Czy można legalnie oszukać system podatkowy?

Wiele osób zastanawia się, gdzie kończy się sprytne wykorzystanie prawa, a zaczyna przestępstwo? Istnieją przypadki, w których luki w przepisach pozwalają na działania, które choć mogą wydawać się moralnie wątpliwe, pozostają zgodne z prawem. Jednak ta granica jest cienka, a przekroczenie jej może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych.
-
Warner Bros Discovery się wycofuje. Właściciel TVN ogłosił ważną zmianę
-
"Czy oby wszyscy byli dziś trzeźwi na wizji?" Burza w sieci po programie TVN
-
Niepokojące informacje z granicy polsko-białoruskiej. Straż Graniczna wydała komunikat
Czym są luki prawne i czy można z nich korzystać?
Luka prawna to sytuacja, w której prawo nie reguluje danego zagadnienia w sposób precyzyjny, co pozwala na interpretację korzystną dla jednej ze stron. Często spotykane luki dotyczą kwestii podatkowych, leasingowych czy prawa pracy. Przykłady to np. rejestracja firmy w raju podatkowym w celu obniżenia zobowiązań podatkowych czy optymalizacja podatkowa poprzez dzielenie działalności gospodarczej na kilka podmiotów w celu uniknięcia wyższego opodatkowania, czy też wykorzystywanie programów leasingowych do uzyskania ulg podatkowych bez faktycznej potrzeby użytkowania pojazdu lub sprzętu.
Czy to jest legalne?
Z formalnego punktu widzenia, jeśli dany sposób działania mieści się w granicach prawa, nie można mówić o popełnieniu przestępstwa. Przykładowo – zgodnie z art. 84 Konstytucji RP, obywatel ma obowiązek płacić podatki, ale wyłącznie te, które są nałożone na mocy ustawy. Jeśli dana osoba korzysta z dostępnych metod optymalizacji podatkowej, nie naruszając prawa, jej działania są legalne. Problem zaczyna się w momencie, gdy osoba lub firma zaczynają działać świadomie w celu obejścia prawa w sposób, który można uznać za fikcyjny lub pozorny. Przykłady działań, które mogą zostać uznane za przestępstwo, to np. tworzenie fikcyjnych firm w rajach podatkowych tylko po to, by ukryć dochody (art. 270a Kodeksu karnego – fałszowanie faktur), czy unikanie opodatkowania poprzez „słupy” – podstawione osoby, na które rejestruje się działalność gospodarczą (art. 271 Kodeksu karnego – poświadczenie nieprawdy), czy też stosowanie oszukańczych trików leasingowych, np. zawieranie umów leasingu na pojazdy, które nigdy nie miały być wykorzystywane do działalności gospodarczej, co może podlegać pod zarzut wyłudzenia (art. 286 Kodeksu karnego, czyli oszustwo).
Warto zastanowić się nad swoimi działaniami
W praktyce wiele osób próbowało legalnie „oszukać system”, jednak w wielu przypadkach organy ścigania uznały ich działania za niezgodne z prawem. Dobrym przykładem jest sprawa znanego przedsiębiorcy, który rejestrował firmy w Panamie, unikając płacenia podatków w Polsce. Po ujawnieniu tzw. Panama Papers polskie organy skarbowe zaczęły dochodzenie, a przedsiębiorca został zobowiązany do zwrotu ogromnych sum zaległych podatków.
Warto zawsze zastanowić się, czy dane działanie jest nie tylko legalne, lecz także etyczne, bowiem zgodność z prawem nie zawsze oznacza zgodność z wartościami moralnymi i odpowiedzialnością wobec innych.