Co magowie mają wspólnego z historią Mojżesza i egipskiego faraona?

Mateusz w Ewangelii ukazuje Heroda jako nowego faraona, a Jezusa jako nowego Mojżesza. Również magowie odegrali ważną rolę w egipskich losach narodu wybranego. Choć koncepcja Mesjasza jako „nowego Mojżesza” nie pojawiała się w tradycjach mesjańskich z czasów Drugiej Świątyni, to można ją zauważyć w późniejszych źródłach rabinicznych i Ewangeliach – pisze w komentarzu na Uroczystość Objawienia Pańskiego prof. Serge Ruzer, wykładowca Religioznawstwa Porównawczego Hebrew University w Jerozolimie.
Trzej Królowie Co magowie mają wspólnego z historią Mojżesza i egipskiego faraona?
Trzej Królowie / pixabay.com/geralt

Publikujemy cały tekst komentarza: 

Pozdrawiam z Jerozolimy, oddalonej około 9 km od Betlejem, miejsca narodzin Jezusa, którego dzieciństwo opisane jest w Ewangeliach Mateusza i Łukasza. Chociaż obaj autorzy przedstawiają swojego bohatera jako głęboko zakorzenionego w żydowskim świecie, kładą oni akcent na odmienne aspekty. Łukasz podkreśla, że rodzina Jezusa była przepojona żydowską pobożnością – pielgrzymowała do Świątyni i składała tam ofiary, a także przestrzegała inne tradycje. Mateusz już w genealogii, na samym początku swojej Ewangelii, przypisuje ogromne znaczenie łączności Jezusa z Abrahamem i innymi kluczowymi postaciami z biblijnej przeszłości Izraela, przede wszystkim z Dawidem. W bieżącym czytaniu Ewangelii wskazuje on na jeszcze jeden istotny punkt w mesjańskim portrecie Jezusa: na Mojżesza. 

Magowie w historii wyjścia z Egiptu

Motyw magów, którzy mieli udzielić porady paranoicznemu królowi w konkretnej sprawie, przypomina nam o magach, którzy również odegrali ważną rolę w historii wyjścia z Egiptu. Nieco dalej Mateusz opowiada o dokonanej przez Heroda rzezi nowonarodzonych betlejemskich chłopców. Wiemy z historii, że w obawie przed potencjalną konkurencją wobec swojej władzy był on gotowy zamordować nawet członków własnej rodziny. W tym wypadku boi się stracić tron na rzecz dziecka, które według doniesień ma być mesjańskim władcą. To oczywiście przypomina historię narodzin Mojżesza i morderczego dekretu faraona przeciwko nowonarodzonym hebrajczykom w Egipcie. 

Nierozerwalny związek Jezusa z Mojżeszem

W ten oto sposób Jezus zostaje nierozerwalnie powiązany nie tylko z domem Dawida, ale także z Mojżeszem, przekazicielem Tory na Synaju. Związek ten wzmacnia się jeszcze bardziej, gdy Mateusz opisuje ucieczkę rodziny do Egiptu i opuszczenie go jako swego rodzaju powtórne wyjście z Egiptu. Mateusz 2,15 cytuje księgę Ozeasza 11,1: „Z Egiptu wezwałem mojego syna”. Słowa proroka pierwotnie oznaczały wybawienie z Egiptu – „mój syn” odnosi się tutaj do Izraela, Narodu Wybranego. Ewangelia odnosi jednak te słowa do Jezusa, ukazując Mesjasza jako ostatecznego przedstawiciela swego ludu, który ogłasza nowe wyjście z Egiptu. 

Legenda o narodzinach Abrahama

Historia złego władcy próbującego wyeliminować dziecko, które ma potencjał niesienia ludzkości nowego światła, jest niewątpliwie bardzo wymowna. Zrodziło to także rabiniczną legendę o narodzinach Abrahama, której celem było ukazanie przykładu wiary monoteistycznej. W tym przypadku to król Nimrod knuje spisek mający na celu wymordowanie wszystkich noworodków płci męskiej, aby uniemożliwić nieznanemu mu jeszcze wybrańcowi przeżycie i wypełnienie swojej misji. Czy ta legenda była znana już w I wieku n.e., kiedy pisano Ewangelię Mateusza? Trudno powiedzieć, ale nie ma wątpliwości, że Mateusz miał zamiar przedstawić Heroda jako nowego faraona, a Jezusa jako nowego Mojżesza.

