Wolne niedziele europejskim standardem

Wprowadzenie wolnych niedziel w Polsce nie będzie czymś nadzwyczajnym. Wręcz przeciwnie. Wolna niedziela jest zasadą obowiązującą w niemal wszystkich państwach zachodniej Europy. Wyjątek stanowią Irlandia i Portugalia.
/ pixabay.com [licencja: CCO]
Analitycy Instytutu na rzecz Kultury Prawnej Ordo Iuris podjęli się porównania przepisów o dniach wolonych, które obowiązują w większości europejskich krajów. Analizie poddano obywatelski projekt ustawy ograniczającej handel w niedzielę, pod którym podpisało się 518 tys. osób.

Ordo Iuris zwraca uwagę, że w dziewięciu na trzydzieści jeden państw, których ustawodawstwo przeanalizowano handel w niedzielę jest niedozwolony lub ograniczony. W większości europejskich krajów obowiązuje zakaz pracy w handlu w niedzielę. Prawo nie zezwala, aby w niedzielę były otwarte sklepy, które zatrudniają pracowników. Za sklepową ladą może stać właściciel.

Rozwiązanie, które zaproponowano w obywatelskim projekcie ustawy jest identyczne jak przepisy, które obowiązują w Niemczech i Austrii. Oponenci ograniczenia handlu w niedzielę chętnie posługują się przykładem Węgier, gdzie po ponad roku od wprowadzenia zakazu handlu, władze wycofały się z tego pomysłu. Warto zwrócić uwagę, że węgierski premier Victor Orbán zrezygnował z wolonych niedziel z powodów politycznych.

Ordo Iuris wskazuje, że rok obowiązywania zakazu handlu na Węgrzech pozytywnie wpłynął na tamtejszą gospodarkę. Poprawiła się sytuacja w sektorze drobnego handlu.
„Także w innych krajach na gwarancjach wolnej niedzieli najczęściej korzystają indywidualni przedsiębiorcy i rodzinne firmy. Nie znajdują potwierdzenia obawy dotyczące ogólnego spadku obrotów w handlu” – podkreśla Instytut.

NSZZ Solidarność wielokrotnie wskazywała, że projekt ustawy jest próbą odzyskania niedziel.
– To nasze 500 plus dla pracowników – zaznacza Alfred Bujara, przewodniczący Sekcji Krajowej Pracowników Handlu NSZZ Solidarność i jednocześnie pełnomocnik Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej.

Wszystko po to, aby osoby zatrudnione w handlu mogły w niedzielę spędzić czas z rodzinami i odpocząć. Również analitycy Ordo Iuris zwracają uwagę, że założenia projektu złożonego przez NSZZ Solidarność do Marszałka Sejmu Marka Kuchcińskiego stanowią realizację dyrektyw konstytucyjnych obligujących władze publiczne do otoczenia rodziny szczególną ochroną i opieką (art. 18 Konstytucji RP) oraz do ochrony pracy i nadzoru nad warunkami wykonywania pracy (art. 24 Konstytucji RP).
„W bezpośrednim związku z tą zasadą pozostaje wynikające z art. 47 Konstytucji prawo do ochrony prawnej życia prywatnego i rodzinnego. Analitycy proponują przy tym kilka zmian, które mogłyby zostać rozważone podczas prac parlamentarnych” – podkreśla Ordo Iuris.

Autorzy analizy twierdzą, że tytuł ustawy powinien afirmować rolę niedzieli jako dnia wolnego od pracy, szczególnie w kontekście życia rodzinnego.
„Projekt mógłby więc nosić tytuł: »ustawa o wolnej niedzieli« albo »ustawa o ochronie życia rodzinnego w niedzielę«. Wskazane jest także wybranie jednolitej formy prawnej dla proponowanego ograniczenia handlu w niedziele i obowiązującego już ograniczenia możliwości zatrudniania osób w święta będące dniami ustawowo wolnymi od pracy” – dodano.


Pełen raport autorstwa Ordo Iuris dostępny jest TUTAJ.


