Kościół w Rzymie ukrywał tysiące prześladowanych. To sensacja dla historyków

W archiwach Papieskiego Instytutu Biblijnego - "Biblicum" w Rzymie odkryto wcześniej niepublikowany dokument. Zawiera on listę osób, które w rzymskich instytucjach kościelnych szukały schronienia przed narodowosocjalistycznymi prześladowaniami. To mała sensacja dla historyków.
Watykan Kościół w Rzymie ukrywał tysiące prześladowanych. To sensacja dla historyków
Watykan / pixabay.com/Anajim

Prawdą jest, że lista zakonów udzielających schronienia - 100 zakonów żeńskich i 55 męskich - wraz z liczbą osób, którym udzielono schronienia w każdym przypadku, została opublikowana już w 1961 r. przez włoskiego historyka Renzo de Felice. Do tej pory brakowało jednak pełnej dokumentacji. Nie zmieniło tego otwarcie przez papieża Franciszka archiwów watykańskich dotyczących pontyfikatu Piusa XII.

Odkryto listy ukrywanych

Teraz badacze znaleźli to, czego szukali w archiwach "Biblicum", które było wtedy, jak i teraz, prowadzone przez jezuitów. Ponownie odkryte listy odnoszą się do ponad 4300 osób, z których 3600 jest wymienionych z imienia i nazwiska. Porównanie z dokumentami przechowywanymi w archiwach gminy żydowskiej w Rzymie pokazuje, że około 3200 z tych osób z pewnością było Żydami. Spośród tych ostatnich wiadomo, gdzie byli ukrywani, a w niektórych przypadkach, gdzie mieszkali przed prześladowaniami.

W ten sposób dokumentacja znacznie zwiększa gęstość informacji o ratowaniu Żydów przez instytucje katolickie w Rzymie. Jednak nie każdy może teraz przeglądać listę, aby chronić prywatność potomków wymienionych osób, dostęp do dokumentacji jest obecnie ograniczony.

Prezentacja dokumentu

Dokument został zaprezentowany w czwartek w Muzeum Shoah Żydowskiej Wspólnoty Rzymu. Odkryta na nowo dokumentacja została stworzona przez włoskiego jezuitę o. Gozzolino Birolo między czerwcem 1944 r. a wiosną 1945 r., zaraz po wyzwoleniu Rzymu przez aliantów. O. Birolo był ekonomistą Instytutu Biblijnego od 1930 do 1945 roku. Z kolei rektorem "Biblicum" podczas niemieckiej okupacji był niemiecki jezuita o. Augustin Bea, późniejszy kardynał i pionier dialogu żydowsko-katolickiego.

Szwajcarski jezuita o. Paul Oberholzer z Papieskiego Uniwersytetu Gregoriańskiego jest jednym z historyków, którym powierzono zbadanie odnalezionych dokumentów. Badania koordynował między innymi austriacki jezuita o. Dominik Markl, który wykłada w "Biblicum" i na Uniwersytecie w Innsbrucku.

Okupacja

Rzym był okupowany przez nazistowskie Niemcy przez dziewięć miesięcy, od 10 września 1943 r. do wyzwolenia miasta przez aliantów 4 czerwca 1944 r. W tym czasie prześladowania Żydów doprowadziły m.in. do deportacji i zamordowania około 2000 osób, w tym setek dzieci i młodych ludzi, z łącznej liczby ok. 15 000 Żydów mieszkających wówczas w Rzymie.

tom (KAI/vaticannews.va) / Rzym

 

 


 

POLECANE
Koniec mitu Ławrowa? Łukasz Jasina zdradza kulisy spotkań z rosyjskim dyplomatą tylko u nas
Koniec mitu Ławrowa? Łukasz Jasina zdradza kulisy spotkań z rosyjskim dyplomatą

Przez ponad dwie dekady Siergiej Ławrow był twarzą rosyjskiej polityki zagranicznej i symbolem dyplomatycznego cynizmu Kremla. Dziś coraz częściej pojawiają się sygnały, że jego czas dobiega końca – nie prowadzi już delegacji Rosji na szczytach G20, mówi się o jego odsunięciu. Były rzecznik MSZ Łukasz Jasina wspomina spotkania z Ławrowem i pokazuje, jak naprawdę wyglądała rosyjska dyplomacja „od kuchni”.

