Kard. Grech: Trzeba przemyśleć posługę biskupa w kluczu synodalnym

Trzeba przemyśleć posługę biskupa w kluczu synodalnym – powiedział kard. Mario Grech, sekretarz generalny Synodu Biskupów. Przemawiał on w drugim dniu dorocznego zgromadzenia plenarnego Rady Konferencji Biskupich Europy (CCEE). Odbywa się ono na Malcie w dniach 27-30 listopada na temat „Nowe kroki dla Kościoła synodalnego w Europie”.
kard. Mario Grech Kard. Grech: Trzeba przemyśleć posługę biskupa w kluczu synodalnym
kard. Mario Grech / wikimedia.commons CC-BY 2.0/Romanuspontifex - https://www.flickr.com/photos/193775089@N04/51902320850/

Kościół synodalny a hierarchiczny

Mówiąc o posłudze biskupa w Kościele synodalnym, maltański hierarcha powołał się na syntezę końcową pierwszej sesji Synodu Biskupów na temat synodalności. Wynika z niej, że „Kościół synodalny nie stoi w sprzeczności z Kościołem hierarchicznym, nie podważa posługi duchownych, ani struktury hierarchicznej Kościoła”. Postuluje ona natomiast „wypracowanie innego profilu posługi biskupiej, innego sposobu jej sprawowania, odpowiadającego wyłaniającemu się synodalnemu modelowi Kościoła”. A nadzwyczajną okazją do odnowy posługi biskupiej jest sam proces synodalny.

Kard. Grech zwrócił uwagę, że „nie można zrozumieć Kościoła synodalnego i trzech elementów, które go tworzą – komunii, uczestnictwa i misji – bez posługi biskupa; ale nie można już myśleć o posłudze biskupów bez odniesienia do Kościoła synodalnego”. „Trzeba więc przemyśleć, z pokorą i cierpliwością, posługę biskupa w kluczu synodalnym” – wskazał sekretarz generalny Synodu Biskupów.

Jego zdaniem proces synodalny sprzyja pełnieniu posługi biskupiej, zaś takie synodalne jej pełnienie stanowi „rozwój teologiczno-sakramentalnego rozumienia nie tylko episkopatu, ale samego Kościoła, jednocześnie synodalnego i hierarchicznego”.

Biskup w procesie synodalnym

Mówiąc o posłudze biskupiej w służbie synodalności, hierarcha wskazał, że „funkcja biskupa w procesie synodalnym nie wyczerpuje się w uczestnictwie niektórych z nich w zgromadzeniach [synodu] jako przedstawicieli katolickiego episkopatu”. Wszyscy biskupi bowiem pełnią ją nie tylko w czasie zgromadzeń Synodu Biskupów, ale również w Kościołach lokalnych, w prowincjach kościelnych, w konferencjach episkopatu.

Rola biskupa w procesie synodalnym jest niezbędna, gdyż to on gromadzi cząstkę ludu Bożego i to do niego należy rozpoczęcie procesu synodalnego w swoim Kościele, gdyż ma w nim władzę pochodzącą od Chrystusa. Dlatego nie wystarczy, że papież rozpocznie proces synodalny. Tak byłoby tylko „w Kościele piramidalnym, w którym biskupi byli uważani za funkcjonariuszy papieskich, a diecezje miały prawny status jednostek terytorialnych Kościoła powszechnego”. „Nie tak jest w Kościele będącym Ciałem Chrystusa. W pojedynczym Kościele lokalnym do biskupa jako widzialnej zasady i fundamentu jedności, należy rozpoczęcie, towarzyszenie i zakończenie konsultacji wśród powierzonej mu części ludu Bożego” – wyjaśnił purpurat.

