Konrad Wernicki: Zawód nauczyciela powinien być prestiżowy

Kto dziś chce zostać nauczycielem? Zarobki poważnie odbiegające od rynkowych realiów, niewspółmierne do wymaganego wykształcenia i kompetencji. Do tego ciężkie warunki pracy obciążające psychikę. A przecież to od nauczycieli w głównej mierze zależy, jak będzie wyglądała przyszłość naszego państwa i narodu.
Nauczyciel Konrad Wernicki: Zawód nauczyciela powinien być prestiżowy
Nauczyciel / fot. pixabay.com

„Takie będą Rzeczypospolite, jakie ich młodzieży chowanie” – to cytat pochodzący z aktu fundacyjnego Akademii Zamojskiej. Mimo że sięga XVII w., to jest niezwykle aktualny do dziś, a w zasadzie jest jeszcze bardziej istotny niż kiedyś.

Bycie nauczycielem to nie jest zwykła praca. To służba dla całego społeczeństwa, państwa i narodu. To nauczyciele kształtują przyszłe społeczeństwo, które będzie pracować na rzecz obecnych dorosłych, którzy za jakiś czas staną się emerytami i trafią na emeryturę. Mają za zadanie przekazać wiedzę uczniom tak, by ci potrafili z niej korzystać w dorosłym, codziennym życiu. Mowa tu nie tylko o wiedzy książkowej, podręcznikowej czy też praktycznej na temat otaczającego nas świata, ale także o wielu zagadnieniach, z których nie zdajemy sobie sprawy, myśląc: edukacja szkolna.

Tak, wiem, że szkoła w wielu obszarach niedomaga i nieodpowiednio przygotowuje młodych ludzi do dorosłego życia, szczególnie w kontekście spraw pracowniczych, wejścia na rynek pracy, ale to już kwestie programowe, a nie gestia leżąca bezpośrednio w rękach nauczycieli.

To oni jednak mają sprawić, by człowiek, opuszczając mury szkoły, rozumiał otaczający go świat. To o wiele więcej, niż wynikałoby z ram programowych. Umiejętność odróżniania prawdy od fałszu, rozróżnianie kontekstów historycznych i kulturowych mających wpływ na teoretycznie obiektywne zjawiska. Nauczyciel w końcu uczy też rozumienia innych ludzi, komunikowania się z nimi, pracy w grupie, zasad moralnych… można by tak naprawdę długo wymieniać i odnajdywać kolejne warstwy naszego życia współkształtowane przez naszych nauczycieli.

 

Rzemieślnicy talentów

To konkretny nauczyciel, którego spotkaliśmy w swoim życiu, potrafił zainspirować nas do czytania literatury, poezji, zainteresowania się historią, kulturą, mógł zaszczepić nam bakcyla do nauki matematyki, chemii, biologii, zmotywować do uprawiania wybranej dyscypliny sportowej. Dobry nauczyciel mógł być dla nas mentorem i autorytetem.

Jakaż to jest ogromna odpowiedzialność, jaką biorą na siebie nauczyciele, szlifując nieukształtowane osobowości, z których każda może okazać się diamentem. To od nich często zależy, czy talent każdego z nas zostanie w porę odkryty, czy może pogrzebany na lata w naszej podświadomości i kompleksach.

Nauczyciel powinien być człowiekiem z perfekcyjnym poziomem wiedzy w swojej dziedzinie, a jednocześnie powinien posiadać odpowiednie cechy mentalne, wiedzę pedagogiczną, by odnaleźć się jako mentor i autorytet.

Jak jest dzisiaj?

