Prof. Zieleniecki: Wprowadzenie emerytur stażowych nie wymaga zmiany Konstytucji

Czy wprowadzenie emerytur stażowych wymaga zmiany Konstytucji? Czy można pobierać emeryturę stażową i jednocześnie wynagrodzenie za pracę? O te i inne kwestie zapytaliśmy współautora projektu ustawy o emeryturach stażowych złożonej w Sejmie przez NSZZ “Solidarność”, profesora Uniwersytetu Gdańskiego, Marcina Zielenieckiego.
 Prof. Zieleniecki: Wprowadzenie emerytur stażowych nie wymaga zmiany Konstytucji
/ pixabay.com

- Czy wprowadzenie emerytur stażowych wymagałoby zmiany Konstytucji RP, która w art. 67 ust. 1 mówi, że: "Obywatel ma prawo do zabezpieczenia społecznego w razie niezdolności do pracy ze względu na chorobę lub inwalidztwo oraz po osiągnięciu wieku emerytalnego"?

- Moim zdaniem nie wymaga zmiany konstytucji, dlatego że wyliczenie tych ryzyk socjalnych, które zostały zawarte w art. 67 Konstytucji, jest wyliczeniem niepełnym. Nie ma tam niektórych ryzyk tradycyjnie uznawanych za objęte przez system zabezpieczenia społecznego. Mogę podać przykład ryzyka śmierci żywiciela rodziny. Mamy takie świadczenie, jak renta rodzinna. Renta rodzinna chroni przed ryzykiem śmierci żywiciela rodziny a art. 67 Konstytucji nie wymienia takiego ryzyka. Nie oznacza to oczywiście, że ustawodawca nie może objąć ochroną osób przed tego typu ryzykiem. Zgodnie z art. 67 Konstytucji zakres i formy zabezpieczenia społecznego określa ustawa.

- Podobnie jest ze stażem, a właściwie należałoby mówić o wysłudze jako zdarzeniu, które stanowi przedmiot ochrony przez system zabezpieczenia społecznego. To, że konstytucja w art. 67 wymienia wiek emerytalny, nie oznacza, że nie można w sposób uzupełniający posłużyć się kryterium stażowym. I przecież tak jest również obecnie. Nikt nie kwestionuje konstytucyjności chociażby emerytur z tytułu wysługi przysługującym funkcjonariuszom służb mundurowych, żołnierzom zawodowym czy górnikom.

- A jak wygląda kwestia ochrony przedemerytalnej? Zgodnie z art. 39 Kodeksu pracy, pracodawca nie może rozwiązać umowy o pracę za wypowiedzeniem w okresie 4 lat przed osiągnięciem przez pracownika wieku emerytalnego. Czy wobec tego, emerytury stażowe przyczynią się do zwolnień pracowników?

- Nie powinny się przyczynić do zwolnień, bo w tym przepisie nic się nie zmieni. Ochrona nadal będzie przysługiwać na 4 lata przed osiągnięciem wieku emerytalnego, który jest jeden i wynosi 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Zatem tak jak i do tej pory pracownicy będą ochroną przed wypowiedzeniem z chwilą ukończenia 56 roku życia przez kobietę i 61 roku życia przez mężczyznę. Nawet jeżeli pracownik osiągnie staż uprawniający do emerytury stażowej przed rozpoczęciem okresu podlegania szczególnej ochronie trwałości stosunku pracy, to w żaden sposób to nie powinno wpływać negatywnie na jego sytuację zawodową czy pracowniczą. Spełnienie warunków nabycia prawa do emerytury nie może uzasadniać wypowiedzenia pracownikowi umowy pracę przez pracodawcę. Wypowiedzenie umowy o pracę z tego powodu stanowiłoby dyskryminację pracownika ze względu na wiek. Spełnienie warunków nabycia prawa do emerytury stażowej umożliwi pracownikowi wcześniejsze zakończenie aktywności zawodowej, ale nie umożliwi pracodawcy rozwiązania stosunku pracy z takim pracownikiem z tego powodu.

- Czy 35 lat stażu dla kobiet i 40 lat dla mężczyzn to okres tylko składkowy czy również nieskładkowy?

