Coś takiego wyrosło Ci w ogrodzie? Uwaga, te rośliny są niebezpieczne

Lista roślin trujących, z którymi stykamy się w przydomowych ogrodach, jest bardzo długa. Część z nich to zamorscy najeźdźcy, przybyli do nas z odległych kontynentów: Afryki, obu Ameryk czy Azji, ale są również rdzenni mieszkańcy naszej strefy klimatycznej, dobrze znani naszym przodkom.
Tojad mocny Coś takiego wyrosło Ci w ogrodzie? Uwaga, te rośliny są niebezpieczne
Tojad mocny / Wikipedia domena publiczna

Niektóre rośliny zawierają substancje toksyczne dla ludzi i zwierząt tylko w niektórych swoich częściach: kwiatach, owocach czy korzeniach, inne – w całym organizmie. Tak w procesie ewolucji rośliny uzbroiły się przed zjadaniem przez zwierzęta roślinożerne, ale także przed pasożytami i chorobami. Trucizny, na przykład alkaloidy i glikozydy, to obok kolców czy włosków parzących najbardziej skuteczne metody odstraszania potencjalnych konsumentów. Wiele z tych niebezpiecznych roślin można rozpoznać po nieprzyjemnym zapachu lub ostrym, piekącym smaku. Zwierzęta, zwłaszcza dzikie, na ogół je znają i omijają – jednak nie zawsze. Ludzie nauczyli się tego doświadczalnie; z czasem zbadali chemiczny skład większości znanych roślin oraz ich oddziaływanie na ludzi i zwierzęta. Tak powstała długa lista niebezpiecznych roślin, choć jak twierdzą naukowcy, nie jest ona jeszcze wyczerpana.

Jest grupa roślin, które tracą swe własności trujące po wysuszeniu albo po obróbce termicznej, ale są i takie, w których zawartość toksycznych substancji nie ulega zmianie. Jej ilość może zależeć od pory roku, czego przykładem jest chętnie uprawiany w ogrodach zimowit jesienny – jego trująca moc największa jest wiosną. Dużo zależy też od stopnia nasłonecznienia, składu gleby i wilgotności. Nawet rośliny słabo trujące mogą spowodować ciężkie zatrucie, a nawet śmierć, gdy zostały spożyte w większych ilościach. Różna jest też wrażliwość zwierząt na te same trucizny, na przykład cis pospolity jest znacznie bardziej trujący dla koni niż dla innych zwierząt. Wiele roślin trujących jest wykorzystywanych w medycynie – wszystko zależy od dawki i od sposobu ich użycia. Nawet niektóre rośliny uprawiane dla celów spożywczych są trujące (szczególnie przyprawowe), gdy zostaną wykorzystane w niewłaściwy sposób lub w nadmiernych ilościach. Niektóre można zjadać, gdy są młode, inne – gdy są dojrzałe. Wiedza na ich temat może uratować nam życie.

Źródło oleju rycynowego

Powszechnie znany z ogrodów przydomowych i parków rącznik pospolity (Ricinus communis) uznawany jest za najbardziej trującą roślinę świata. Atrakcyjny i łatwy w uprawie przybysz z Afryki wyróżnia się okazałymi liśćmi i egzotycznym wyglądem. Dorastający do 2 m wysokości w naszym klimacie uprawiany jest jako roślina jednoroczna, z nasion. Od lipca do października pojawiają się na nim intrygujące czerwone kwiatostany. Owocem jest kolczasta torebka skrywająca lśniące nasiona, które zawierają toksyczną albuminę, białka, substancje śluzowe i liczne enzymy, ale przede wszystkim – bo w ponad połowie masy – olej rycynowy. Wyciska się go z nasion na zimno i gotuje z wodą w celu usunięcia trującej rycyny. Lepki olej używany był już w starożytności, a współcześnie jako smar do maszyn przemysłowych i okrętowych.