 

Znowu w życiu mi nie wyszło

Dziś nikt nie marzy o tym, by zostać nauczycielem. Większości z nas ta praca jawi się jako zajęcie niezwykle trudne, bo wymagające ciągłego kontaktu z trudną młodzieżą. Bo każda młodzież bywa trudna. Rozwrzeszczana, bezczelna, krnąbrna, butna, leniwa, ignorancka. Wiemy to, bo w końcu sami tacy byliśmy. Pisząc to, aż wzbiera we mnie współczucie do moich byłych nauczycielek i nauczycieli, którzy musieli sobie radzić z bandą ponad 30 nastolatków zebranych w ciasnej sali szkolnej i próbować wtłoczyć im do głów coś wartościowego, a potem sprawdzać i egzekwować tę wiedzę. Pamiętam, że nieraz mieli dość, załamywali ręce. Widać było po niektórych, że ta praca odbiega od ich wzniosłych ideałów pięknego nauczania spragnionej wiedzy ambitnej młodzieży. Inni z kolei wyglądali, jakby praca nauczyciela była dla nich karą, a do szkoły trafili z braku laku.

Nauczycielami powinni zostawać najlepsi eksperci w swoich dyscyplinach: biolodzy, fizycy, poloniści itd. Jednak czy ci garną się do tego zawodu? Wprost przeciwnie. Takie osoby mają podstawy do tego, by zarabiać bardzo dobre pieniądze, a takich w tym zawodzie nie ma. Ewentualnie po wielu latach pracy, dzięki wysłudze lat można dojść do przyzwoitej pensji, ale na wolnym rynku taki biolog czy fizyk może zarabiać krocie w porównaniu do wynagrodzenia w systemie oświaty. Jak to wygląda w liczbach?

W 2023 r. średnie wynagrodzenia nauczyciela brutto wyniosą odpowiednio:

  • nauczyciel początkujący – 4777,86 zł brutto;
  • nauczyciel mianowany – 5733,43 zł brutto;
  • nauczyciel dyplomowany – 7326 zł brutto.

Dla porównania: pracując na kasie w Biedronce, otrzymamy na start ok. 4000 zł brutto.

Nie, żeby było coś złego czy poniżającego w pracy na kasie. Wprost przeciwnie. To bardzo potrzebna i ważna praca, co pokazał czas pandemii. Czy jednak chcemy, by ludzie odpowiedzialni za edukację naszych dzieci jako alternatywę mieli przeniesienie się do dyskontu? Kto wtedy zostanie nauczać przyszłe pokolenia Polaków?

Oferując takie płace nauczycielom, państwo naturalnie pozbawia się szansy, by naszą młodzież edukowały i kształciły osoby z największą wiedzą, naturalnie do tego predysponowane.

Do zawodu nauczyciela powinna ciągnąć elita, najlepsi z najlepszych w swoich dziedzinach, którzy dzięki swojej ogromnej wiedzy i inteligencji będą autorytetami dla uczniów.

Jednak nawet bycie wybitnym w swoich fachu nie jest jedyną składową potrzebną do tego, by być dobrym nauczycielem. Tutaj też potrzebne jest odpowiednie wykształcenie i przygotowanie pedagogiczne. Empatia, cierpliwość, wiele umiejętności „miękkich”, społecznych. Bez takiego podłoża nauczyciel może bardzo szybko się wypalić i zatracić wszelką chęć na skuteczną edukację młodzieży.

„Jestem nauczycielem” – to powinno brzmieć dumnie, prestiżowo, być powodem chluby. Ludzie winni widzieć w nauczycielach faktyczną elitę intelektualną państwa, a nie spracowanych, nisko uposażonych ludzi, którym nie wyszło w karierze zawodowej.

Dziś, gdy ktoś przedstawia się jako nauczyciel, widzimy u niego raczej niezręczne skrępowanie. Bo jest „tylko” nauczycielem, nikim ważnym, jego praca nie wzbudza podziwu, nie mówiąc o zarobkach.

Cośmy zrobili jako państwo, że tak podkopaliśmy prestiż i godność zawodu nauczyciela?

