W psychologicznym rankingu emocji wdzięczność jest tuż za radością

Wśród emocji pozytywnych, takich jak radość, nadzieja i miłość, wdzięczność jest plasowana przez psychologów już na drugim miejscu, po radości. Wdzięczność „przebadano” naukowo i okazało się, że osoby, które są bardziej wdzięczne, są także szczęśliwsze, bardziej zadowolone z życia, hojne, wybaczające, pomagające i wspierające innych. Wdzięczność pociąga więc za sobą całą listę pozytywnych „efektów ubocznych”.
Szczęśliwa kobieta. Ilustracja poglądowa W psychologicznym rankingu emocji wdzięczność jest tuż za radością
Szczęśliwa kobieta. Ilustracja poglądowa / Freepik.com

Podczas badań nad długowiecznością stwierdzono, że jednym z łączących wszystkich seniorów czynników utrzymujących ich w dobrej kondycji psychicznej jest znalezienie powodu do życia, czegoś, co daje im poczucie sensu, pozwala zwalczyć apatię i zniechęcenie. Taki powód warto mieć w każdym wieku. Dobrze, gdy czujemy się potrzebni, ważni dla otoczenia, ale też otoczenie może wzmacniać nas. Nauczmy się więc odczuwać wdzięczność za to, co dobrego nas spotyka, i rozwijać tę umiejętność.

Narzekanie mamy w naturze

Ludzka natura jest ukierunkowana na przetrwanie, dlatego w naszym życiu dominują emocje trudne, takie jak lęk, niepokój, złość, które umożliwiają nam zachowanie gatunku. Najstarsza część naszego mózgu, tzw. mózg gadzi, musi przede wszystkim nas chronić, a do tego nie potrzebuje wdzięczności ani innych pozytywnych emocji. Do przetrwania są one zbędne. Dlatego tak ciężko jest nam skoncentrować się na uczuciach pozytywnych, choćby odczuwaniu wdzięczności. Badaczka psychologii pozytywnej Barbara Fredrickson stwierdziła, że „negatywność mamy w naturze, a pozytywność musimy zbudować sami”. Niektórzy jednak, dostrzegając tylko przeciwności, koncentrują się na narzekaniu i wyolbrzymiają niepowodzenia.

Dobro przychodzi z zewnątrz

Wdzięczność, zdaniem psychologów, to bardzo mocna technika wzmacniania dobrostanu. Przede wszystkim uświadamiamy sobie, jak wiele dobra nas spotyka. Przenosimy uwagę na pozytywne aspekty życia, rośnie nasz optymizm. Praktykowanie i wzmacnianie wdzięczności to także doskonały sposób na zagłuszenie negatywnych emocji. Ważne, aby zdać sobie sprawę, iż źródła tej dobroci są poza nami. Możemy więc być wdzięczni innym ludziom, a także Bogu, światu, wydarzeniom czy okolicznościom. Chodzi o zauważenie i uznanie, iż to, co dobre, przychodzi do nas z zewnątrz, a nasza rolą jest tylko dostrzec to i podziękować. Praktykowanie wdzięczności na co dzień pozwala zmienić nasze życie bez zmieniania świata i ludzi wokół nas. Nie jest nam potrzebna zmiana pracy, samochodu, domu czy ukochanego. Budząc się rano, bądźmy zadowoleni z wypoczynku, a układając do snu, podziękujmy za wszystko, co wydarzyło się w ciągu dnia, za doświadczenia, które nauczyły nas nowych rzeczy.