Dodał, że odmowa przeprowadzenia takich konsultacji byłaby zaprzeczeniem jedności posługi biskupiej pełnionej w hierarchicznej komunii z głową [papieżem - KAI] i członkami kolegium biskupiego. Byłaby też wzięciem na siebie poważnej odpowiedzialności za pozbawienie wiernych uczestnictwa w procesie synodalnym jako lud Boży ukazujący swój zmysł wiary (sensus fidei). Współzależność wymiaru synodalnego i hierarchicznego w Kościele lokalnym wyraża się w tym, że „biskup umożliwia konsultację ludu Bożego, który wypełnia w ten sposób swą funkcję prorocką, wsłuchując się w to, co Duch mówi do tego Kościoła”.

Funkcja biskupów jest niezbędna także na szczeblu konferencji biskupich, które w procesie synodalnym opracowują krajowe syntezy, będące wynikiem właściwego pasterzom zadania rozeznawania charyzmatów ludu Bożego. Wypracowany w ten sposób konsens jest aktem kolegialnym biskupów. „Nie jest to oczywiście nauczanie nieomylne, gdyż takie wymaga uznania przez papieża, ale rozeznanie kościelne, które daje konferencjom episkopatu władzę wykraczającą daleko poza poziom duszpasterski” – zauważył sekretarz generalny Synodu Biskupów.

Rozeznawanie przez konferencje episkopatu jest drogą realizacji kolegialności biskupiej w Kościele synodalnym. „W przeciwieństwie do Synodu jako wydarzenia, które angażuje niektórych biskupów jako przedstawicieli episkopatu, w procesie synodalnym uczestniczą wszystkie Kościoły [lokalne] ze swymi biskupami; cały święty lud Boży ze swymi pasterzami” – podkreślił kard. Grech.

Z kolei synodalne zgromadzenia kontynentalne z udziałem biskupów i delegatów świeckich pokazały, że „możliwe jest rozeznawanie kościelne oparte na wzajemnym słuchaniu się pasterzy oraz braci i sióstr – świeckich, konsekrowanych, prezbiterów i diakonów – którzy aktywnie uczestniczyli w procesie synodalnym”. To pozytywne doświadczenie otworzyło drogę do „kanonicznego ustanowienia zgromadzeń kontynentalnych”.

Dynamika synodalna

Odpowiadając na zarzuty w sprawie obecności na pierwszej sesji Synodu Biskupów o synodalności nie-biskupów z prawem głosu, maltański purpurat wyjaśnił, że wynikało to z „jedności procesu synodalnego”, którego byli „świadkami” od 2021 roku. Nie byli oni „reprezentacją ludu Bożego”, dlatego Synod Biskupów nie przekształcił się w Zgromadzenie Kościelne. Kardynał zwrócił uwagę, że Synod nie zakończy się drugą sesją w 2024 roku, lecz wejdzie wtedy w fazę recepcji, nad którą w Kościele lokalnym czuwać będzie biskup.

„Wejście w tę synodalną dynamikę oznacza odkrycie form sprawowania posługi biskupiej w kluczu synodalnym i nadanie wreszcie twarzy biskupowi synodalnemu. Zyska na tym cały Kościół i każdy Kościół; każdy biskup i kolegium [biskupie]; posługa biskupia i posługa Piotrowa, która w procesie synodalnym może wreszcie znaleźć formę sprawowania prymatu, która, nie rezygnując w żaden sposób z istoty swej misji, otwiera się na nową sytuację. Pod warunkiem posłuszeństwa Duchowi, który, prowadząc do odkrycia formy i stylu Kościoła synodalnego, doprowadzi także do odkrycia odpowiedniego stylu i formy biskupiej posługi” – zakończył sekretarz generalny Synodu Biskupów.

pb


 

POLECANE
Andrzej Duda: Polsce potrzebny jest prezydent patriota, godnie reprezentujący polskie sprawy z ostatniej chwili
Andrzej Duda: Polsce potrzebny jest prezydent patriota, godnie reprezentujący polskie sprawy

Prezydent Andrzej Duda przekonywał we wtorek we Wschowie (woj. lubuskie), że Polsce potrzebny jest prezydent patriota, który będzie potrafił godnie reprezentować polskie sprawy oraz utrzyma dotychczasowe wysiłki w umacnianiu państwa w zakresie bezpieczeństwa.