 

Błędy państwa

Polska państwem wolnym i suwerennym jest zaledwie od przeszło 30 lat. Od tylu lat możemy samodzielnie kreować nasz system oświaty i edukacji. Wcześniej w latach „Polski ludowej” było to niemożliwe z uwagi na lepkie macki Kremla oplatające Polskę. Konsekwencje tego widzimy do dziś. Przykładem może być to, że dopiero od niedawna odkryliśmy jako społeczeństwo, czym było powojenne podziemie antykomunistyczne w Polsce. Dzięki wolnej edukacji jesteśmy w stanie odpowiednio budować świadomość narodową i patriotyzm u naszych latorośli. Z tego zadania państwo wywiązuje się w miarę sprawnie, choć do ideału daleko, głównie ze względu na braki w podstawach programowych historii najnowszej Polski. Nie da się zrozumieć dzisiejszej rzeczywistości bez dokładnego poznania naszej trudnej historii po II wojnie światowej, czasów PRL-u, transformacji ustrojowej, dzikich lat 90. Tę lukę miał wypełnić HiT, czyli historia i teraźniejszość. Jaki będzie efekt tego przedmiotu, zobaczymy, ale nie to jest obecnie największą bolączką naszej edukacji.

Prawdziwym problemem jest to, że przez te 30 lat państwo nie zrobiło praktycznie nic, by zawód nauczyciela zdobył należyty prestiż i szacunek. Ba, trudno nie odnieść wrażenia, że od czasów PRL-u prestiż tego zawodu stopniowo maleje, przegrywając walkę z innymi zawodami na wolnym rynku.

Któż dziś chce być polonistą w podstawówce, skoro o wiele lepsze pieniądze zarobi w korporacji, klepiąc maile, przestawiając tabelki w Excelu, czy pisząc komunikaty prasowe. Albo kto zostanie matematykiem w liceum, skoro w banku zarobi kilkukrotnie więcej w porównaniu do pracy w szkole. Dlaczego państwo dopuściło do sytuacji, w której nikt nie chce pracować dla państwa?

I to jest jedno, ale jeszcze bardziej bulwersuje fakt, że politycy nie dość, że nie potrafią odpowiednio docenić nauczycieli, to przy różnych okazjach jeszcze bardziej podkopują ich pozycję w Polsce. Podczas powtarzających się protestów nauczycieli można usłyszeć opinie w stylu: „jak im tak źle, to po co zostawali nauczycielami?”.

A przecież państwo powinno walczyć o nauczycieli, zachęcać ich, sprawiać, by więcej kompetentnych osób chciało związać swoją przyszłość z systemem edukacji. Tymczasem chętnych jest coraz mniej.

Polska szkoła jako pracodawca ewidentnie nie wytrzymuje konkurencji na wolnym rynku. 

Obecne władze zdają się być świadome tej krytycznej sytuacji i planują pakiet reform, które mają być wprowadzane na jesieni tego roku. Jednym z elementów owych reform ma być likwidacja Karty nauczyciela, której zarzuca się zrównywanie dobrych i złych nauczycieli niezależnie od jakości ich pracy.

Jest to bardzo źle oceniane przez całą stronę społeczną związaną z oświatą, w tym przez NSZZ „Solidarność”.

„W każdym cywilizowanym państwie konieczne jest ustawowe określenie statusu zawodu nauczyciela. Wymaga tego niezwykle ważna jego rola społeczna w wychowaniu i kształtowaniu kolejnych pokoleń Polaków. Permanentne zmiany w pragmatyce zawodu, nakładanie coraz to nowych zadań bez stosownej gratyfikacji, trudne warunki pracy w przepełnionych oddziałach, brak stabilizacji w zawodzie nauczyciela powodują coraz częściej chęć odchodzenia z pracy. Obserwowany jest również brak napływu do zawodu nowych absolwentów szkół wyższych. W konsekwencji polska szkoła publiczna stanie się szkołą o niskiej jakości nauczania, z której nastąpi odpływ dzieci dobrze uposażonych rodziców do szkół prywatnych” – to fragment oświadczenia Ryszarda Proksy, przewodniczącego Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” z 14 kwietnia br.

Minister Czarnek mówi zaś, że zlikwidowana Karta nauczyciela zostanie zastąpiona nowoczesnym i właściwym dla państwa prawa aktem legislacyjnym, umacniającym status zawodowy i pozytywnie wpływającym na zwiększone i sprawiedliwe wynagrodzenia.