Przyjmować dary

Krótkotrwała i doraźna wdzięczność jest bliska każdemu z nas. Kiedy dostajemy prezent lub ktoś powie nam komplement, z reguły odczuwamy właśnie wdzięczność. Jednak dużo większą moc ma wdzięczność jako holistyczna postawa wobec życia, w której na co dzień zauważamy i doceniamy ludzi, rzeczy i zdarzenia. To nawyk patrzenia na życie poprzez pryzmat wdzięczności za wszystko, co się wydarza w naszym życiu. Osoba, która żyje w poczuciu wdzięczności, uważa, że życie jest darem. Ludzie będący na drugim biegunie postrzegania życia widzą je jako nieustanną walkę. Emocje pozytywne to pierwszy, choć nie jedyny, składnik szczęścia. Według Martina Seligmana, który opracował model PERMA – holistyczny zestaw gwarantujący dobre życie, pozytywne uczucia są podstawą dobrostanu człowieka. Bez nich ciężko nam utrzymać równowagę życiową, energię oraz twórczo i kreatywnie funkcjonować. A wdzięczność jest jedną z podstawowych emocji pozytywnych. Tak naprawdę to od nas zależy, na czym się skupiamy. Możemy nauczyć nasz mózg dostrzegać pozytywne rzeczy, świadomie wybierać nasz punkt koncentracji, nie negując problemów.

Jak ćwiczyć emocje?

Wdzięczność stała się modna. Psychologowie, terapeuci mówią o wdzięczności i namawiają do jej praktykowania. Tymczasem wiele osób próbuje i twierdzi, że nie ma efektów. Jak się okazuje, sztuczna i powierzchowna wdzięczność po prostu nie działa. Jeśli będziemy tylko powtarzać wybraną formułkę bez zaangażowania, nie poczujemy efektów. Nie wystarczy wypisać czy powiedzieć sobie w myślach, za co jesteśmy wdzięczni. Trzeba to przeżyć głęboko i autentycznie. Eksperci radzą:

  • Przypomnij sobie, co ostatnio dobrego wydarzyło się w Twoim życiu. Może to być coś całkiem małego, co jednak wywołało uśmiech na Twojej twarzy. Pomyśl przez chwilę o tej sytuacji, przywołując pozytywne uczucia.
  • Spójrz na swoje otoczenie i miejsce, w którym jesteś. Zauważ choć jedną rzecz, którą lubisz i za którą jesteś wdzięczny.
  • Pomyśl o jednej osobie, która jest w Twoim życiu i bez której Twoje życie nie byłoby już takie samo. Pomyśl o niej ciepło i podziękuj jej, choćby w myślach, ale najlepiej osobiście!

Na początek warto zastosować krótki trening:

  • Zatrzymaj się na chwilę i skup na tym, za co jesteś wdzięczny; to może być promień słońca, kawa, zieleń za oknem czy uśmiech dziecka.
  • Poczuj to w ciele i zapisz za pomocą zmysłów: smaku, węchu, dotyku i wzroku, bo ciało ma pamięć komórkową i zapamięta te odczucia.
  • Umocuj to uczucie w sobie – wystarczy do tego dosłownie kilka sekund intensywnego przeżywania. Odczuwając wdzięczność, dajesz sygnał do mózgu, że warto się na tym uczuciu koncentrować, a mózg wydziela neuroprzekaźniki takie jak dopamina i noradrenalina, które budują nowe pozytywne ścieżki neuronalne w mózgu.

Pozytywnie w pracy

Każdy dobry szef wie, jak wzrasta efektywność u osób, które są doceniane. Pochwała, zwłaszcza w obecności innych, doceniająca uwaga czy podziękowanie sprawiają, że pracownik ma więcej motywacji do pracy, wzmacniają jego wiarę w swoje możliwości i pewność siebie, dają poczucie sprawczości, poprawiają humor i nastrój, budują pozytywne relacje w zespole. Potwierdzają to badania naukowe. Badania japońskich naukowców pokazują, że mózg reaguje tak samo na pochwałę, jak na wiadomość o podwyżce (!). Może wdzięczność działać również w drugą stronę, gdy pracownik zadowolony z pracy okaże ją pracodawcy, co może wpłynąć na relacje zawodowe i postawę szefa wobec zespołu. Nie zawsze taka wdzięczność musi być koniunkturalna i różni się od zwykłego pochlebstwa.