Jacek Saryusz-Wolski: tak postępuje budowa unijnego nad-państwa gorące
Jacek Saryusz-Wolski: tak postępuje budowa unijnego nad-państwa

Tak oto postępuje budowa unijnego nad-państwa w drodze pełzającego zawłaszczenia kompetencji państwom członkowskim z pogwałceniem traktatów i bez przyzwolenia demokratycznego.

Ustalenia z rozmowy Trump-Putin. Zełenski zabiera głos z ostatniej chwili
Ustalenia z rozmowy Trump-Putin. Zełenski zabiera głos

Prezydent Ukrainy w rozmowie z dziennikarzami we wtorek wieczorem skomentował ustalenia po zakończonej rozmowie telefonicznej pomiędzy prezydentem USA Donaldem Trumpem, a prezydentem Rosji Władimirem Putinem.

Trzon rosyjskiej agentury w Polsce stanowią Ukraińcy tylko u nas
Trzon rosyjskiej agentury w Polsce stanowią Ukraińcy

Pełnoskalowa inwazja Rosji na Ukrainę i związana z tym fala uchodźców wojennych, która zalała Polskę sprawiła, że polski kontrwywiad ma pełne ręce roboty. Rosyjski wywiad sięga bowiem po Ukraińców, żeby realizować swoje zadania w Polsce. Wśród ludzi, których przygarnęliśmy i my, i inne kraje wschodniej flanki NATO, nie brakuje bowiem i takich, którzy za pieniądze pracują dla Moskwy.

Niebezpieczny wirus atakuje smartfony. Sprawdź, czy Twój telefon jest zagrożony Wiadomości
Niebezpieczny wirus atakuje smartfony. Sprawdź, czy Twój telefon jest zagrożony

Użytkownicy smartfonów z systemem Android muszą zachować szczególną ostrożność z powodu zagrożenia w postaci złośliwego wirusa TrickMo. Ten niebezpieczny trojan potrafi kraść dane bankowe, przechwytywać kody dostępu, a nawet nagrywać ekran urządzenia. Jak działa i jak się przed nim chronić?

To najlepszy sondaż. Karol Nawrocki podziękował Polakom polityka
"To najlepszy sondaż". Karol Nawrocki podziękował Polakom

We wtorek w PKW złożono zgłoszenie popieranego przez PiS kandydata na prezydenta Karola Nawrockiego wraz z ponad 1,3 mln podpisów poparcia. – Jest nas naprawdę wielu, tych, którzy liczą, że Polska będzie bezpieczna i będzie mogła stać się miejscem dobrobytu – mówił Nawrocki.

Haniebny wpis młodzieżówki PO ws. śmierci Barbary Skrzypek Wiadomości
Haniebny wpis młodzieżówki PO ws. śmierci Barbary Skrzypek

Szokujący wpis dotyczący śmierci Barbary Skrzypek zamieściła na platformie X młodzieżówka Platformy Obywatelskiej o nazwie "Młodzi Demokraci".

Biały Dom: Trump uzgodnił z Putinem zawieszenie broni dot. energetyki i infrastruktury z ostatniej chwili
Biały Dom: Trump uzgodnił z Putinem zawieszenie broni dot. energetyki i infrastruktury

Donald Trump i Władimir Putin zgodzili się, że działania na rzecz pokoju na Ukrainie rozpoczną się od zawieszenia broni dotyczącego energetyki i infrastruktury, oraz rozpoczęcia na Bliskim Wschodzie negocjacji w sprawie dalszych kroków – ogłosił Biały Dom.

Kreml: Putin zgodził się na wstrzymanie ostrzału infrastruktury energetycznej Ukrainy na 30 dni z ostatniej chwili
Kreml: Putin zgodził się na wstrzymanie ostrzału infrastruktury energetycznej Ukrainy na 30 dni

Putin zgodził się na wstrzymanie ostrzału infrastruktury energetycznej na 30 dni - informuje we wtorek po południu PAP powołując się na komunikat Kremla.