Ostatni odkupiciel będzie taki jak pierwszy

Ta ostatnia koncepcja zostanie wzmocniona w Ewangelii Jana, gdzie Jezus jest przedstawiany zarówno jako ten, który przekazuje nowe objawienie – na wzór Tory danej przez Mojżesza – jak i ten, który dokonuje znaków i cudów podobnych do tych, które dokonały się podczas wyjścia z Egiptu. Postrzeganie Mesjasza jako „nowego Mojżesza” jest nieobecne w ważnych tradycjach mesjańskich z czasów Drugiej Świątyni, takich jak pseudepigrafy i zwoje znad Morza Martwego, ale myśl ta pojawia się w późniejszych źródłach rabinicznych, co jest wyrażone zwięzłą formułą „ostatni odkupiciel będzie taki jak pierwszy.” Zatem to, co widzimy u Mateusza (i Jana) świadczy o początkach rozwoju tej poszerzającej się tendencji mesjańskiej w myśli żydowskiej. 

Komentarz wideo:
 

O autorze

Prof. Serge Ruzer uzyskał doktorat na Hebrew University w Jerozolimie w 1996 roku, gdzie został mianowany profesorem nadzwyczajnym na Wydziale Religioznawstwa Porównawczego i pracownikiem naukowym w Centrum Studiów nad Chrześcijaństwem tego uniwersytetu. Jego badania i publikacje dotyczą głównie żydowskiego pochodzenia wczesnego chrześcijaństwa i wczesnej literatury syryjskiej.

Centrum Heschela KUL


 

POLECANE
Kontrola w Kancelarii Premiera. Ziobro zaapelował do Owsiaka gorące
Kontrola w Kancelarii Premiera. Ziobro zaapelował do Owsiaka

Zbigniew Ziobro wzywa Jerzego Owsiaka do pokazania kwot, które fundacja WOŚP otrzymała od spółek państwowych po przejęciu władzy przez Donalda Tuska.

Nie wszedł na tęczowe schody. Szkoła ukarała 13-latka Wiadomości
Nie wszedł na "tęczowe schody". Szkoła ukarała 13-latka

Czy odmowa przejścia po schodach może doprowadzić do postępowania dyscyplinarnego? Brzmi absurdalnie, ale właśnie taki przypadek miał miejsce we Włoszech. W jednej ze szkół w Weronie 13-letni uczeń został ukarany za to, że odmówił skorzystania ze schodów udekorowanych kolorami tęczy i hasłami nawiązującymi do tolerancji i integracji.

Obowiązkowe szkolenia wojskowe. Polacy odpowiedzieli Wiadomości
Obowiązkowe szkolenia wojskowe. Polacy odpowiedzieli

Ponad połowa Polaków popiera obowiązkowe szkolenie wojskowe dla dorosłych mężczyzn – wynika z sondażu SW Research dla Onetu.

Dziś wyjątkowa gratka dla miłośników astronomii Wiadomości
Dziś wyjątkowa gratka dla miłośników astronomii

Dzisiejszy wieczór będzie wyjątkowy dla miłośników astronomii. Na nocnym niebie zobaczymy dwa obiekty – Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS) oraz statek Crew Dragon Endurance. Będą one przelatywać obok siebie i przez kilka minut będą doskonale widoczne gołym okiem. O szczegółach poinformował autor bloga „Z głową w gwiazdach”.

Tusk do słynnego aktora: Tak cię tutaj wytrenujemy... z ostatniej chwili
Tusk do słynnego aktora: "Tak cię tutaj wytrenujemy..."

