonariuszy.

Postanowiły więc robić zdjęcia pielgrzymom z ukrycia m.in. z tzw. punktów zakrytych, których dziesiątki rozmieszczono na trasach przejazdów papieża. W samej Warszawie było ich 27. Powstała w ten sposób dokumentacja, licząca kilka tysięcy zdjęć, mogła posłużyć jako dowód przeciwko osobom, manifestującym swój sprzeciw wobec rzeczywistości PRL.

Na fotografiach tych widać tłumy pielgrzymów i trzymane przez nich transparenty z hasłami niepodległościowymi. Sam Ojciec Święty widoczny jest na nich w kontekście spotkań z innymi osobami. Władze obawiały się niekontrolowanego przekazania papieżowi jakiejś korespondencji lub petycji.

Chociaż fotografie operacyjne, wykonane przez SB w trakcie pierwszej pielgrzymki Jana Pawła II do Polski, miały służyć udokumentowaniu wrogich, antypaństwowych działań wiernych, mimowolnie stały się świadectwem wiary i patriotyzmu milionów Polaków. Dopiero one ukazały prawdziwą frekwencję na spotkaniach z papieżem, której próżno było szukać w specjalnie kadrowanych fotografiach i transmisjach telewizyjnych, pochodzących z oficjalnego przekazu prasowego i telewizyjnego.

Tu można obejrzeć film o pierwszej pielgrzymce papieża Jana Pawła II do Polski:



 

Polecane
Emerytury
Stażowe