- Składkowy i nieskładkowy. Liczone to będzie tak jak obecnie. Liczba lat nieskładkowych nie będzie mogła przekroczyć jednej trzeciej lat składkowych. Niekiedy trzeba będzie osiągnąć odpowiednio długi okres składkowy, aby móc wykorzystać wszystkie lata nieskładkowe. Zwykle jest jednak tak, że osoby, które mają długi staż składkowy, nie mają długiego okresu nieskładkowego. Pewnie w zdecydowanej większości przypadków można będzie uwzględnić pełną pulę lat nieskładkowych.

- Czy można będzie połączyć pobieranie emerytury stażowej z wynagrodzeniem płynącym z pracy zawodowej?

- Tak. Chociaż warto pamiętać, że od ubezpieczonych będących pracownikami art. 103 a ustawy emerytalno-rentowej już dziś wymaga rozwiązania stosunku pracy. Niespełnienie tego warunku spowoduje zawieszenie prawa do emerytury. Ubezpieczony, który rozwiążę stosunek pracy z pracodawcą zatrudniającym go w przededniu ustalenia prawa do emerytury stażowej może następnie ponownie podjąć pracę zarobkową u tego samo bądź u innego pracodawcy i łączyć jej wykonywanie z pobieraniem emerytury stażowej. Wysokość wynagrodzenia osiąganego z tego tytułu będzie jednak wpływać na możliwość pobierania emerytury stażowej. Jeżeli wynagrodzenie nie przekroczy 70% przeciętnego wynagrodzenia, to będzie można bez ograniczeń łączyć pobieranie świadczenia z pracą zarobkową. Jeżeli przekroczy 70%, ale nie 130% średniego wynagrodzenia, to emerytura stażowa będzie ulegała zmniejszeniu o kwotę przekroczenia progu 70% średniego wynagrodzenia. Dopiero, gdy przekroczymy próg 130% emerytura ulegnie zawieszeniu. Osoby osiągające wynagrodzenia przekraczające 130% przeciętnego wynagrodzenia nie będą mogły łączyć pobierania tej emerytury z pracą.

 

 


 

POLECANE
Ta komunikacja nie jest zdrowa. Prezydent Nawrocki o relacjach z rządem Wiadomości
"Ta komunikacja nie jest zdrowa". Prezydent Nawrocki o relacjach z rządem

"O dronie nad Belwederem dowiedziałem się z mediów społecznościowych" - powiedział Karol Nawrocki pytany o sposób komunikacji na linii Kancelaria Prezydenta- rząd.

Dlaczego Trump odkłada sankcje na Rosję? tylko u nas
Dlaczego Trump odkłada sankcje na Rosję?

Donald Trump po raz pierwszy – wreszcie - nazwał Rosję agresorem w wojnie przeciwko Ukrainie. Czy to – wreszcie – oznacza zaostrzenie polityki USA wobec Moskwy? Jak wiemy, do słów Trumpa nie ma się co za mocno przywiązywać.

Prohibicja w Warszawie. W koalicji zatrzeszczało gorące
Prohibicja w Warszawie. W koalicji zatrzeszczało

W czwartek obradowały komisje radnych Warszawy, na których odbyło się pierwsze czytanie dwóch projektów uchwał wprowadzających nocną prohibicję w stolicy. Radni zaopiniowali negatywnie oba projekty.

Komunikat dla mieszkańców Gdańska pilne
Komunikat dla mieszkańców Gdańska

W Gdańsku na terenie rafinerii odbędą się ćwiczenia. W związku z tym służby poinformowały, że dojdzie do zakłóceń w ruchu drogowym, a mieszkańców czekają utrudnienia.

Karol Nawrocki dla francuskiego LCI: Mam nadzieję, ze stworzymy konserwatywną Europę gorące
Karol Nawrocki dla francuskiego LCI: Mam nadzieję, ze stworzymy konserwatywną Europę

Trwa wizyta Prezydenta RP we Francji. Prezydent Karol Nawrocki udzielił wywiadu francuskiej telewizji LCI.