Jednak dla „S” jest to przede wszystkim zniszczenie ogólnokrajowego układu zbiorowego pracy, który tak ciężko w Polsce wywalczyć związkom zawodowym.

„Pomysł likwidacji Karty nauczyciela to kolejny krok na drodze do degradacji polskiej oświaty i obniżenia prestiżu zawodu nauczyciela!” – kwituje przewodniczący Proksa.

 

Gdy nie wiadomo, o co chodzi

Co zrobić, by zawód nauczyciela był prestiżowy, budził szacunek i przyciągał najlepszych kandydatów? To bardzo proste. Wystarczy płacić nauczycielom dobre pieniądze. A najlepiej bardzo dobre! I to z naszych podatków. Tu nie ma na czym oszczędzać. To jest inwestycja w naszą przyszłość.

To od dzisiejszej młodzieży zależy, jak będzie wyglądała Polska w przyszłości. Czy będzie sprawnym państwem, dobrze zarządzanym, z ludźmi ambitnymi, wyedukowanymi, świadomymi otaczającego ich świata i odpowiedzialności za niego, czy będą jedynie bezwolnymi trybikami, tanią siłą roboczą w liberalnym świecie zarządzanym przez inne, wyedukowane państwa?

Nie bójmy się płacić nauczycielom, nie bójmy się wyższych podatków przeznaczonych na system edukacji. To się nam zwróci. Taka będzie nasza przyszłość, ile w nią zainwestujemy.
 


Oceń artykuł
Wczytuję ocenę...

 

POLECANE
Kierowca bmw zatrzymany. Rodzina poczuła ulgę z ostatniej chwili
Kierowca bmw zatrzymany. "Rodzina poczuła ulgę"

Pełnomocnik rodziny ofiar wypadku na A1 powiedział, że ich bliscy poczuli ulgę po zatrzymaniu podejrzanego o spowodowanie tego zdarzenia Sebastiana M. Najprawdopodobniej w czwartek może zostać podpisany wniosek o jego ekstradycję - ustaliła nieoficjalnie PAP.

Manfred Weber chce Paktu Migracyjnego bo… w Niemczech, Austrii, Holandii i Włoszech nie ma już wolnych mieszkań z ostatniej chwili
Manfred Weber chce Paktu Migracyjnego bo… w Niemczech, Austrii, Holandii i Włoszech nie ma już wolnych mieszkań

"Bardzo wielu burmistrzów w Niemczech, Holandii, w Austrii, we Włoszech mówi nam, że nie ma już wolnych mieszkań" - mówił podczas debaty w Parlamencie Europejskim Manfred Weber, szef Europejskiej Partii Ludowej.

Afera na polskim YouTubie. Wiceminister sprawiedliwości zawiadomił Prokuraturę Krajową z ostatniej chwili
Afera na polskim YouTubie. Wiceminister sprawiedliwości zawiadomił Prokuraturę Krajową

Wiceminister sprawiedliwości Piotr Cieplucha poinformował w środę, że zawiadomił Prokuraturę Krajową o możliwości popełnienia czynów zabronionych o charakterze pedofilskich przez niektórych youtuberów i celebrytów związanych ze środowiskiem twórców internetowych.

Lewicowy ukraiński publicysta obawia się, że w wyniku wojny Ukraina zmieni się na wzór barbarzyńskiej Polski Wiadomości
Lewicowy ukraiński publicysta obawia się, że w wyniku wojny Ukraina zmieni się na wzór "barbarzyńskiej" Polski

Ciekawy tekst na temat przemian w ukraińskim społeczeństwie wywołanych wojną opublikował na łamach Ukraińskiej Prawdy lewicowy ukraiński publicysta Mychajło Dubynianskij.

Afera na polskim YouTubie. Michał Boxdel Baron wykluczony z FAME MMA z ostatniej chwili
Afera na polskim YouTubie. Michał "Boxdel" Baron wykluczony z FAME MMA

Fame MMA wydało oświadczenie. Poinformowano o natychmiastowym wykluczeniu Michała "Boxdela" Barona z działań organizacji.

