Kard. Grech: Trzeba przemyśleć posługę biskupa w kluczu synodalnym

Trzeba przemyśleć posługę biskupa w kluczu synodalnym – powiedział kard. Mario Grech, sekretarz generalny Synodu Biskupów. Przemawiał on w drugim dniu dorocznego zgromadzenia plenarnego Rady Konferencji Biskupich Europy (CCEE). Odbywa się ono na Malcie w dniach 27-30 listopada na temat „Nowe kroki dla Kościoła synodalnego w Europie”.
kard. Mario Grech Kard. Grech: Trzeba przemyśleć posługę biskupa w kluczu synodalnym
kard. Mario Grech / wikimedia.commons CC-BY 2.0/Romanuspontifex - https://www.flickr.com/photos/193775089@N04/51902320850/

Kościół synodalny a hierarchiczny

Mówiąc o posłudze biskupa w Kościele synodalnym, maltański hierarcha powołał się na syntezę końcową pierwszej sesji Synodu Biskupów na temat synodalności. Wynika z niej, że „Kościół synodalny nie stoi w sprzeczności z Kościołem hierarchicznym, nie podważa posługi duchownych, ani struktury hierarchicznej Kościoła”. Postuluje ona natomiast „wypracowanie innego profilu posługi biskupiej, innego sposobu jej sprawowania, odpowiadającego wyłaniającemu się synodalnemu modelowi Kościoła”. A nadzwyczajną okazją do odnowy posługi biskupiej jest sam proces synodalny.

Kard. Grech zwrócił uwagę, że „nie można zrozumieć Kościoła synodalnego i trzech elementów, które go tworzą – komunii, uczestnictwa i misji – bez posługi biskupa; ale nie można już myśleć o posłudze biskupów bez odniesienia do Kościoła synodalnego”. „Trzeba więc przemyśleć, z pokorą i cierpliwością, posługę biskupa w kluczu synodalnym” – wskazał sekretarz generalny Synodu Biskupów.

Jego zdaniem proces synodalny sprzyja pełnieniu posługi biskupiej, zaś takie synodalne jej pełnienie stanowi „rozwój teologiczno-sakramentalnego rozumienia nie tylko episkopatu, ale samego Kościoła, jednocześnie synodalnego i hierarchicznego”.

Biskup w procesie synodalnym

Mówiąc o posłudze biskupiej w służbie synodalności, hierarcha wskazał, że „funkcja biskupa w procesie synodalnym nie wyczerpuje się w uczestnictwie niektórych z nich w zgromadzeniach [synodu] jako przedstawicieli katolickiego episkopatu”. Wszyscy biskupi bowiem pełnią ją nie tylko w czasie zgromadzeń Synodu Biskupów, ale również w Kościołach lokalnych, w prowincjach kościelnych, w konferencjach episkopatu.

Rola biskupa w procesie synodalnym jest niezbędna, gdyż to on gromadzi cząstkę ludu Bożego i to do niego należy rozpoczęcie procesu synodalnego w swoim Kościele, gdyż ma w nim władzę pochodzącą od Chrystusa. Dlatego nie wystarczy, że papież rozpocznie proces synodalny. Tak byłoby tylko „w Kościele piramidalnym, w którym biskupi byli uważani za funkcjonariuszy papieskich, a diecezje miały prawny status jednostek terytorialnych Kościoła powszechnego”. „Nie tak jest w Kościele będącym Ciałem Chrystusa. W pojedynczym Kościele lokalnym do biskupa jako widzialnej zasady i fundamentu jedności, należy rozpoczęcie, towarzyszenie i zakończenie konsultacji wśród powierzonej mu części ludu Bożego” – wyjaśnił purpurat.