Nagła dymisja w MSZ gorące
Nagła dymisja w MSZ

Anna Radwan-Röhrenschef odwołana ze stanowiska wiceszefowej MSZ. W resorcie zajmowała się współpracą z urzędem prezydenta, polityką kulturalną i obszarem Ameryki Południowej

Rząd Tuska kłamał ws. tego co spadło na dom w Wyrykach? Nowy komunikat BBN z ostatniej chwili
Rząd Tuska kłamał ws. tego co spadło na dom w Wyrykach? Nowy komunikat BBN

Prokuratura Okręgowa w Lublinie prowadzi śledztwo w sprawie „niezidentyfikowanego obiektu latającego”, który spadł na dom w Wyrykach na Lubelszczyźnie. Według oficjalnego komunikatu obiekt „nie został na chwilę obecną zidentyfikowany ani jako dron, ani jako jego fragmenty”. Z kolei, jak donosi dziennik „Rzeczpospolita”, powołując się na swoich informatorów, na dom spadła rakieta wystrzelona z polskiego F-16. Jest nowy komunikat BBN

Prezydent Nawrocki: Sprawa reparacji jest otwarta z ostatniej chwili
Prezydent Nawrocki: Sprawa reparacji jest otwarta

Na spotkaniu z mediami podsumowującym wizyty w Niemczech i Francji prezydent Karol Nawrocki zapewnił, że "sprawa reparacji została otwarta".

Nowy komunikat IMGW. Oto co nas czeka Wiadomości
Nowy komunikat IMGW. Oto co nas czeka

Południowa Europa i jej krańce wschodnie będą pod wpływem wyżów, pozostały obszar kontynentu pozostanie w strefie oddziaływania niżów z układami frontów atmosferycznych. Początkowo pogodę w Polsce kształtować będzie niż.

Prezydent Karol Nawrocki w Paryżu. Rozmowy „w cztery oczy” z prezydentem Francji z ostatniej chwili
Prezydent Karol Nawrocki w Paryżu. Rozmowy „w cztery oczy” z prezydentem Francji

W Paryżu rozpoczęło się spotkanie prezydentów Polski i Francji: Karola Nawrockiego i Emmanuela Macrona. Polski prezydent został uroczyście powitany w Pałacu Elizejskim.

REKLAMA

Prof. Zieleniecki: Wprowadzenie emerytur stażowych nie wymaga zmiany Konstytucji

Czy wprowadzenie emerytur stażowych wymaga zmiany Konstytucji? Czy można pobierać emeryturę stażową i jednocześnie wynagrodzenie za pracę? O te i inne kwestie zapytaliśmy współautora projektu ustawy o emeryturach stażowych złożonej w Sejmie przez NSZZ “Solidarność”, profesora Uniwersytetu Gdańskiego, Marcina Zielenieckiego.
 Prof. Zieleniecki: Wprowadzenie emerytur stażowych nie wymaga zmiany Konstytucji
/ pixabay.com

- Czy wprowadzenie emerytur stażowych wymagałoby zmiany Konstytucji RP, która w art. 67 ust. 1 mówi, że: "Obywatel ma prawo do zabezpieczenia społecznego w razie niezdolności do pracy ze względu na chorobę lub inwalidztwo oraz po osiągnięciu wieku emerytalnego"?

- Moim zdaniem nie wymaga zmiany konstytucji, dlatego że wyliczenie tych ryzyk socjalnych, które zostały zawarte w art. 67 Konstytucji, jest wyliczeniem niepełnym. Nie ma tam niektórych ryzyk tradycyjnie uznawanych za objęte przez system zabezpieczenia społecznego. Mogę podać przykład ryzyka śmierci żywiciela rodziny. Mamy takie świadczenie, jak renta rodzinna. Renta rodzinna chroni przed ryzykiem śmierci żywiciela rodziny a art. 67 Konstytucji nie wymienia takiego ryzyka. Nie oznacza to oczywiście, że ustawodawca nie może objąć ochroną osób przed tego typu ryzykiem. Zgodnie z art. 67 Konstytucji zakres i formy zabezpieczenia społecznego określa ustawa.