Od dawna używany był przede wszystkim w kosmetyce, jako składnik lotionów do twarzy czy płynnej brylantyny, pomagał w pielęgnacji suchej cery. Ponadto olej rycynowy, drażniący błonę śluzową jelita cienkiego i pobudzający jego perystaltykę, jest powszechnie znanym środkiem przeczyszczającym. Jednak cała roślina, a zwłaszcza nasiona, jest bardo trująca. Już zjedzenie kilku nasion powoduje silne zatrucie, biegunkę, wymioty, a powyżej 10 ziarenek może spowodować zgon. Dlatego nie warto sadzić tej rośliny w ogrodzie, do którego dostęp mają dzieci.

Toksyczne piękności w ogrodzie

Trujące są dobrze znane kwitnące wiosną rośliny cebulowe – hiacynt, narcyz, tulipan, a nawet niewinnie wyglądająca śnieżyczka przebiśnieg. Wszystkie części tych roślin są toksyczne, a najbardziej cebule. Trujące są również piękne piwonie, okazałe serduszka i wspomniane zimowity. Uważajmy na tak modne naparstnice i miłki wiosenne. Wszystkie części pachnącej konwalii zawierają toksyny, a najwięcej czerwone owoce. Do najbardziej trujących roślin ogrodowych należy tojad mocny. Wielu ogrodników bardzo ceni sobie jego ciemnoniebieskie kwiaty, jednak nawet najsłabszy kontakt z rośliną powoduje wydzielanie się trucizny. A ta zabija po spożyciu fragmentu tojadu już w ciągu godziny! Równie groźny jest wystawiany na okres letni z zimowych przechowalni różowo kwitnący krzew – oleander, którego wszystkie części zawierają trujące składniki. Podobnie jest z imponującą brugmansją, której charakterystyczne kwiaty przydały jej nazwę „anielskie trąby”. Kolejni złoczyńcy to pięknie zwisający wiosną deszczem kwiatów złotokap, a także bieluń, kiedyś uważany za odmianę brugmansji. Ten ostatni egzotyczny przybysz zadomowił się w Polsce na dobre. Ze względu na jego narkotyczne i trujące własności dawniej nazywano go także czarcim zielem, diabelskim zielem i trąbą anioła.

Królowe ogrodów – lilie prawdziwe z gatunków Lilium lub Hemerocallis, takie jak na przykład lilia tygrysia, lilia długokwiatowa, lilia wspaniała są silnie trujące. Nawet niewielka ilość płatków, pyłek lub wypicie wody po kwiatach powoduje ciężki uszczerbek na zdrowiu lub nawet śmierć. Przywrócona po latach do ogrodniczych łask hortensja nieładnie odwdzięcza się za opiekę; wszystkie jej części, a w szczególności pąki kwiatowe, zawierają glikozydy cyjanogeniczne, których spożycie powoduje bóle żołądka, wymioty, nudności i biegunkę oraz bóle głowy. Nawet tak lubiana lawenda, choć o niskiej toksyczności, może wywołać wymioty. Toksyczne właściwości cisów są dość powszechnie znane, ale bardzo groźny jest również stosowany na żywopłoty ligustr i bukszpan.

Nieproszeni goście zza płotu

Szalej jadowity (Cicuta virosa L.), zwany również pietruszycą czy bzduchą wodną, to wieloletnia, silnie trująca roślina należąca do rodziny selerowatych. Nazywany również cykutą, znany jest ludziom od tysięcy lat. Osławiony jako ostatni napój Sokratesa, bywał używany jako trucizna służąca do wykonywania wyroków śmierci. Naturalnie występuje na całej półkuli północnej, na glebach podmokłych, w okolicach torfowisk, na brzegach rzek, w rowach i szuwarach, skąd może przenieść się do ogrodu. Szalej jadowity wygląda stosunkowo niepozornie. Ma długą, ponadmetrową nagą łodygę, pustą w środku, która rozgałęzia się ku górze. Porastają ją pierzaste liście o brzegach ostro piłkowanych. Kwitnie od czerwca do sierpnia drobnymi białymi kwiatami zebranymi w baldachy o bardzo charakterystycznym zapachu. Określa się go często jako „mysi”, zbliżony do woni korzenia pietruszki.