Donald Tusk z zaprosił Jessego Eisenberga na dobrowolne szkolenie wojskowe. Aktor niedawno odebrał polskie obywatelstwo z rąk Andrzeja Dudy.

„Jest mi potwornie przykro”. Chwile grozy w programie TVN Wiadomości
„Jest mi potwornie przykro”. Chwile grozy w programie TVN

W drugim sezonie programu „The Traitors. Zdrajcy” napięcie sięgnęło zenitu z powodu groźnego wypadku. Podczas jednej z konkurencji uczestnik Marcin, doznał poważnej kontuzji barku i trafił do szpitala.

Mentzen: Polacy zasługują na to, aby w końcu coś się zmieniło polityka
Mentzen: Polacy zasługują na to, aby w końcu coś się zmieniło

Nie podpiszę żadnej ustawy podnoszącej podatki i doprowadzę do tego, że emerytury będą zwolnione z podatku dochodowego - zadeklarował w sobotę Ząbkowicach Śl. (Dolnośląskie) kandydat Konfederacji na prezydenta Sławomir Mentzen.

Media: Lewandowski zgodził się na niższą pensję. Podano kwotę gorące
Media: Lewandowski zgodził się na niższą pensję. Podano kwotę

Przedłużenie kontraktu Roberta Lewandowskiego z FC Barceloną to już tylko kwestia czasu. Według hiszpańskiej gazety "Sport" polski napastnik zgodził się na obniżkę pensji.

Tragiczny wypadek pod Białymstokiem. Wśród ofiar dziecko Wiadomości
Tragiczny wypadek pod Białymstokiem. Wśród ofiar dziecko

Media obiegły informacje o tragicznym wypadku, do jakiego doszło w piątek niedaleko Białegostoku.

Komunikat dla mieszkańców Gdańska Wiadomości
Komunikat dla mieszkańców Gdańska

Od 17 marca 2025 r. ZTM Gdańsk wprowadza zmiany: nowy przystanek „Kokoszki PKP” oraz korekty rozkładów jazdy kilku linii.

REKLAMA

Co magowie mają wspólnego z historią Mojżesza i egipskiego faraona?

Mateusz w Ewangelii ukazuje Heroda jako nowego faraona, a Jezusa jako nowego Mojżesza. Również magowie odegrali ważną rolę w egipskich losach narodu wybranego. Choć koncepcja Mesjasza jako „nowego Mojżesza” nie pojawiała się w tradycjach mesjańskich z czasów Drugiej Świątyni, to można ją zauważyć w późniejszych źródłach rabinicznych i Ewangeliach – pisze w komentarzu na Uroczystość Objawienia Pańskiego prof. Serge Ruzer, wykładowca Religioznawstwa Porównawczego Hebrew University w Jerozolimie.
Trzej Królowie Co magowie mają wspólnego z historią Mojżesza i egipskiego faraona?
Trzej Królowie / pixabay.com/geralt

Publikujemy cały tekst komentarza: 

Pozdrawiam z Jerozolimy, oddalonej około 9 km od Betlejem, miejsca narodzin Jezusa, którego dzieciństwo opisane jest w Ewangeliach Mateusza i Łukasza. Chociaż obaj autorzy przedstawiają swojego bohatera jako głęboko zakorzenionego w żydowskim świecie, kładą oni akcent na odmienne aspekty. Łukasz podkreśla, że rodzina Jezusa była przepojona żydowską pobożnością – pielgrzymowała do Świątyni i składała tam ofiary, a także przestrzegała inne tradycje. Mateusz już w genealogii, na samym początku swojej Ewangelii, przypisuje ogromne znaczenie łączności Jezusa z Abrahamem i innymi kluczowymi postaciami z biblijnej przeszłości Izraela, przede wszystkim z Dawidem. W bieżącym czytaniu Ewangelii wskazuje on na jeszcze jeden istotny punkt w mesjańskim portrecie Jezusa: na Mojżesza. 