Zespół Perfect w żałobie z ostatniej chwili
Zespół Perfect w żałobie

Nie żyje znany i ceniony realizator dźwięku, Jurek Oliwa. Na swoim koncie miał między innymi wieloletnią współpracę z grupą Perfect.

Afera wokół młodzieżowych influencerów: Ukarzemy ich z ostatniej chwili
Afera wokół młodzieżowych influencerów: "Ukarzemy ich"

3 października znany YouTuber Sylwester Wardęga opublikował film, który wstrząsnął polskim internetem. W materiale Wardęga przedstawił poważne oskarżenia dot. relacji seksualnych z nieletnimi m.in znanego youtubera "Stuu". Głos zabrał premier Mateusz Morawiecki, który rozkazał podległym służbom pilnie zająć się tą sprawą. 

Jesteś tak samo zamieszany w tę sprawę. Znana influencerka uderza w Sylwestra Wardęgę z ostatniej chwili
"Jesteś tak samo zamieszany w tę sprawę". Znana influencerka uderza w Sylwestra Wardęgę

"Jesteś tak samo zamieszany w tę całą sprawę, jak całą reszta, na którą nagrywasz, żeby tylko odwrócić uwagę od siebie i swoich dram" - napisała znana influencenka "Fagata" do Sylwestra Wardęgi. 

Burza wokół TVN. Popularny program znika z anteny z ostatniej chwili
Burza wokół TVN. Popularny program znika z anteny

Zawrzało wokół TVN. Jak informuje plotkarski portal pomponik.pl włodarze stacji TVN postanowili wprowadzić pewne zmiany w ramówce telewizyjnej "Siódemki".

Szokujący odcinek serialu Reset. Jest reakcja gen. Piotra Pytla z ostatniej chwili
Szokujący odcinek serialu "Reset". Jest reakcja gen. Piotra Pytla

W najnowszym odcinku serialu dokumentalnego „Reset” ujawniono nieznane dotąd dokumenty pokazujące przebieg zakulisowych rozmów między polskimi i rosyjskimi służbami, a także zgodę, jaką wydał ówczesny premier Donald Tusk, na współpracę między SKW a FSB – podał portal TVP Info. Jednym z "bohaterów" serialu jest jest biesiadujący z przedstawicielami rosyjskich służb, dziś ekspert "wiodących mediów", były szef SKW gen. Piotr Pytel.

REKLAMA

Konrad Wernicki: Zawód nauczyciela powinien być prestiżowy

Kto dziś chce zostać nauczycielem? Zarobki poważnie odbiegające od rynkowych realiów, niewspółmierne do wymaganego wykształcenia i kompetencji. Do tego ciężkie warunki pracy obciążające psychikę. A przecież to od nauczycieli w głównej mierze zależy, jak będzie wyglądała przyszłość naszego państwa i narodu.
Nauczyciel Konrad Wernicki: Zawód nauczyciela powinien być prestiżowy
Nauczyciel / fot. pixabay.com

„Takie będą Rzeczypospolite, jakie ich młodzieży chowanie” – to cytat pochodzący z aktu fundacyjnego Akademii Zamojskiej. Mimo że sięga XVII w., to jest niezwykle aktualny do dziś, a w zasadzie jest jeszcze bardziej istotny niż kiedyś.

Bycie nauczycielem to nie jest zwykła praca. To służba dla całego społeczeństwa, państwa i narodu. To nauczyciele kształtują przyszłe społeczeństwo, które będzie pracować na rzecz obecnych dorosłych, którzy za jakiś czas staną się emerytami i trafią na emeryturę. Mają za zadanie przekazać wiedzę uczniom tak, by ci potrafili z niej korzystać w dorosłym, codziennym życiu. Mowa tu nie tylko o wiedzy książkowej, podręcznikowej czy też praktycznej na temat otaczającego nas świata, ale także o wielu zagadnieniach, z których nie zdajemy sobie sprawy, myśląc: edukacja szkolna.