Już spożycie niewielkiej ilości szaleju prowadzi do powstania silnego zatrucia, które może stanowić zagrożenie dla życia. Jego objawy pojawiają się bardzo szybko, bo już nawet po 20 minutach. Najpierw prowadzi do wystąpienia ślinotoku i pieczenia błony śluzowej jamy ustnej, następnie do nudności, skurczów mięśni, wymiotów, biegunki, utraty świadomości, drgawek i trudności w oddychaniu. Widoczne jest również poszerzenie źrenic. Szalej jadowity może powodować zatrucie także w kontakcie ze skórą, dlatego nie należy go zrywać gołymi rękami. Najczęściej do zatrucia szalejem dochodzi na skutek pomyłek, gdyż jest podobny do innych dziko rosnących gatunków selerowatych, takich jak dzika marchew czy pietruszka. W razie zatrucia należy natychmiast skontaktować się z pogotowiem ratunkowym.

Lulek czarny to nie pasternak

W Polsce „szalej” to ludowa nazwa innej rośliny śmiertelnie trującej – lulka czarnego (Hyoscyamus niger L.). Zatrucia zdarzają się przez pomylenie jej nasion z nasionami maku albo korzenia z korzeniem pasternaku lub skorzonery (wężymordu). Objawami zatrucia są halucynacje z pobudzeniem ruchowym, zaburzenia świadomości, nadmierna wesołość i napady szału. Stąd poza wspomnianą nazwą „szalej” także inne: szaleniec, szalony mak, trupie ziele (mógł prowadzić do śmierci). Mówimy, że ktoś się najadł szaleju, jeśli zachowuje się jak człowiek niepoczytalny.

Blekot udaje pietruszkę

O skutkach spożycia kolejnego truciciela – blekotu – również mówi frazeologia. „Najeść się blekotu” to określenie postradania zmysłów, ogłupienia i otumanienia. Trujący blekot pospolity (Aethusa cynapium) może zostać zjedzony przez przypadek. To chwast, który najczęściej pojawia się na polach uprawnych, zwłaszcza zbóż ozimych, kukurydzy, warzyw okopowych, ziemniaków i buraków. W ostatnim czasie coraz częściej rośnie na działkach i w ogrodach warzywnych. Ponieważ jego młode liście mogą przypominać pietruszkę, łatwo go z nią pomylić i dodać do zupy czy sałatki. Nie potrzeba wiele, by ziścił się najgorszy scenariusz. Pierwszym sposobem na pozbycie się blekotu z ogrodu jest pielenie mechaniczne – trzeba usuwać go jak najszybciej. Niestety ma długi, palowy korzeń i pozostawienie go sprawia, że roślina odrasta, więc walka z blekotem może być długa i uciążliwa. Należy usuwać rośliny, zanim zawiążą nasiona, inaczej wiatr rozniesie je po całym ogrodzie.

Co robić w przypadku zatrucia

Po spożyciu trującej części rośliny najlepiej udać się do lekarza lub na pogotowie – szczególnie z objawami odurzenia lub mdłości. Pierwszą pomocą w przypadku lekkiego zatrucia jest podanie poszkodowanemu niegazowanej wody, która rozcieńczy toksyny krążące w organizmie. W apteczce domowej warto mieć węgiel medyczny, który pomaga wydalić niektóre trucizny z organizmu.

Uważaj, co kładziesz na talerzu!

Do zatruć toksycznymi roślinami niekiedy dochodzi przez przypadek, jednak znacznie częściej mylimy je z jadalnymi. Moda na wykorzystanie różnych roślin dzikich i ogrodowych ma wiele zalet, ale trzeba nauczyć się je rozpoznawać, odróżniać jadalne od trujących. Niebezpieczne może być ozdabianie potraw roślinami, jeśli ich nie znamy. Kwiaty na talerzu wyglądają ładnie, ale musimy być pewni, że nie są toksyczne. Przystrojenie sałatki kwiatami konwalii lub tojadu może skończyć się tragicznie. Najlepiej, idąc na spacer, zabrać ze sobą atlas roślin czy skorzystać z aplikacji na telefon. I w ogóle: lepiej fotografować, niż jeść!

 

 


 

POLECANE
Anonimowy Sędzia: Nawet najpiękniejsze romanse kiedyś się kończą tylko u nas
Anonimowy Sędzia: Nawet najpiękniejsze romanse kiedyś się kończą

Nie od dzisiaj wiadomo, że nawet najpiękniejsze romanse kiedyś się kończą.