Magowie w historii wyjścia z Egiptu

Motyw magów, którzy mieli udzielić porady paranoicznemu królowi w konkretnej sprawie, przypomina nam o magach, którzy również odegrali ważną rolę w historii wyjścia z Egiptu. Nieco dalej Mateusz opowiada o dokonanej przez Heroda rzezi nowonarodzonych betlejemskich chłopców. Wiemy z historii, że w obawie przed potencjalną konkurencją wobec swojej władzy był on gotowy zamordować nawet członków własnej rodziny. W tym wypadku boi się stracić tron na rzecz dziecka, które według doniesień ma być mesjańskim władcą. To oczywiście przypomina historię narodzin Mojżesza i morderczego dekretu faraona przeciwko nowonarodzonym hebrajczykom w Egipcie. 

Nierozerwalny związek Jezusa z Mojżeszem

W ten oto sposób Jezus zostaje nierozerwalnie powiązany nie tylko z domem Dawida, ale także z Mojżeszem, przekazicielem Tory na Synaju. Związek ten wzmacnia się jeszcze bardziej, gdy Mateusz opisuje ucieczkę rodziny do Egiptu i opuszczenie go jako swego rodzaju powtórne wyjście z Egiptu. Mateusz 2,15 cytuje księgę Ozeasza 11,1: „Z Egiptu wezwałem mojego syna”. Słowa proroka pierwotnie oznaczały wybawienie z Egiptu – „mój syn” odnosi się tutaj do Izraela, Narodu Wybranego. Ewangelia odnosi jednak te słowa do Jezusa, ukazując Mesjasza jako ostatecznego przedstawiciela swego ludu, który ogłasza nowe wyjście z Egiptu. 

Legenda o narodzinach Abrahama

Historia złego władcy próbującego wyeliminować dziecko, które ma potencjał niesienia ludzkości nowego światła, jest niewątpliwie bardzo wymowna. Zrodziło to także rabiniczną legendę o narodzinach Abrahama, której celem było ukazanie przykładu wiary monoteistycznej. W tym przypadku to król Nimrod knuje spisek mający na celu wymordowanie wszystkich noworodków płci męskiej, aby uniemożliwić nieznanemu mu jeszcze wybrańcowi przeżycie i wypełnienie swojej misji. Czy ta legenda była znana już w I wieku n.e., kiedy pisano Ewangelię Mateusza? Trudno powiedzieć, ale nie ma wątpliwości, że Mateusz miał zamiar przedstawić Heroda jako nowego faraona, a Jezusa jako nowego Mojżesza.

Ostatni odkupiciel będzie taki jak pierwszy

Ta ostatnia koncepcja zostanie wzmocniona w Ewangelii Jana, gdzie Jezus jest przedstawiany zarówno jako ten, który przekazuje nowe objawienie – na wzór Tory danej przez Mojżesza – jak i ten, który dokonuje znaków i cudów podobnych do tych, które dokonały się podczas wyjścia z Egiptu. Postrzeganie Mesjasza jako „nowego Mojżesza” jest nieobecne w ważnych tradycjach mesjańskich z czasów Drugiej Świątyni, takich jak pseudepigrafy i zwoje znad Morza Martwego, ale myśl ta pojawia się w późniejszych źródłach rabinicznych, co jest wyrażone zwięzłą formułą „ostatni odkupiciel będzie taki jak pierwszy.” Zatem to, co widzimy u Mateusza (i Jana) świadczy o początkach rozwoju tej poszerzającej się tendencji mesjańskiej w myśli żydowskiej. 

Komentarz wideo:
 

O autorze

Prof. Serge Ruzer uzyskał doktorat na Hebrew University w Jerozolimie w 1996 roku, gdzie został mianowany profesorem nadzwyczajnym na Wydziale Religioznawstwa Porównawczego i pracownikiem naukowym w Centrum Studiów nad Chrześcijaństwem tego uniwersytetu. Jego badania i publikacje dotyczą głównie żydowskiego pochodzenia wczesnego chrześcijaństwa i wczesnej literatury syryjskiej.

Centrum Heschela KUL



 

Polecane
Emerytury
Stażowe