Tak, wiem, że szkoła w wielu obszarach niedomaga i nieodpowiednio przygotowuje młodych ludzi do dorosłego życia, szczególnie w kontekście spraw pracowniczych, wejścia na rynek pracy, ale to już kwestie programowe, a nie gestia leżąca bezpośrednio w rękach nauczycieli.

To oni jednak mają sprawić, by człowiek, opuszczając mury szkoły, rozumiał otaczający go świat. To o wiele więcej, niż wynikałoby z ram programowych. Umiejętność odróżniania prawdy od fałszu, rozróżnianie kontekstów historycznych i kulturowych mających wpływ na teoretycznie obiektywne zjawiska. Nauczyciel w końcu uczy też rozumienia innych ludzi, komunikowania się z nimi, pracy w grupie, zasad moralnych… można by tak naprawdę długo wymieniać i odnajdywać kolejne warstwy naszego życia współkształtowane przez naszych nauczycieli.

 

Rzemieślnicy talentów

To konkretny nauczyciel, którego spotkaliśmy w swoim życiu, potrafił zainspirować nas do czytania literatury, poezji, zainteresowania się historią, kulturą, mógł zaszczepić nam bakcyla do nauki matematyki, chemii, biologii, zmotywować do uprawiania wybranej dyscypliny sportowej. Dobry nauczyciel mógł być dla nas mentorem i autorytetem.

Jakaż to jest ogromna odpowiedzialność, jaką biorą na siebie nauczyciele, szlifując nieukształtowane osobowości, z których każda może okazać się diamentem. To od nich często zależy, czy talent każdego z nas zostanie w porę odkryty, czy może pogrzebany na lata w naszej podświadomości i kompleksach.

Nauczyciel powinien być człowiekiem z perfekcyjnym poziomem wiedzy w swojej dziedzinie, a jednocześnie powinien posiadać odpowiednie cechy mentalne, wiedzę pedagogiczną, by odnaleźć się jako mentor i autorytet.

Jak jest dzisiaj?

 

Znowu w życiu mi nie wyszło

Dziś nikt nie marzy o tym, by zostać nauczycielem. Większości z nas ta praca jawi się jako zajęcie niezwykle trudne, bo wymagające ciągłego kontaktu z trudną młodzieżą. Bo każda młodzież bywa trudna. Rozwrzeszczana, bezczelna, krnąbrna, butna, leniwa, ignorancka. Wiemy to, bo w końcu sami tacy byliśmy. Pisząc to, aż wzbiera we mnie współczucie do moich byłych nauczycielek i nauczycieli, którzy musieli sobie radzić z bandą ponad 30 nastolatków zebranych w ciasnej sali szkolnej i próbować wtłoczyć im do głów coś wartościowego, a potem sprawdzać i egzekwować tę wiedzę. Pamiętam, że nieraz mieli dość, załamywali ręce. Widać było po niektórych, że ta praca odbiega od ich wzniosłych ideałów pięknego nauczania spragnionej wiedzy ambitnej młodzieży. Inni z kolei wyglądali, jakby praca nauczyciela była dla nich karą, a do szkoły trafili z braku laku.

Nauczycielami powinni zostawać najlepsi eksperci w swoich dyscyplinach: biolodzy, fizycy, poloniści itd. Jednak czy ci garną się do tego zawodu? Wprost przeciwnie. Takie osoby mają podstawy do tego, by zarabiać bardzo dobre pieniądze, a takich w tym zawodzie nie ma. Ewentualnie po wielu latach pracy, dzięki wysłudze lat można dojść do przyzwoitej pensji, ale na wolnym rynku taki biolog czy fizyk może zarabiać krocie w porównaniu do wynagrodzenia w systemie oświaty. Jak to wygląda w liczbach?

W 2023 r. średnie wynagrodzenia nauczyciela brutto wyniosą odpowiednio:

  • nauczyciel początkujący – 4777,86 zł brutto;
  • nauczyciel mianowany – 5733,43 zł brutto;
  • nauczyciel dyplomowany – 7326 zł brutto.