Przeciwności hartują

Wdzięczność na wyższym poziomie dotyczy absolutnie wszystkiego, co nas spotyka. Chodzi tu o przyjmowanie życia takiego, jakim jest, z całym wachlarzem dobrych i złych sytuacji. Na początku może to się wydawać dziwne, ale ma głębszy sens. Wszystkie niekorzystne doświadczenia uczą nas dużo więcej niż te dobre, a nasz rozwój osobisty znacznie przyspiesza właśnie w trudnych okolicznościach. W komforcie i dobrobycie nie jesteśmy w stanie zrobić takich postępów jak w trudnych okresach życia. A ponadto właśnie dzięki trudniejszym chwilom możemy na prawdę docenić to, co w naszym życiu dobre.

Posłuchać Niemena

Wdzięczność, choć na pozór może wydawać się banalna, to wdzięczny temat do refleksji nad tym, co jest w życiu naprawdę ważne. W 1971 roku Czesław Niemen napisał słowa i skomponował utwór „Człowiek jam niewdzięczny”:

Dzień za dniem
Jak wartki potok czas
Zacieśnia krąg Istnienia mego
Dzień za dniem
Ucieka dalej
Dalej
Dalej
Mych złudnych pragnień
Splot upada
A wokoło
Wszechświat
Bezgraniczny, niepojęty
Nieskończony ogród żyzny
Myśli wiecznej A r c y d z i e ł o!
Uszanować chciałbym niebo
Ziemi czoło skłonić
Ale człowiek jam niewdzięczny
Że niedoskonały…
Nonsensami
Karmią się nawzajem
Spraw komicznych
Omotani siecią
Wstyd mi za tych
Co nie mając wstydu
Zapomnieli
Że u kresu
Groby nas zrównają.


Ewa Banaszkiewicz

 

 


 

POLECANE
Tadeusz Płużański: Początek niemieckiego holocaustu Polaków tylko u nas
Tadeusz Płużański: Początek niemieckiego holocaustu Polaków

Do ofiar strzelano z bliskiej odległości, nakazując im stawać nad wykopanym grobem. Nie dobitych zasypywano ziemią, dzieci rozbijano o drzewa” – napisała Barbara Bojarska w książce „Piaśnica”. Tu jesienią 1939 r., krótko po agresji na Polskę, Niemcy po raz pierwszy przeprowadzili zaplanowane wcześniej masowe egzekucje ludności cywilnej.

Prof. Michio Kaku: 5% wiedzy o UFO jeży włos na głowie Wiadomości
Prof. Michio Kaku: 5% wiedzy o UFO jeży włos na głowie

UFO a nauka. Z dużym lękiem udostępniałem ten materiał. Materiał o UFO to bardzo trudna sprawa. Czy naukowcy powinni w ogóle uczestniczyć w dyskusji na takie tematy? - 5% wiedzy o UFO jeży włos na głowie - mówi w rozmowie prof. Michio Kaku.

Nowe stanowiska w PiS. Jarosław Kaczyński zdecydował z ostatniej chwili
Nowe stanowiska w PiS. Jarosław Kaczyński zdecydował

Prezes PiS Jarosław Kaczyński powołał w piątek europosła Jacka Ozdobę oraz wicedyrektora klubu PiS Mateusza Kurzejewskiego na wicerzeczników Prawa i Sprawiedliwości. Decyzja jest konsekwencją połączenia ugrupowania z Suwerenną Polską - powiedział PAP rzecznik PiS Rafał Bochenek.

GIF wydał pilny komunikat. Chodzi o popularny lek z ostatniej chwili
GIF wydał pilny komunikat. Chodzi o popularny lek

Główny Inspektor Farmaceutyczny (GIF) opublikował pilny komunikat. Chodzi o popularny lek - BIOFLEKS % 0.9 Izotonik Sodyum Klorür çözeltisi Steril. Decyzja została podjęta z uwagi na poważne wątpliwości dotyczące jakości preparatu.

Putin nie poleci do Brazylii na szczyt G20. Zaskakujące tłumaczenie z ostatniej chwili
Putin nie poleci do Brazylii na szczyt G20. Zaskakujące tłumaczenie

Przywódca Rosji Władimir Putin oświadczył w piątek, że nie pojedzie na szczyt państw grupy G20, który w dniach 18-19 listopada odbędzie się w Brazylii. Wyjaśnił, że Rosję będzie tam reprezentował ktoś inny.