Niemcy: Bundestag zmienił ustawę zasadniczą. Budżet na wojsko bez ograniczeń z ostatniej chwili
Niemcy: Bundestag zmienił ustawę zasadniczą. Budżet na wojsko bez ograniczeń

Reagując na zwrot w polityce USA wobec Europy, niemiecki parlament zmienił we wtorek ustawę zasadniczą, dając przyszłemu rządowi wolną rękę w zwiększaniu deficytu budżetowego w przypadku wydatków na obronność i pomoc dla Ukrainy. 500 mld euro przeznaczono na modernizację infrastruktury.

REKLAMA

Kard. Grech: Trzeba przemyśleć posługę biskupa w kluczu synodalnym

Trzeba przemyśleć posługę biskupa w kluczu synodalnym – powiedział kard. Mario Grech, sekretarz generalny Synodu Biskupów. Przemawiał on w drugim dniu dorocznego zgromadzenia plenarnego Rady Konferencji Biskupich Europy (CCEE). Odbywa się ono na Malcie w dniach 27-30 listopada na temat „Nowe kroki dla Kościoła synodalnego w Europie”.
kard. Mario Grech Kard. Grech: Trzeba przemyśleć posługę biskupa w kluczu synodalnym
kard. Mario Grech / wikimedia.commons CC-BY 2.0/Romanuspontifex - https://www.flickr.com/photos/193775089@N04/51902320850/

Kościół synodalny a hierarchiczny

Mówiąc o posłudze biskupa w Kościele synodalnym, maltański hierarcha powołał się na syntezę końcową pierwszej sesji Synodu Biskupów na temat synodalności. Wynika z niej, że „Kościół synodalny nie stoi w sprzeczności z Kościołem hierarchicznym, nie podważa posługi duchownych, ani struktury hierarchicznej Kościoła”. Postuluje ona natomiast „wypracowanie innego profilu posługi biskupiej, innego sposobu jej sprawowania, odpowiadającego wyłaniającemu się synodalnemu modelowi Kościoła”. A nadzwyczajną okazją do odnowy posługi biskupiej jest sam proces synodalny.

Kard. Grech zwrócił uwagę, że „nie można zrozumieć Kościoła synodalnego i trzech elementów, które go tworzą – komunii, uczestnictwa i misji – bez posługi biskupa; ale nie można już myśleć o posłudze biskupów bez odniesienia do Kościoła synodalnego”. „Trzeba więc przemyśleć, z pokorą i cierpliwością, posługę biskupa w kluczu synodalnym” – wskazał sekretarz generalny Synodu Biskupów.

Jego zdaniem proces synodalny sprzyja pełnieniu posługi biskupiej, zaś takie synodalne jej pełnienie stanowi „rozwój teologiczno-sakramentalnego rozumienia nie tylko episkopatu, ale samego Kościoła, jednocześnie synodalnego i hierarchicznego”.

Biskup w procesie synodalnym

Mówiąc o posłudze biskupiej w służbie synodalności, hierarcha wskazał, że „funkcja biskupa w procesie synodalnym nie wyczerpuje się w uczestnictwie niektórych z nich w zgromadzeniach [synodu] jako przedstawicieli katolickiego episkopatu”. Wszyscy biskupi bowiem pełnią ją nie tylko w czasie zgromadzeń Synodu Biskupów, ale również w Kościołach lokalnych, w prowincjach kościelnych, w konferencjach episkopatu.

Rola biskupa w procesie synodalnym jest niezbędna, gdyż to on gromadzi cząstkę ludu Bożego i to do niego należy rozpoczęcie procesu synodalnego w swoim Kościele, gdyż ma w nim władzę pochodzącą od Chrystusa. Dlatego nie wystarczy, że papież rozpocznie proces synodalny. Tak byłoby tylko „w Kościele piramidalnym, w którym biskupi byli uważani za funkcjonariuszy papieskich, a diecezje miały prawny status jednostek terytorialnych Kościoła powszechnego”. „Nie tak jest w Kościele będącym Ciałem Chrystusa. W pojedynczym Kościele lokalnym do biskupa jako widzialnej zasady i fundamentu jedności, należy rozpoczęcie, towarzyszenie i zakończenie konsultacji wśród powierzonej mu części ludu Bożego” – wyjaśnił purpurat.