Zimowa przerwa w Tatrach. „Elektryki” znikają z trasy do Morskiego Oka Wiadomości
Zimowa przerwa w Tatrach. „Elektryki” znikają z trasy do Morskiego Oka

Elektryczne busy na trasie do Morskiego Oka w połowie listopada przestaną kursować na okres zimowy. Przerwę Tatrzański Park Narodowy (TPN) wykorzysta na przegląd techniczny pojazdów. W tym czasie na popularnym szlaku nadal będą kursować tradycyjne zaprzęgi konne, ale wozy zastąpią sanie.

Gazeta Wyborcza pochowała żyjącego Powstańca. W sieci zawrzało gorące
Gazeta Wyborcza "pochowała" żyjącego Powstańca. W sieci zawrzało

W piątek Wojska Obrony Terytorialnej poinformowały o śmierci ppłk. Zbigniewa Rylskiego „Brzozy”, ostatniego z obrońców Pałacyku Michla. O wydarzeniu napisały również Gazeta.pl i Gazeta Wyborcza, jednak w publikacjach zamieszczono zdjęcie innego, wciąż żyjącego Powstańca – ppłk. Jakuba Nowakowskiego „Tomka”. Błąd szybko zauważyli internauci, którzy wezwali redakcję do sprostowania.

Julia W. skazana w UK: twierdziła, że jest zaginioną Madeleine McCann Wiadomości
Julia W. skazana w UK: twierdziła, że jest zaginioną Madeleine McCann

24-letnia Julia W. z Dolnego Śląska została skazana na sześć miesięcy więzienia przez brytyjski sąd za nękanie rodziców zaginionej Madeleine McCann. Kobieta przekonywała, że jest zaginioną dziewczynką, co wzbudziło duże zainteresowanie mediów społecznościowych już na początku 2023 roku.

Kompromitacja rzecznika rządu Donalda Tuska Adama Szłapki na platformie X gorące
Kompromitacja rzecznika rządu Donalda Tuska Adama Szłapki na platformie "X"

W relacjach między premierem Donaldem Tuskiem a prezydentem Karolem Nawrockim doszło do kolejnego sporu – tym razem o zasady współpracy ze służbami specjalnymi. Prezydent poinformował, że premier zakazał szefom służb kontaktów z głową państwa, co Biuro Bezpieczeństwa Narodowego uznało za „groźne dla bezpieczeństwa Polski”. W związku z brakiem kontaktu z szefami służb Karol Nawrocki wstrzymał nominacje oficerskie.

Rosja w gotowości nuklearnej. Putin reaguje na decyzje Trumpa Wiadomości
Rosja w gotowości nuklearnej. Putin reaguje na decyzje Trumpa

Prezydent Rosji Władimir Putin polecił rozpoczęcie przygotowań do potencjalnych prób broni jądrowej. Decyzja Kremla jest odpowiedzią na wcześniejsze zapowiedzi Stanów Zjednoczonych dotyczące wznowienia testów nuklearnych. Szef rosyjskiej dyplomacji Siergiej Ławrow potwierdził, że polecenia zostały już przyjęte do realizacji.

Nie żyje legenda polskiej fotografii z ostatniej chwili
Nie żyje legenda polskiej fotografii

Nie żyje Andrzej Świetlik, polski fotografik, który przez dekady utrwalał w obiektywie najważniejsze postaci kultury, muzyki i polityki. Artysta odszedł 8 listopada.

Gigantyczne korki w Krakowie. Zmiany w organizacji ruchu i objazdy z ostatniej chwili
Gigantyczne korki w Krakowie. Zmiany w organizacji ruchu i objazdy

Sobota, 8 listopada, przyniosła gigantyczne korki w północno-wschodniej części Krakowa. Szczególnie trudna była sytuacja na ulicy Bora-Komorowskiego, gdzie ruch niemal całkowicie się zatrzymał. Kierowcy utknęli w wielokilometrowych zatorach, a dostęp do Galerii Serenada i pobliskich sklepów był mocno utrudniony.

Tragiczna pomyłka w USA. Nie żyje kobieta z ostatniej chwili
Tragiczna pomyłka w USA. Nie żyje kobieta

Władze amerykańskiego stanu Indiana rozważają, czy postawić zarzuty właścicielowi domu, który śmiertelnie postrzelił próbującą wejść do środka 32-letnią kobietę, biorąc ją za włamywaczkę. Okazało się, że kobieta, będąca imigrantką z Gwatemali, pomyliła adres domu, w którym miała sprzątać.