Dodał, że odmowa przeprowadzenia takich konsultacji byłaby zaprzeczeniem jedności posługi biskupiej pełnionej w hierarchicznej komunii z głową [papieżem - KAI] i członkami kolegium biskupiego. Byłaby też wzięciem na siebie poważnej odpowiedzialności za pozbawienie wiernych uczestnictwa w procesie synodalnym jako lud Boży ukazujący swój zmysł wiary (sensus fidei). Współzależność wymiaru synodalnego i hierarchicznego w Kościele lokalnym wyraża się w tym, że „biskup umożliwia konsultację ludu Bożego, który wypełnia w ten sposób swą funkcję prorocką, wsłuchując się w to, co Duch mówi do tego Kościoła”.

Funkcja biskupów jest niezbędna także na szczeblu konferencji biskupich, które w procesie synodalnym opracowują krajowe syntezy, będące wynikiem właściwego pasterzom zadania rozeznawania charyzmatów ludu Bożego. Wypracowany w ten sposób konsens jest aktem kolegialnym biskupów. „Nie jest to oczywiście nauczanie nieomylne, gdyż takie wymaga uznania przez papieża, ale rozeznanie kościelne, które daje konferencjom episkopatu władzę wykraczającą daleko poza poziom duszpasterski” – zauważył sekretarz generalny Synodu Biskupów.

Rozeznawanie przez konferencje episkopatu jest drogą realizacji kolegialności biskupiej w Kościele synodalnym. „W przeciwieństwie do Synodu jako wydarzenia, które angażuje niektórych biskupów jako przedstawicieli episkopatu, w procesie synodalnym uczestniczą wszystkie Kościoły [lokalne] ze swymi biskupami; cały święty lud Boży ze swymi pasterzami” – podkreślił kard. Grech.

Z kolei synodalne zgromadzenia kontynentalne z udziałem biskupów i delegatów świeckich pokazały, że „możliwe jest rozeznawanie kościelne oparte na wzajemnym słuchaniu się pasterzy oraz braci i sióstr – świeckich, konsekrowanych, prezbiterów i diakonów – którzy aktywnie uczestniczyli w procesie synodalnym”. To pozytywne doświadczenie otworzyło drogę do „kanonicznego ustanowienia zgromadzeń kontynentalnych”.

Dynamika synodalna

Odpowiadając na zarzuty w sprawie obecności na pierwszej sesji Synodu Biskupów o synodalności nie-biskupów z prawem głosu, maltański purpurat wyjaśnił, że wynikało to z „jedności procesu synodalnego”, którego byli „świadkami” od 2021 roku. Nie byli oni „reprezentacją ludu Bożego”, dlatego Synod Biskupów nie przekształcił się w Zgromadzenie Kościelne. Kardynał zwrócił uwagę, że Synod nie zakończy się drugą sesją w 2024 roku, lecz wejdzie wtedy w fazę recepcji, nad którą w Kościele lokalnym czuwać będzie biskup.

„Wejście w tę synodalną dynamikę oznacza odkrycie form sprawowania posługi biskupiej w kluczu synodalnym i nadanie wreszcie twarzy biskupowi synodalnemu. Zyska na tym cały Kościół i każdy Kościół; każdy biskup i kolegium [biskupie]; posługa biskupia i posługa Piotrowa, która w procesie synodalnym może wreszcie znaleźć formę sprawowania prymatu, która, nie rezygnując w żaden sposób z istoty swej misji, otwiera się na nową sytuację. Pod warunkiem posłuszeństwa Duchowi, który, prowadząc do odkrycia formy i stylu Kościoła synodalnego, doprowadzi także do odkrycia odpowiedniego stylu i formy biskupiej posługi” – zakończył sekretarz generalny Synodu Biskupów.

pb


 

POLECANE
Umowa USA-Ukraina ws. złóż mineralnych. Jest komunikat Białego Domu polityka
Umowa USA-Ukraina ws. złóż mineralnych. Jest komunikat Białego Domu

- USA chcą wyjść poza ramę wcześniejszej umowy dot. minerałów ziem rzadkich i teraz są przede wszystkim skupione na uzyskaniu długotrwałego pokoju między Ukrainą a Rosją - poinformowała rzecznik Białego Domu Karoline Leavitt po rozmowie prezydenta USA Donalda Trumpa z prezydentem Ukrainy Wołodymyrem Zełenskim.