Dla porównania: pracując na kasie w Biedronce, otrzymamy na start ok. 4000 zł brutto.

Nie, żeby było coś złego czy poniżającego w pracy na kasie. Wprost przeciwnie. To bardzo potrzebna i ważna praca, co pokazał czas pandemii. Czy jednak chcemy, by ludzie odpowiedzialni za edukację naszych dzieci jako alternatywę mieli przeniesienie się do dyskontu? Kto wtedy zostanie nauczać przyszłe pokolenia Polaków?

Oferując takie płace nauczycielom, państwo naturalnie pozbawia się szansy, by naszą młodzież edukowały i kształciły osoby z największą wiedzą, naturalnie do tego predysponowane.

Do zawodu nauczyciela powinna ciągnąć elita, najlepsi z najlepszych w swoich dziedzinach, którzy dzięki swojej ogromnej wiedzy i inteligencji będą autorytetami dla uczniów.

Jednak nawet bycie wybitnym w swoich fachu nie jest jedyną składową potrzebną do tego, by być dobrym nauczycielem. Tutaj też potrzebne jest odpowiednie wykształcenie i przygotowanie pedagogiczne. Empatia, cierpliwość, wiele umiejętności „miękkich”, społecznych. Bez takiego podłoża nauczyciel może bardzo szybko się wypalić i zatracić wszelką chęć na skuteczną edukację młodzieży.

„Jestem nauczycielem” – to powinno brzmieć dumnie, prestiżowo, być powodem chluby. Ludzie winni widzieć w nauczycielach faktyczną elitę intelektualną państwa, a nie spracowanych, nisko uposażonych ludzi, którym nie wyszło w karierze zawodowej.

Dziś, gdy ktoś przedstawia się jako nauczyciel, widzimy u niego raczej niezręczne skrępowanie. Bo jest „tylko” nauczycielem, nikim ważnym, jego praca nie wzbudza podziwu, nie mówiąc o zarobkach.

Cośmy zrobili jako państwo, że tak podkopaliśmy prestiż i godność zawodu nauczyciela?

 

Błędy państwa

Polska państwem wolnym i suwerennym jest zaledwie od przeszło 30 lat. Od tylu lat możemy samodzielnie kreować nasz system oświaty i edukacji. Wcześniej w latach „Polski ludowej” było to niemożliwe z uwagi na lepkie macki Kremla oplatające Polskę. Konsekwencje tego widzimy do dziś. Przykładem może być to, że dopiero od niedawna odkryliśmy jako społeczeństwo, czym było powojenne podziemie antykomunistyczne w Polsce. Dzięki wolnej edukacji jesteśmy w stanie odpowiednio budować świadomość narodową i patriotyzm u naszych latorośli. Z tego zadania państwo wywiązuje się w miarę sprawnie, choć do ideału daleko, głównie ze względu na braki w podstawach programowych historii najnowszej Polski. Nie da się zrozumieć dzisiejszej rzeczywistości bez dokładnego poznania naszej trudnej historii po II wojnie światowej, czasów PRL-u, transformacji ustrojowej, dzikich lat 90. Tę lukę miał wypełnić HiT, czyli historia i teraźniejszość. Jaki będzie efekt tego przedmiotu, zobaczymy, ale nie to jest obecnie największą bolączką naszej edukacji.

Prawdziwym problemem jest to, że przez te 30 lat państwo nie zrobiło praktycznie nic, by zawód nauczyciela zdobył należyty prestiż i szacunek. Ba, trudno nie odnieść wrażenia, że od czasów PRL-u prestiż tego zawodu stopniowo maleje, przegrywając walkę z innymi zawodami na wolnym rynku.

Któż dziś chce być polonistą w podstawówce, skoro o wiele lepsze pieniądze zarobi w korporacji, klepiąc maile, przestawiając tabelki w Excelu, czy pisząc komunikaty prasowe. Albo kto zostanie matematykiem w liceum, skoro w banku zarobi kilkukrotnie więcej w porównaniu do pracy w szkole. Dlaczego państwo dopuściło do sytuacji, w której nikt nie chce pracować dla państwa?