Sąd Najwyższy uwzględnił skargę PiS. Ministerstwo Finansów: Wiążące są decyzje PKW Wiadomości
Sąd Najwyższy uwzględnił skargę PiS. Ministerstwo Finansów: "Wiążące są decyzje PKW"

"Dla Ministerstwa Finansów wiążące są decyzje Państwowej Komisji Wyborczej" – napisał resort w odpowiedzi na pytanie PAP o to, czy dokona wypłaty subwencji dla PiS po decyzji Sądu Najwyższego.

Wesoła Nowina, czyli kolędy jakich jeszcze nie słyszeliście Wiadomości
"Wesoła Nowina", czyli kolędy jakich jeszcze nie słyszeliście

Wyjątkowy album "Wesoła Nowina" zespołów SVAHY i Etnos Ensemble łączy tradycję i nowoczesność, prezentując niebanalne aranżacje kolęd i pastorałek w etno-jazzowym brzmieniu.

Samuel Pereira: Tusk Vision Network tylko u nas
Samuel Pereira: Tusk Vision Network

„Strategiczna infrastruktura” Donalda Tuska. Tym jest od dzisiaj TVN i to nie w ustach krytyków linii politycznej tej stacji, ale jej sympatyków. Zaczęło się od deklaracji premiera, który nie tylko rzucił nowe światło na próby przejęcia Polsatu z rąk Zygmunta Solorza, ale odsłonił się już całkowicie jeśli chodzi o zagadnienie pt. W jakim stopniu TVN to Tusk Vision Network? To pytanie jest dziś już całkowicie retoryczne.

Karol Nawrocki zapytany o reparacje od Niemiec. Jasne stanowisko polityka
Karol Nawrocki zapytany o reparacje od Niemiec. Jasne stanowisko

Obywatelski kandydat na prezydenta Karol Nawrocki podkreślił w środę, że reparacje od Niemiec za II wojnę światową należą się Polsce w sposób oczywisty. Dodał, że to kwestia, która powinna być wyłączona ze sporu politycznego w Polsce.

Sukces na mistrzostwach świata. Jest medal dla Polaka Wiadomości
Sukces na mistrzostwach świata. Jest medal dla Polaka

Kacper Stokowski zdobył w wyścigu na 100 m stylem grzbietowym brązowy medal pływackich mistrzostw świata na krótkim basenie w Budapeszcie. Polak osiągnął czas 49,16 s, który jest nowym rekordem kraju. Szybsi byli Rosjanin Miron Lifincew (48,76) i Węgier Hubert Kos (48,79).

Potężna awaria Facebooka i Instagrama z ostatniej chwili
Potężna awaria Facebooka i Instagrama

Trwają problemy z poprawnym działaniem aplikacji Facebook, Instagram oraz Whatsapp należących do firmy Meta.

Anna Lewandowska przekazała niepokojące wieści ze szpitala Wiadomości
Anna Lewandowska przekazała niepokojące wieści ze szpitala

Anna Lewandowska, znana polska influencerka i trenerka, niedawno otworzyła studio treningowe w Barcelonie. Jej radość z tego sukcesu została jednak przyćmiona przez poważną kontuzję. W sprawie jej zdrowia pojawiły się nowe informacje.

Nowa twarz w sztabie Karola Nawrockiego. To znana dziennikarka gorące
Nowa twarz w sztabie Karola Nawrockiego. To znana dziennikarka

Dziennikarka Telewizji Republika Emilia Wierzbicki została rzecznikiem prasowym obywatelskiego kandydata na prezydenta Karola Nawrockiego.

FIFA ogłosiła gospodarzy mistrzostw świata w 2030 i 2034 roku Wiadomości
FIFA ogłosiła gospodarzy mistrzostw świata w 2030 i 2034 roku

11 grudnia 2024 roku na kongresie FIFA oficjalnie potwierdzono gospodarzy kolejnych dwóch edycji mistrzostw świata: w 2030 i 2034 roku. O ile decyzja dotycząca turnieju w 2026 roku, który odbędzie się w USA, Kanadzie i Meksyku, była już od dawna znana, tak najnowsze ogłoszenia wprowadzają do historii futbolu interesujące zmiany.