Dramat Kamila Glika. Złe wieści przyszły nagle z ostatniej chwili
Dramat Kamila Glika. Złe wieści przyszły nagle

Niepokojące doniesienia ws. Kamila Glika. Znany piłkarz nabawił się poważnej kontuzji.

Analiza przekazu niemieckich mediów na temat Polski od 3 lipca do 1 września 2024 tylko u nas
Analiza przekazu niemieckich mediów na temat Polski od 3 lipca do 1 września 2024

Kolejny „odcinek” niemieckich opinii o Polsce i naszych sprawach czas zacząć. Zacznijmy, nie bez przyczyny, od tego, że skończymy tę relację na 1.09. Nie trzeba przecież tłumaczyć co to za data. Wiążą się z nią dziesiątki, trudnych do omówienia, wątków.

Pałac Buckingham. Niebywałe doniesienia ws. króla Karola III z ostatniej chwili
Pałac Buckingham. Niebywałe doniesienia ws. króla Karola III

Król Wielkiej Brytanii Karol III wraz z żoną, królową Kamilą, przybył w piątek do Australii, rozpoczynając najdłuższą i najdalszą wizytę zagraniczną od czasu objęcia tronu ponad dwa lata temu. To także jego pierwsza podróż poza Europę po wykryciu nowotworu na początku tego roku.

Zełenski: To jedyny sposób na przetrwanie Ukrainy z ostatniej chwili
Zełenski: To jedyny sposób na przetrwanie Ukrainy

Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski w piątkowym wywiadzie dla Financial Times podkreślił, że przystąpienie Ukrainy do NATO jest kluczowym elementem jego "planu zwycięstwa". Prezydent Ukrainy twierdzi, że formalne zaproszenie Ukrainy do Sojuszu podniesie morale narodu i armii oraz zmusi Władimira Putina do negocjacji, ponieważ Putin „rozumie tylko siłę”.

Polska jest krajem bezpiecznym żywnościowo. I oby tak zostało Wiadomości
Polska jest krajem bezpiecznym żywnościowo. I oby tak zostało

Kwestie bezpieczeństwa żywnościowego muszą być traktowane przez polityków tak poważnie, jak bezpieczeństwo militarne czy energetyczne. Kolejnym elementem suwerenności jest niezależność logistyczno-transportowa, co udowodniły kryzysy ostatnich lat, takie jak wojna, pandemia czy ewakuacja z Afganistanu.

REKLAMA

W psychologicznym rankingu emocji wdzięczność jest tuż za radością

Wśród emocji pozytywnych, takich jak radość, nadzieja i miłość, wdzięczność jest plasowana przez psychologów już na drugim miejscu, po radości. Wdzięczność „przebadano” naukowo i okazało się, że osoby, które są bardziej wdzięczne, są także szczęśliwsze, bardziej zadowolone z życia, hojne, wybaczające, pomagające i wspierające innych. Wdzięczność pociąga więc za sobą całą listę pozytywnych „efektów ubocznych”.
Szczęśliwa kobieta. Ilustracja poglądowa W psychologicznym rankingu emocji wdzięczność jest tuż za radością
Szczęśliwa kobieta. Ilustracja poglądowa / Freepik.com

Podczas badań nad długowiecznością stwierdzono, że jednym z łączących wszystkich seniorów czynników utrzymujących ich w dobrej kondycji psychicznej jest znalezienie powodu do życia, czegoś, co daje im poczucie sensu, pozwala zwalczyć apatię i zniechęcenie. Taki powód warto mieć w każdym wieku. Dobrze, gdy czujemy się potrzebni, ważni dla otoczenia, ale też otoczenie może wzmacniać nas. Nauczmy się więc odczuwać wdzięczność za to, co dobrego nas spotyka, i rozwijać tę umiejętność.