I to jest jedno, ale jeszcze bardziej bulwersuje fakt, że politycy nie dość, że nie potrafią odpowiednio docenić nauczycieli, to przy różnych okazjach jeszcze bardziej podkopują ich pozycję w Polsce. Podczas powtarzających się protestów nauczycieli można usłyszeć opinie w stylu: „jak im tak źle, to po co zostawali nauczycielami?”.

A przecież państwo powinno walczyć o nauczycieli, zachęcać ich, sprawiać, by więcej kompetentnych osób chciało związać swoją przyszłość z systemem edukacji. Tymczasem chętnych jest coraz mniej.

Polska szkoła jako pracodawca ewidentnie nie wytrzymuje konkurencji na wolnym rynku. 

Obecne władze zdają się być świadome tej krytycznej sytuacji i planują pakiet reform, które mają być wprowadzane na jesieni tego roku. Jednym z elementów owych reform ma być likwidacja Karty nauczyciela, której zarzuca się zrównywanie dobrych i złych nauczycieli niezależnie od jakości ich pracy.

Jest to bardzo źle oceniane przez całą stronę społeczną związaną z oświatą, w tym przez NSZZ „Solidarność”.

„W każdym cywilizowanym państwie konieczne jest ustawowe określenie statusu zawodu nauczyciela. Wymaga tego niezwykle ważna jego rola społeczna w wychowaniu i kształtowaniu kolejnych pokoleń Polaków. Permanentne zmiany w pragmatyce zawodu, nakładanie coraz to nowych zadań bez stosownej gratyfikacji, trudne warunki pracy w przepełnionych oddziałach, brak stabilizacji w zawodzie nauczyciela powodują coraz częściej chęć odchodzenia z pracy. Obserwowany jest również brak napływu do zawodu nowych absolwentów szkół wyższych. W konsekwencji polska szkoła publiczna stanie się szkołą o niskiej jakości nauczania, z której nastąpi odpływ dzieci dobrze uposażonych rodziców do szkół prywatnych” – to fragment oświadczenia Ryszarda Proksy, przewodniczącego Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” z 14 kwietnia br.

Minister Czarnek mówi zaś, że zlikwidowana Karta nauczyciela zostanie zastąpiona nowoczesnym i właściwym dla państwa prawa aktem legislacyjnym, umacniającym status zawodowy i pozytywnie wpływającym na zwiększone i sprawiedliwe wynagrodzenia.

Jednak dla „S” jest to przede wszystkim zniszczenie ogólnokrajowego układu zbiorowego pracy, który tak ciężko w Polsce wywalczyć związkom zawodowym.

„Pomysł likwidacji Karty nauczyciela to kolejny krok na drodze do degradacji polskiej oświaty i obniżenia prestiżu zawodu nauczyciela!” – kwituje przewodniczący Proksa.

 

Gdy nie wiadomo, o co chodzi

Co zrobić, by zawód nauczyciela był prestiżowy, budził szacunek i przyciągał najlepszych kandydatów? To bardzo proste. Wystarczy płacić nauczycielom dobre pieniądze. A najlepiej bardzo dobre! I to z naszych podatków. Tu nie ma na czym oszczędzać. To jest inwestycja w naszą przyszłość.

To od dzisiejszej młodzieży zależy, jak będzie wyglądała Polska w przyszłości. Czy będzie sprawnym państwem, dobrze zarządzanym, z ludźmi ambitnymi, wyedukowanymi, świadomymi otaczającego ich świata i odpowiedzialności za niego, czy będą jedynie bezwolnymi trybikami, tanią siłą roboczą w liberalnym świecie zarządzanym przez inne, wyedukowane państwa?

Nie bójmy się płacić nauczycielom, nie bójmy się wyższych podatków przeznaczonych na system edukacji. To się nam zwróci. Taka będzie nasza przyszłość, ile w nią zainwestujemy.
 



Oceń artykuł
Wczytuję ocenę...

 

Polecane
Emerytury
Stażowe