REKLAMA

Coś takiego wyrosło Ci w ogrodzie? Uwaga, te rośliny są niebezpieczne

Lista roślin trujących, z którymi stykamy się w przydomowych ogrodach, jest bardzo długa. Część z nich to zamorscy najeźdźcy, przybyli do nas z odległych kontynentów: Afryki, obu Ameryk czy Azji, ale są również rdzenni mieszkańcy naszej strefy klimatycznej, dobrze znani naszym przodkom.
Tojad mocny Coś takiego wyrosło Ci w ogrodzie? Uwaga, te rośliny są niebezpieczne
Tojad mocny / Wikipedia domena publiczna

Niektóre rośliny zawierają substancje toksyczne dla ludzi i zwierząt tylko w niektórych swoich częściach: kwiatach, owocach czy korzeniach, inne – w całym organizmie. Tak w procesie ewolucji rośliny uzbroiły się przed zjadaniem przez zwierzęta roślinożerne, ale także przed pasożytami i chorobami. Trucizny, na przykład alkaloidy i glikozydy, to obok kolców czy włosków parzących najbardziej skuteczne metody odstraszania potencjalnych konsumentów. Wiele z tych niebezpiecznych roślin można rozpoznać po nieprzyjemnym zapachu lub ostrym, piekącym smaku. Zwierzęta, zwłaszcza dzikie, na ogół je znają i omijają – jednak nie zawsze. Ludzie nauczyli się tego doświadczalnie; z czasem zbadali chemiczny skład większości znanych roślin oraz ich oddziaływanie na ludzi i zwierzęta. Tak powstała długa lista niebezpiecznych roślin, choć jak twierdzą naukowcy, nie jest ona jeszcze wyczerpana.

Jest grupa roślin, które tracą swe własności trujące po wysuszeniu albo po obróbce termicznej, ale są i takie, w których zawartość toksycznych substancji nie ulega zmianie. Jej ilość może zależeć od pory roku, czego przykładem jest chętnie uprawiany w ogrodach zimowit jesienny – jego trująca moc największa jest wiosną. Dużo zależy też od stopnia nasłonecznienia, składu gleby i wilgotności. Nawet rośliny słabo trujące mogą spowodować ciężkie zatrucie, a nawet śmierć, gdy zostały spożyte w większych ilościach. Różna jest też wrażliwość zwierząt na te same trucizny, na przykład cis pospolity jest znacznie bardziej trujący dla koni niż dla innych zwierząt. Wiele roślin trujących jest wykorzystywanych w medycynie – wszystko zależy od dawki i od sposobu ich użycia. Nawet niektóre rośliny uprawiane dla celów spożywczych są trujące (szczególnie przyprawowe), gdy zostaną wykorzystane w niewłaściwy sposób lub w nadmiernych ilościach. Niektóre można zjadać, gdy są młode, inne – gdy są dojrzałe. Wiedza na ich temat może uratować nam życie.

Źródło oleju rycynowego

Powszechnie znany z ogrodów przydomowych i parków rącznik pospolity (Ricinus communis) uznawany jest za najbardziej trującą roślinę świata. Atrakcyjny i łatwy w uprawie przybysz z Afryki wyróżnia się okazałymi liśćmi i egzotycznym wyglądem. Dorastający do 2 m wysokości w naszym klimacie uprawiany jest jako roślina jednoroczna, z nasion. Od lipca do października pojawiają się na nim intrygujące czerwone kwiatostany. Owocem jest kolczasta torebka skrywająca lśniące nasiona, które zawierają toksyczną albuminę, białka, substancje śluzowe i liczne enzymy, ale przede wszystkim – bo w ponad połowie masy – olej rycynowy. Wyciska się go z nasion na zimno i gotuje z wodą w celu usunięcia trującej rycyny. Lepki olej używany był już w starożytności, a współcześnie jako smar do maszyn przemysłowych i okrętowych.