Dodał, że odmowa przeprowadzenia takich konsultacji byłaby zaprzeczeniem jedności posługi biskupiej pełnionej w hierarchicznej komunii z głową [papieżem - KAI] i członkami kolegium biskupiego. Byłaby też wzięciem na siebie poważnej odpowiedzialności za pozbawienie wiernych uczestnictwa w procesie synodalnym jako lud Boży ukazujący swój zmysł wiary (sensus fidei). Współzależność wymiaru synodalnego i hierarchicznego w Kościele lokalnym wyraża się w tym, że „biskup umożliwia konsultację ludu Bożego, który wypełnia w ten sposób swą funkcję prorocką, wsłuchując się w to, co Duch mówi do tego Kościoła”.

Funkcja biskupów jest niezbędna także na szczeblu konferencji biskupich, które w procesie synodalnym opracowują krajowe syntezy, będące wynikiem właściwego pasterzom zadania rozeznawania charyzmatów ludu Bożego. Wypracowany w ten sposób konsens jest aktem kolegialnym biskupów. „Nie jest to oczywiście nauczanie nieomylne, gdyż takie wymaga uznania przez papieża, ale rozeznanie kościelne, które daje konferencjom episkopatu władzę wykraczającą daleko poza poziom duszpasterski” – zauważył sekretarz generalny Synodu Biskupów.

Rozeznawanie przez konferencje episkopatu jest drogą realizacji kolegialności biskupiej w Kościele synodalnym. „W przeciwieństwie do Synodu jako wydarzenia, które angażuje niektórych biskupów jako przedstawicieli episkopatu, w procesie synodalnym uczestniczą wszystkie Kościoły [lokalne] ze swymi biskupami; cały święty lud Boży ze swymi pasterzami” – podkreślił kard. Grech.

Z kolei synodalne zgromadzenia kontynentalne z udziałem biskupów i delegatów świeckich pokazały, że „możliwe jest rozeznawanie kościelne oparte na wzajemnym słuchaniu się pasterzy oraz braci i sióstr – świeckich, konsekrowanych, prezbiterów i diakonów – którzy aktywnie uczestniczyli w procesie synodalnym”. To pozytywne doświadczenie otworzyło drogę do „kanonicznego ustanowienia zgromadzeń kontynentalnych”.

Dynamika synodalna

Odpowiadając na zarzuty w sprawie obecności na pierwszej sesji Synodu Biskupów o synodalności nie-biskupów z prawem głosu, maltański purpurat wyjaśnił, że wynikało to z „jedności procesu synodalnego”, którego byli „świadkami” od 2021 roku. Nie byli oni „reprezentacją ludu Bożego”, dlatego Synod Biskupów nie przekształcił się w Zgromadzenie Kościelne. Kardynał zwrócił uwagę, że Synod nie zakończy się drugą sesją w 2024 roku, lecz wejdzie wtedy w fazę recepcji, nad którą w Kościele lokalnym czuwać będzie biskup.

„Wejście w tę synodalną dynamikę oznacza odkrycie form sprawowania posługi biskupiej w kluczu synodalnym i nadanie wreszcie twarzy biskupowi synodalnemu. Zyska na tym cały Kościół i każdy Kościół; każdy biskup i kolegium [biskupie]; posługa biskupia i posługa Piotrowa, która w procesie synodalnym może wreszcie znaleźć formę sprawowania prymatu, która, nie rezygnując w żaden sposób z istoty swej misji, otwiera się na nową sytuację. Pod warunkiem posłuszeństwa Duchowi, który, prowadząc do odkrycia formy i stylu Kościoła synodalnego, doprowadzi także do odkrycia odpowiedniego stylu i formy biskupiej posługi” – zakończył sekretarz generalny Synodu Biskupów.

pb



 

Polecane
Emerytury
Stażowe