Jest komentarz Wołodymyra Zełenskiego po rozmowie z Donaldem Trumpem polityka
Jest komentarz Wołodymyra Zełenskiego po rozmowie z Donaldem Trumpem

"Wierzymy, że wspólnie z Ameryką, z prezydentem Trumpem i pod amerykańskim przywództwem trwały pokój może zostać osiągnięty w tym roku" – napisał w mediach społecznościowych prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski po rozmowie z prezydentem USA Donaldem Trumpem.

Pożar Bazaru Różyckiego w Warszawie. Jest apel policji Wiadomości
Pożar Bazaru Różyckiego w Warszawie. Jest apel policji

Według doniesień medialnych doszło do pożaru na Bazarze Różyckiego w Warszawie. Na miejsce przyjechała straż pożarna, która zajęła się gaszeniem ognia. W zdarzeniu nikt nie ucierpiał, a przyczyna pożaru zostanie zbadana przez służby.

Jaka pogoda nas czeka? Nowy komunikat IMGW Wiadomości
Jaka pogoda nas czeka? Nowy komunikat IMGW

Najbliższe dni będą ciepłe i słoneczne, a temperatura w dzień wyniesie nawet 17 st. C; noce będą chłodne, a temperatura spadnie przy gruncie nawet do -8 st. C - poinformowała w środę synoptyk Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej Agnieszka Prasek.

Mały Alanek potrzebuje Twojej pomocy. Monetyzację tego nagrania przekażemy na jego zbiórkę gorące
Mały Alanek potrzebuje Twojej pomocy. Monetyzację tego nagrania przekażemy na jego zbiórkę

Dystrofia mięśniowa Duchenne’a – za tą niezrozumiałą nazwą kryje się tragedia. Wyrok, który słyszą rodzice około jednego na 5 tysięcy chłopców. Choroba objawia się w pierwszych latach życia dziecka, którego mięśnie stopniowo słabną, ostatecznie powodując problemy z samodzielnym poruszaniem się, oddychaniem, a nawet biciem serca.

„Badania wyszły bardzo słabo”. Była gwiazda TVN opublikowała wpis Wiadomości
„Badania wyszły bardzo słabo”. Była gwiazda TVN opublikowała wpis

Anna Wendzikowska coraz częściej otwarcie mówi o swoich problemach zdrowotnych. Tym razem podzieliła się z fanami szczegółami swojej walki z anemią, z którą zmaga się już od kilku lat. Dziennikarka przeszła szereg badań i wprowadziła zmiany w stylu życia, aby poprawić swoje zdrowie.

Nieoficjalnie: PZPN planuje zmianę stadionu na mecz o Superpuchar Polski Wiadomości
Nieoficjalnie: PZPN planuje zmianę stadionu na mecz o Superpuchar Polski

Według nieoficjalnych doniesień medialnych mecz o Superpuchar Polski ma zostać przeniesiony przez PZPN ze stadionu w Białymstoku na Stadion Narodowy w Warszawie.

Czekoladowy zawód. Niebezpieczne substancje w popularnych produktach Wiadomości
Czekoladowy zawód. Niebezpieczne substancje w popularnych produktach

Ekskluzywna dubajska czekolada, która zdobyła popularność na całym świecie, okazała się potencjalnie groźna dla zdrowia. Niemiecka fundacja Stiftung Warentest, znana z testów jakości produktów, przebadała sześć różnych tabliczek - wyniki są niepokojące.

Rozmowa Donalda Trumpa z Wołodymyrem Zełenskim. Jest komentarz polityka
Rozmowa Donalda Trumpa z Wołodymyrem Zełenskim. Jest komentarz

Prezydent USA Donald Trump przeprowadził w środę rozmowę telefoniczną z prezydentem Ukrainy Wołodymyrem Zełenskim.