Od dawna używany był przede wszystkim w kosmetyce, jako składnik lotionów do twarzy czy płynnej brylantyny, pomagał w pielęgnacji suchej cery. Ponadto olej rycynowy, drażniący błonę śluzową jelita cienkiego i pobudzający jego perystaltykę, jest powszechnie znanym środkiem przeczyszczającym. Jednak cała roślina, a zwłaszcza nasiona, jest bardo trująca. Już zjedzenie kilku nasion powoduje silne zatrucie, biegunkę, wymioty, a powyżej 10 ziarenek może spowodować zgon. Dlatego nie warto sadzić tej rośliny w ogrodzie, do którego dostęp mają dzieci.

Toksyczne piękności w ogrodzie

Trujące są dobrze znane kwitnące wiosną rośliny cebulowe – hiacynt, narcyz, tulipan, a nawet niewinnie wyglądająca śnieżyczka przebiśnieg. Wszystkie części tych roślin są toksyczne, a najbardziej cebule. Trujące są również piękne piwonie, okazałe serduszka i wspomniane zimowity. Uważajmy na tak modne naparstnice i miłki wiosenne. Wszystkie części pachnącej konwalii zawierają toksyny, a najwięcej czerwone owoce. Do najbardziej trujących roślin ogrodowych należy tojad mocny. Wielu ogrodników bardzo ceni sobie jego ciemnoniebieskie kwiaty, jednak nawet najsłabszy kontakt z rośliną powoduje wydzielanie się trucizny. A ta zabija po spożyciu fragmentu tojadu już w ciągu godziny! Równie groźny jest wystawiany na okres letni z zimowych przechowalni różowo kwitnący krzew – oleander, którego wszystkie części zawierają trujące składniki. Podobnie jest z imponującą brugmansją, której charakterystyczne kwiaty przydały jej nazwę „anielskie trąby”. Kolejni złoczyńcy to pięknie zwisający wiosną deszczem kwiatów złotokap, a także bieluń, kiedyś uważany za odmianę brugmansji. Ten ostatni egzotyczny przybysz zadomowił się w Polsce na dobre. Ze względu na jego narkotyczne i trujące własności dawniej nazywano go także czarcim zielem, diabelskim zielem i trąbą anioła.

Królowe ogrodów – lilie prawdziwe z gatunków Lilium lub Hemerocallis, takie jak na przykład lilia tygrysia, lilia długokwiatowa, lilia wspaniała są silnie trujące. Nawet niewielka ilość płatków, pyłek lub wypicie wody po kwiatach powoduje ciężki uszczerbek na zdrowiu lub nawet śmierć. Przywrócona po latach do ogrodniczych łask hortensja nieładnie odwdzięcza się za opiekę; wszystkie jej części, a w szczególności pąki kwiatowe, zawierają glikozydy cyjanogeniczne, których spożycie powoduje bóle żołądka, wymioty, nudności i biegunkę oraz bóle głowy. Nawet tak lubiana lawenda, choć o niskiej toksyczności, może wywołać wymioty. Toksyczne właściwości cisów są dość powszechnie znane, ale bardzo groźny jest również stosowany na żywopłoty ligustr i bukszpan.

Nieproszeni goście zza płotu

Szalej jadowity (Cicuta virosa L.), zwany również pietruszycą czy bzduchą wodną, to wieloletnia, silnie trująca roślina należąca do rodziny selerowatych. Nazywany również cykutą, znany jest ludziom od tysięcy lat. Osławiony jako ostatni napój Sokratesa, bywał używany jako trucizna służąca do wykonywania wyroków śmierci. Naturalnie występuje na całej półkuli północnej, na glebach podmokłych, w okolicach torfowisk, na brzegach rzek, w rowach i szuwarach, skąd może przenieść się do ogrodu. Szalej jadowity wygląda stosunkowo niepozornie. Ma długą, ponadmetrową nagą łodygę, pustą w środku, która rozgałęzia się ku górze. Porastają ją pierzaste liście o brzegach ostro piłkowanych. Kwitnie od czerwca do sierpnia drobnymi białymi kwiatami zebranymi w baldachy o bardzo charakterystycznym zapachu. Określa się go często jako „mysi”, zbliżony do woni korzenia pietruszki.