Narzekanie mamy w naturze

Ludzka natura jest ukierunkowana na przetrwanie, dlatego w naszym życiu dominują emocje trudne, takie jak lęk, niepokój, złość, które umożliwiają nam zachowanie gatunku. Najstarsza część naszego mózgu, tzw. mózg gadzi, musi przede wszystkim nas chronić, a do tego nie potrzebuje wdzięczności ani innych pozytywnych emocji. Do przetrwania są one zbędne. Dlatego tak ciężko jest nam skoncentrować się na uczuciach pozytywnych, choćby odczuwaniu wdzięczności. Badaczka psychologii pozytywnej Barbara Fredrickson stwierdziła, że „negatywność mamy w naturze, a pozytywność musimy zbudować sami”. Niektórzy jednak, dostrzegając tylko przeciwności, koncentrują się na narzekaniu i wyolbrzymiają niepowodzenia.

Dobro przychodzi z zewnątrz

Wdzięczność, zdaniem psychologów, to bardzo mocna technika wzmacniania dobrostanu. Przede wszystkim uświadamiamy sobie, jak wiele dobra nas spotyka. Przenosimy uwagę na pozytywne aspekty życia, rośnie nasz optymizm. Praktykowanie i wzmacnianie wdzięczności to także doskonały sposób na zagłuszenie negatywnych emocji. Ważne, aby zdać sobie sprawę, iż źródła tej dobroci są poza nami. Możemy więc być wdzięczni innym ludziom, a także Bogu, światu, wydarzeniom czy okolicznościom. Chodzi o zauważenie i uznanie, iż to, co dobre, przychodzi do nas z zewnątrz, a nasza rolą jest tylko dostrzec to i podziękować. Praktykowanie wdzięczności na co dzień pozwala zmienić nasze życie bez zmieniania świata i ludzi wokół nas. Nie jest nam potrzebna zmiana pracy, samochodu, domu czy ukochanego. Budząc się rano, bądźmy zadowoleni z wypoczynku, a układając do snu, podziękujmy za wszystko, co wydarzyło się w ciągu dnia, za doświadczenia, które nauczyły nas nowych rzeczy.

Przyjmować dary

Krótkotrwała i doraźna wdzięczność jest bliska każdemu z nas. Kiedy dostajemy prezent lub ktoś powie nam komplement, z reguły odczuwamy właśnie wdzięczność. Jednak dużo większą moc ma wdzięczność jako holistyczna postawa wobec życia, w której na co dzień zauważamy i doceniamy ludzi, rzeczy i zdarzenia. To nawyk patrzenia na życie poprzez pryzmat wdzięczności za wszystko, co się wydarza w naszym życiu. Osoba, która żyje w poczuciu wdzięczności, uważa, że życie jest darem. Ludzie będący na drugim biegunie postrzegania życia widzą je jako nieustanną walkę. Emocje pozytywne to pierwszy, choć nie jedyny, składnik szczęścia. Według Martina Seligmana, który opracował model PERMA – holistyczny zestaw gwarantujący dobre życie, pozytywne uczucia są podstawą dobrostanu człowieka. Bez nich ciężko nam utrzymać równowagę życiową, energię oraz twórczo i kreatywnie funkcjonować. A wdzięczność jest jedną z podstawowych emocji pozytywnych. Tak naprawdę to od nas zależy, na czym się skupiamy. Możemy nauczyć nasz mózg dostrzegać pozytywne rzeczy, świadomie wybierać nasz punkt koncentracji, nie negując problemów.

Jak ćwiczyć emocje?

Wdzięczność stała się modna. Psychologowie, terapeuci mówią o wdzięczności i namawiają do jej praktykowania. Tymczasem wiele osób próbuje i twierdzi, że nie ma efektów. Jak się okazuje, sztuczna i powierzchowna wdzięczność po prostu nie działa. Jeśli będziemy tylko powtarzać wybraną formułkę bez zaangażowania, nie poczujemy efektów. Nie wystarczy wypisać czy powiedzieć sobie w myślach, za co jesteśmy wdzięczni. Trzeba to przeżyć głęboko i autentycznie. Eksperci radzą:

  • Przypomnij sobie, co ostatnio dobrego wydarzyło się w Twoim życiu. Może to być coś całkiem małego, co jednak wywołało uśmiech na Twojej twarzy. Pomyśl przez chwilę o tej sytuacji, przywołując pozytywne uczucia.
  • Spójrz na swoje otoczenie i miejsce, w którym jesteś. Zauważ choć jedną rzecz, którą lubisz i za którą jesteś wdzięczny.
  • Pomyśl o jednej osobie, która jest w Twoim życiu i bez której Twoje życie nie byłoby już takie samo. Pomyśl o niej ciepło i podziękuj jej, choćby w myślach, ale najlepiej osobiście!