Jest decyzja Warner Bros. Discovery. Właściciel TVN rezygnuje z legendarnych produkcji gorące
Jest decyzja Warner Bros. Discovery. Właściciel TVN rezygnuje z legendarnych produkcji

W mediach głównego nurtu i w mediach społecznościowych trwają spekulacje na temat sprzedaży TVN przez Warner Bros. Discovery. Jednym z przedmiotów spekulacji jest sytuacja samego amerykańskiego koncernu, który wobec słabych wyników finansowych optymalizuje swoją działalność.

REKLAMA

Kard. Grech: Trzeba przemyśleć posługę biskupa w kluczu synodalnym

Trzeba przemyśleć posługę biskupa w kluczu synodalnym – powiedział kard. Mario Grech, sekretarz generalny Synodu Biskupów. Przemawiał on w drugim dniu dorocznego zgromadzenia plenarnego Rady Konferencji Biskupich Europy (CCEE). Odbywa się ono na Malcie w dniach 27-30 listopada na temat „Nowe kroki dla Kościoła synodalnego w Europie”.
kard. Mario Grech Kard. Grech: Trzeba przemyśleć posługę biskupa w kluczu synodalnym
kard. Mario Grech / wikimedia.commons CC-BY 2.0/Romanuspontifex - https://www.flickr.com/photos/193775089@N04/51902320850/

Kościół synodalny a hierarchiczny

Mówiąc o posłudze biskupa w Kościele synodalnym, maltański hierarcha powołał się na syntezę końcową pierwszej sesji Synodu Biskupów na temat synodalności. Wynika z niej, że „Kościół synodalny nie stoi w sprzeczności z Kościołem hierarchicznym, nie podważa posługi duchownych, ani struktury hierarchicznej Kościoła”. Postuluje ona natomiast „wypracowanie innego profilu posługi biskupiej, innego sposobu jej sprawowania, odpowiadającego wyłaniającemu się synodalnemu modelowi Kościoła”. A nadzwyczajną okazją do odnowy posługi biskupiej jest sam proces synodalny.

Kard. Grech zwrócił uwagę, że „nie można zrozumieć Kościoła synodalnego i trzech elementów, które go tworzą – komunii, uczestnictwa i misji – bez posługi biskupa; ale nie można już myśleć o posłudze biskupów bez odniesienia do Kościoła synodalnego”. „Trzeba więc przemyśleć, z pokorą i cierpliwością, posługę biskupa w kluczu synodalnym” – wskazał sekretarz generalny Synodu Biskupów.

Jego zdaniem proces synodalny sprzyja pełnieniu posługi biskupiej, zaś takie synodalne jej pełnienie stanowi „rozwój teologiczno-sakramentalnego rozumienia nie tylko episkopatu, ale samego Kościoła, jednocześnie synodalnego i hierarchicznego”.

Biskup w procesie synodalnym

Mówiąc o posłudze biskupiej w służbie synodalności, hierarcha wskazał, że „funkcja biskupa w procesie synodalnym nie wyczerpuje się w uczestnictwie niektórych z nich w zgromadzeniach [synodu] jako przedstawicieli katolickiego episkopatu”. Wszyscy biskupi bowiem pełnią ją nie tylko w czasie zgromadzeń Synodu Biskupów, ale również w Kościołach lokalnych, w prowincjach kościelnych, w konferencjach episkopatu.

Rola biskupa w procesie synodalnym jest niezbędna, gdyż to on gromadzi cząstkę ludu Bożego i to do niego należy rozpoczęcie procesu synodalnego w swoim Kościele, gdyż ma w nim władzę pochodzącą od Chrystusa. Dlatego nie wystarczy, że papież rozpocznie proces synodalny. Tak byłoby tylko „w Kościele piramidalnym, w którym biskupi byli uważani za funkcjonariuszy papieskich, a diecezje miały prawny status jednostek terytorialnych Kościoła powszechnego”. „Nie tak jest w Kościele będącym Ciałem Chrystusa. W pojedynczym Kościele lokalnym do biskupa jako widzialnej zasady i fundamentu jedności, należy rozpoczęcie, towarzyszenie i zakończenie konsultacji wśród powierzonej mu części ludu Bożego” – wyjaśnił purpurat.