- Podobnie jest ze stażem, a właściwie należałoby mówić o wysłudze jako zdarzeniu, które stanowi przedmiot ochrony przez system zabezpieczenia społecznego. To, że konstytucja w art. 67 wymienia wiek emerytalny, nie oznacza, że nie można w sposób uzupełniający posłużyć się kryterium stażowym. I przecież tak jest również obecnie. Nikt nie kwestionuje konstytucyjności chociażby emerytur z tytułu wysługi przysługującym funkcjonariuszom służb mundurowych, żołnierzom zawodowym czy górnikom.

- A jak wygląda kwestia ochrony przedemerytalnej? Zgodnie z art. 39 Kodeksu pracy, pracodawca nie może rozwiązać umowy o pracę za wypowiedzeniem w okresie 4 lat przed osiągnięciem przez pracownika wieku emerytalnego. Czy wobec tego, emerytury stażowe przyczynią się do zwolnień pracowników?

- Nie powinny się przyczynić do zwolnień, bo w tym przepisie nic się nie zmieni. Ochrona nadal będzie przysługiwać na 4 lata przed osiągnięciem wieku emerytalnego, który jest jeden i wynosi 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Zatem tak jak i do tej pory pracownicy będą ochroną przed wypowiedzeniem z chwilą ukończenia 56 roku życia przez kobietę i 61 roku życia przez mężczyznę. Nawet jeżeli pracownik osiągnie staż uprawniający do emerytury stażowej przed rozpoczęciem okresu podlegania szczególnej ochronie trwałości stosunku pracy, to w żaden sposób to nie powinno wpływać negatywnie na jego sytuację zawodową czy pracowniczą. Spełnienie warunków nabycia prawa do emerytury nie może uzasadniać wypowiedzenia pracownikowi umowy pracę przez pracodawcę. Wypowiedzenie umowy o pracę z tego powodu stanowiłoby dyskryminację pracownika ze względu na wiek. Spełnienie warunków nabycia prawa do emerytury stażowej umożliwi pracownikowi wcześniejsze zakończenie aktywności zawodowej, ale nie umożliwi pracodawcy rozwiązania stosunku pracy z takim pracownikiem z tego powodu.

- Czy 35 lat stażu dla kobiet i 40 lat dla mężczyzn to okres tylko składkowy czy również nieskładkowy?

- Składkowy i nieskładkowy. Liczone to będzie tak jak obecnie. Liczba lat nieskładkowych nie będzie mogła przekroczyć jednej trzeciej lat składkowych. Niekiedy trzeba będzie osiągnąć odpowiednio długi okres składkowy, aby móc wykorzystać wszystkie lata nieskładkowe. Zwykle jest jednak tak, że osoby, które mają długi staż składkowy, nie mają długiego okresu nieskładkowego. Pewnie w zdecydowanej większości przypadków można będzie uwzględnić pełną pulę lat nieskładkowych.

- Czy można będzie połączyć pobieranie emerytury stażowej z wynagrodzeniem płynącym z pracy zawodowej?

- Tak. Chociaż warto pamiętać, że od ubezpieczonych będących pracownikami art. 103 a ustawy emerytalno-rentowej już dziś wymaga rozwiązania stosunku pracy. Niespełnienie tego warunku spowoduje zawieszenie prawa do emerytury. Ubezpieczony, który rozwiążę stosunek pracy z pracodawcą zatrudniającym go w przededniu ustalenia prawa do emerytury stażowej może następnie ponownie podjąć pracę zarobkową u tego samo bądź u innego pracodawcy i łączyć jej wykonywanie z pobieraniem emerytury stażowej. Wysokość wynagrodzenia osiąganego z tego tytułu będzie jednak wpływać na możliwość pobierania emerytury stażowej. Jeżeli wynagrodzenie nie przekroczy 70% przeciętnego wynagrodzenia, to będzie można bez ograniczeń łączyć pobieranie świadczenia z pracą zarobkową. Jeżeli przekroczy 70%, ale nie 130% średniego wynagrodzenia, to emerytura stażowa będzie ulegała zmniejszeniu o kwotę przekroczenia progu 70% średniego wynagrodzenia. Dopiero, gdy przekroczymy próg 130% emerytura ulegnie zawieszeniu. Osoby osiągające wynagrodzenia przekraczające 130% przeciętnego wynagrodzenia nie będą mogły łączyć pobierania tej emerytury z pracą.

 

 



 

Polecane
Emerytury
Stażowe