Polska królikiem doświadczalnym nowego systemu - „rewolucyjnej dyktatury” tworzącej „nową demokrację” tylko u nas
Polska królikiem doświadczalnym nowego systemu - „rewolucyjnej dyktatury” tworzącej „nową demokrację”

Sprawa zarzutów wobec byłego ministra sprawiedliwości Zbigniewa Ziobry to przejaw głębszego problemu, który trawi Polskę w zasadzie od przejęcia władzy przez „uśmiechniętą koalicję”, a mianowicie nienazwanej zmiany systemu politycznego. Odtąd już nie prawo reguluje życie polityczno-społeczne, ale wola tych, którzy znajdują się u władzy. Nic dziwnego, że zachodnie media konserwatywne mówią wprost o autorytaryzmie, który zapukał do polskich drzwi. Ja bym jednak nazwała to totalitaryzmem i wykażę, że taka ocena jest uzasadniona.

REKLAMA

Kościół w Rzymie ukrywał tysiące prześladowanych. To sensacja dla historyków

W archiwach Papieskiego Instytutu Biblijnego - "Biblicum" w Rzymie odkryto wcześniej niepublikowany dokument. Zawiera on listę osób, które w rzymskich instytucjach kościelnych szukały schronienia przed narodowosocjalistycznymi prześladowaniami. To mała sensacja dla historyków.
Watykan Kościół w Rzymie ukrywał tysiące prześladowanych. To sensacja dla historyków
Watykan / pixabay.com/Anajim

Prawdą jest, że lista zakonów udzielających schronienia - 100 zakonów żeńskich i 55 męskich - wraz z liczbą osób, którym udzielono schronienia w każdym przypadku, została opublikowana już w 1961 r. przez włoskiego historyka Renzo de Felice. Do tej pory brakowało jednak pełnej dokumentacji. Nie zmieniło tego otwarcie przez papieża Franciszka archiwów watykańskich dotyczących pontyfikatu Piusa XII.

Odkryto listy ukrywanych

Teraz badacze znaleźli to, czego szukali w archiwach "Biblicum", które było wtedy, jak i teraz, prowadzone przez jezuitów. Ponownie odkryte listy odnoszą się do ponad 4300 osób, z których 3600 jest wymienionych z imienia i nazwiska. Porównanie z dokumentami przechowywanymi w archiwach gminy żydowskiej w Rzymie pokazuje, że około 3200 z tych osób z pewnością było Żydami. Spośród tych ostatnich wiadomo, gdzie byli ukrywani, a w niektórych przypadkach, gdzie mieszkali przed prześladowaniami.

W ten sposób dokumentacja znacznie zwiększa gęstość informacji o ratowaniu Żydów przez instytucje katolickie w Rzymie. Jednak nie każdy może teraz przeglądać listę, aby chronić prywatność potomków wymienionych osób, dostęp do dokumentacji jest obecnie ograniczony.

Prezentacja dokumentu

Dokument został zaprezentowany w czwartek w Muzeum Shoah Żydowskiej Wspólnoty Rzymu. Odkryta na nowo dokumentacja została stworzona przez włoskiego jezuitę o. Gozzolino Birolo między czerwcem 1944 r. a wiosną 1945 r., zaraz po wyzwoleniu Rzymu przez aliantów. O. Birolo był ekonomistą Instytutu Biblijnego od 1930 do 1945 roku. Z kolei rektorem "Biblicum" podczas niemieckiej okupacji był niemiecki jezuita o. Augustin Bea, późniejszy kardynał i pionier dialogu żydowsko-katolickiego.

Szwajcarski jezuita o. Paul Oberholzer z Papieskiego Uniwersytetu Gregoriańskiego jest jednym z historyków, którym powierzono zbadanie odnalezionych dokumentów. Badania koordynował między innymi austriacki jezuita o. Dominik Markl, który wykłada w "Biblicum" i na Uniwersytecie w Innsbrucku.

Okupacja

Rzym był okupowany przez nazistowskie Niemcy przez dziewięć miesięcy, od 10 września 1943 r. do wyzwolenia miasta przez aliantów 4 czerwca 1944 r. W tym czasie prześladowania Żydów doprowadziły m.in. do deportacji i zamordowania około 2000 osób, w tym setek dzieci i młodych ludzi, z łącznej liczby ok. 15 000 Żydów mieszkających wówczas w Rzymie.

tom (KAI/vaticannews.va) / Rzym

 

 



 

Polecane
Emerytury
Stażowe