Już spożycie niewielkiej ilości szaleju prowadzi do powstania silnego zatrucia, które może stanowić zagrożenie dla życia. Jego objawy pojawiają się bardzo szybko, bo już nawet po 20 minutach. Najpierw prowadzi do wystąpienia ślinotoku i pieczenia błony śluzowej jamy ustnej, następnie do nudności, skurczów mięśni, wymiotów, biegunki, utraty świadomości, drgawek i trudności w oddychaniu. Widoczne jest również poszerzenie źrenic. Szalej jadowity może powodować zatrucie także w kontakcie ze skórą, dlatego nie należy go zrywać gołymi rękami. Najczęściej do zatrucia szalejem dochodzi na skutek pomyłek, gdyż jest podobny do innych dziko rosnących gatunków selerowatych, takich jak dzika marchew czy pietruszka. W razie zatrucia należy natychmiast skontaktować się z pogotowiem ratunkowym.

Lulek czarny to nie pasternak

W Polsce „szalej” to ludowa nazwa innej rośliny śmiertelnie trującej – lulka czarnego (Hyoscyamus niger L.). Zatrucia zdarzają się przez pomylenie jej nasion z nasionami maku albo korzenia z korzeniem pasternaku lub skorzonery (wężymordu). Objawami zatrucia są halucynacje z pobudzeniem ruchowym, zaburzenia świadomości, nadmierna wesołość i napady szału. Stąd poza wspomnianą nazwą „szalej” także inne: szaleniec, szalony mak, trupie ziele (mógł prowadzić do śmierci). Mówimy, że ktoś się najadł szaleju, jeśli zachowuje się jak człowiek niepoczytalny.

Blekot udaje pietruszkę

O skutkach spożycia kolejnego truciciela – blekotu – również mówi frazeologia. „Najeść się blekotu” to określenie postradania zmysłów, ogłupienia i otumanienia. Trujący blekot pospolity (Aethusa cynapium) może zostać zjedzony przez przypadek. To chwast, który najczęściej pojawia się na polach uprawnych, zwłaszcza zbóż ozimych, kukurydzy, warzyw okopowych, ziemniaków i buraków. W ostatnim czasie coraz częściej rośnie na działkach i w ogrodach warzywnych. Ponieważ jego młode liście mogą przypominać pietruszkę, łatwo go z nią pomylić i dodać do zupy czy sałatki. Nie potrzeba wiele, by ziścił się najgorszy scenariusz. Pierwszym sposobem na pozbycie się blekotu z ogrodu jest pielenie mechaniczne – trzeba usuwać go jak najszybciej. Niestety ma długi, palowy korzeń i pozostawienie go sprawia, że roślina odrasta, więc walka z blekotem może być długa i uciążliwa. Należy usuwać rośliny, zanim zawiążą nasiona, inaczej wiatr rozniesie je po całym ogrodzie.

Co robić w przypadku zatrucia

Po spożyciu trującej części rośliny najlepiej udać się do lekarza lub na pogotowie – szczególnie z objawami odurzenia lub mdłości. Pierwszą pomocą w przypadku lekkiego zatrucia jest podanie poszkodowanemu niegazowanej wody, która rozcieńczy toksyny krążące w organizmie. W apteczce domowej warto mieć węgiel medyczny, który pomaga wydalić niektóre trucizny z organizmu.

Uważaj, co kładziesz na talerzu!

Do zatruć toksycznymi roślinami niekiedy dochodzi przez przypadek, jednak znacznie częściej mylimy je z jadalnymi. Moda na wykorzystanie różnych roślin dzikich i ogrodowych ma wiele zalet, ale trzeba nauczyć się je rozpoznawać, odróżniać jadalne od trujących. Niebezpieczne może być ozdabianie potraw roślinami, jeśli ich nie znamy. Kwiaty na talerzu wyglądają ładnie, ale musimy być pewni, że nie są toksyczne. Przystrojenie sałatki kwiatami konwalii lub tojadu może skończyć się tragicznie. Najlepiej, idąc na spacer, zabrać ze sobą atlas roślin czy skorzystać z aplikacji na telefon. I w ogóle: lepiej fotografować, niż jeść!

 

 



 

Polecane
Emerytury
Stażowe