Dodał, że odmowa przeprowadzenia takich konsultacji byłaby zaprzeczeniem jedności posługi biskupiej pełnionej w hierarchicznej komunii z głową [papieżem - KAI] i członkami kolegium biskupiego. Byłaby też wzięciem na siebie poważnej odpowiedzialności za pozbawienie wiernych uczestnictwa w procesie synodalnym jako lud Boży ukazujący swój zmysł wiary (sensus fidei). Współzależność wymiaru synodalnego i hierarchicznego w Kościele lokalnym wyraża się w tym, że „biskup umożliwia konsultację ludu Bożego, który wypełnia w ten sposób swą funkcję prorocką, wsłuchując się w to, co Duch mówi do tego Kościoła”.

Funkcja biskupów jest niezbędna także na szczeblu konferencji biskupich, które w procesie synodalnym opracowują krajowe syntezy, będące wynikiem właściwego pasterzom zadania rozeznawania charyzmatów ludu Bożego. Wypracowany w ten sposób konsens jest aktem kolegialnym biskupów. „Nie jest to oczywiście nauczanie nieomylne, gdyż takie wymaga uznania przez papieża, ale rozeznanie kościelne, które daje konferencjom episkopatu władzę wykraczającą daleko poza poziom duszpasterski” – zauważył sekretarz generalny Synodu Biskupów.

Rozeznawanie przez konferencje episkopatu jest drogą realizacji kolegialności biskupiej w Kościele synodalnym. „W przeciwieństwie do Synodu jako wydarzenia, które angażuje niektórych biskupów jako przedstawicieli episkopatu, w procesie synodalnym uczestniczą wszystkie Kościoły [lokalne] ze swymi biskupami; cały święty lud Boży ze swymi pasterzami” – podkreślił kard. Grech.

Z kolei synodalne zgromadzenia kontynentalne z udziałem biskupów i delegatów świeckich pokazały, że „możliwe jest rozeznawanie kościelne oparte na wzajemnym słuchaniu się pasterzy oraz braci i sióstr – świeckich, konsekrowanych, prezbiterów i diakonów – którzy aktywnie uczestniczyli w procesie synodalnym”. To pozytywne doświadczenie otworzyło drogę do „kanonicznego ustanowienia zgromadzeń kontynentalnych”.

Dynamika synodalna

Odpowiadając na zarzuty w sprawie obecności na pierwszej sesji Synodu Biskupów o synodalności nie-biskupów z prawem głosu, maltański purpurat wyjaśnił, że wynikało to z „jedności procesu synodalnego”, którego byli „świadkami” od 2021 roku. Nie byli oni „reprezentacją ludu Bożego”, dlatego Synod Biskupów nie przekształcił się w Zgromadzenie Kościelne. Kardynał zwrócił uwagę, że Synod nie zakończy się drugą sesją w 2024 roku, lecz wejdzie wtedy w fazę recepcji, nad którą w Kościele lokalnym czuwać będzie biskup.

„Wejście w tę synodalną dynamikę oznacza odkrycie form sprawowania posługi biskupiej w kluczu synodalnym i nadanie wreszcie twarzy biskupowi synodalnemu. Zyska na tym cały Kościół i każdy Kościół; każdy biskup i kolegium [biskupie]; posługa biskupia i posługa Piotrowa, która w procesie synodalnym może wreszcie znaleźć formę sprawowania prymatu, która, nie rezygnując w żaden sposób z istoty swej misji, otwiera się na nową sytuację. Pod warunkiem posłuszeństwa Duchowi, który, prowadząc do odkrycia formy i stylu Kościoła synodalnego, doprowadzi także do odkrycia odpowiedniego stylu i formy biskupiej posługi” – zakończył sekretarz generalny Synodu Biskupów.

pb



 

Polecane
Emerytury
Stażowe