Na początek warto zastosować krótki trening:

  • Zatrzymaj się na chwilę i skup na tym, za co jesteś wdzięczny; to może być promień słońca, kawa, zieleń za oknem czy uśmiech dziecka.
  • Poczuj to w ciele i zapisz za pomocą zmysłów: smaku, węchu, dotyku i wzroku, bo ciało ma pamięć komórkową i zapamięta te odczucia.
  • Umocuj to uczucie w sobie – wystarczy do tego dosłownie kilka sekund intensywnego przeżywania. Odczuwając wdzięczność, dajesz sygnał do mózgu, że warto się na tym uczuciu koncentrować, a mózg wydziela neuroprzekaźniki takie jak dopamina i noradrenalina, które budują nowe pozytywne ścieżki neuronalne w mózgu.

Pozytywnie w pracy

Każdy dobry szef wie, jak wzrasta efektywność u osób, które są doceniane. Pochwała, zwłaszcza w obecności innych, doceniająca uwaga czy podziękowanie sprawiają, że pracownik ma więcej motywacji do pracy, wzmacniają jego wiarę w swoje możliwości i pewność siebie, dają poczucie sprawczości, poprawiają humor i nastrój, budują pozytywne relacje w zespole. Potwierdzają to badania naukowe. Badania japońskich naukowców pokazują, że mózg reaguje tak samo na pochwałę, jak na wiadomość o podwyżce (!). Może wdzięczność działać również w drugą stronę, gdy pracownik zadowolony z pracy okaże ją pracodawcy, co może wpłynąć na relacje zawodowe i postawę szefa wobec zespołu. Nie zawsze taka wdzięczność musi być koniunkturalna i różni się od zwykłego pochlebstwa.

Przeciwności hartują

Wdzięczność na wyższym poziomie dotyczy absolutnie wszystkiego, co nas spotyka. Chodzi tu o przyjmowanie życia takiego, jakim jest, z całym wachlarzem dobrych i złych sytuacji. Na początku może to się wydawać dziwne, ale ma głębszy sens. Wszystkie niekorzystne doświadczenia uczą nas dużo więcej niż te dobre, a nasz rozwój osobisty znacznie przyspiesza właśnie w trudnych okolicznościach. W komforcie i dobrobycie nie jesteśmy w stanie zrobić takich postępów jak w trudnych okresach życia. A ponadto właśnie dzięki trudniejszym chwilom możemy na prawdę docenić to, co w naszym życiu dobre.

Posłuchać Niemena

Wdzięczność, choć na pozór może wydawać się banalna, to wdzięczny temat do refleksji nad tym, co jest w życiu naprawdę ważne. W 1971 roku Czesław Niemen napisał słowa i skomponował utwór „Człowiek jam niewdzięczny”:

Dzień za dniem
Jak wartki potok czas
Zacieśnia krąg Istnienia mego
Dzień za dniem
Ucieka dalej
Dalej
Dalej
Mych złudnych pragnień
Splot upada
A wokoło
Wszechświat
Bezgraniczny, niepojęty
Nieskończony ogród żyzny
Myśli wiecznej A r c y d z i e ł o!
Uszanować chciałbym niebo
Ziemi czoło skłonić
Ale człowiek jam niewdzięczny
Że niedoskonały…
Nonsensami
Karmią się nawzajem
Spraw komicznych
Omotani siecią
Wstyd mi za tych
Co nie mając wstydu
Zapomnieli
Że u kresu
Groby nas zrównają.


Ewa Banaszkiewicz

 

 



 

Polecane
Emerytury
Stażowe