Izabela Kozłowska

 

POLECANE
Niemiecki rząd potwierdza: Zełenski przyjedzie do Berlina z ostatniej chwili
Niemiecki rząd potwierdza: Zełenski przyjedzie do Berlina

Kanclerz Friedrich Merz podejmie w poniedziałek w Berlinie prezydenta Wołodymyra Zełenskiego, a tematem rozmów będzie aktualny stan negocjacji pokojowych dotyczących Ukrainy - poinformował w piątek rzecznik niemieckiego rządu Stefan Kornelius.

Zepchnął studenta pod pociąg. Sąd ogłosił wyrok w głośnej sprawie z Sopotu Wiadomości
Zepchnął studenta pod pociąg. Sąd ogłosił wyrok w głośnej sprawie z Sopotu

Sąd Okręgowy w Gdańsku skazał 21-letniego Maksymiliana S. na 20 lat i trzy miesiące pozbawienia wolności za zabójstwo 23-letniego studenta Uniwersytetu Gdańskiego Jakuba Siemiątkowskiego w Sopocie i posiadanie narkotyków. Mężczyzna zepchnął pokrzywdzonego pod pociąg w sierpniu 2024 r.

Aleksandra Fedorska: Merkel ogłasza wojnę o algorytmy i media cyfrowe z USA z ostatniej chwili
Aleksandra Fedorska: Merkel ogłasza wojnę o algorytmy i media cyfrowe z USA

„Merkel ogłasza wojnę o algorytmy i media cyfrowe z USA!!!!” - skomentowała ekspert ds. Niemiec odnosząc się do opublikowanego artykułu w Welt.de. cytującego Angelę Merkel, byłą kanclerz Niemiec.

Nie żyje znana brytyjska pisarka Wiadomości
Nie żyje znana brytyjska pisarka

Sophie Kinsella nie żyje. Brytyjska pisarka, która zdobyła międzynarodową sławę dzięki serii książek o zakupoholiczce, odeszła po długich zmaganiach z glejakiem wielopostaciowym. O jej śmierci poinformowała rodzina.

Prawnik: Żadnej zmiany nazwy CPK nie będzie z ostatniej chwili
Prawnik: Żadnej zmiany nazwy CPK nie będzie

Michał Czarnik, radca prawny i prezes Stowarzyszenia TAKdlaCPK opublikował w mediach społecznościowych wpis, w którym dowodzi, że nie jest możliwa zmiana nazwy „CPK” na „Port Polska”.

Rosyjski polityk grozi: „Polska może zniknąć z powierzchni ziemi” gorące
Rosyjski polityk grozi: „Polska może zniknąć z powierzchni ziemi”

„Jeśli zagrożą Kaliningradowi lub innym rosyjskim miastom, sama Polska może zniknąć" - powiedział portalowi NEWS.ru członek Komisji Obrony Dumy Państwowej Andriej Koleśnik, cytowany przez portal polsatnews.pl.

IMGW wydał nowy komunikat. Prognoza pogody na najbliższe dni Wiadomości
IMGW wydał nowy komunikat. Prognoza pogody na najbliższe dni

Jak informuje Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Europa Północna oraz krańce wschodnie kontynentu będą w zasięgu wieloośrodkowych niżów z głównymi ośrodkami nad Atlantykiem i zachodnią Rosją. Pozostały obszar Europy, w tym południowa część Polski będzie w obszarze podwyższonego ciśnienia związanym z wyżem znad Węgier. Pozostały obszar Polski będzie w zasięgu płytkiego niżu znad Skandynawii. Pozostaniemy w ciepłym powietrzu polarnym morskim, tylko nad północny wschód kraju przejściowo napłynie chłodniejsze powietrze pochodzenia arktycznego.

Pomysł KE na nielegalnych migrantów: Zalegalizować ich pobyt wideo
Pomysł KE na nielegalnych migrantów: Zalegalizować ich pobyt

„Musimy otworzyć więcej bezpiecznych, legalnych dróg do Europy. Musimy stworzyć więcej mostów między naszymi kontynentami” - oświadczyła Ursula von der Leyen na konferencji Globalnego Sojuszu na rzecz Zwalczania Przemytu Migrantów.

Krakowskie sądy mają kłopot ze sprawą byłej pary prawników Wiadomości
Krakowskie sądy mają kłopot ze sprawą byłej pary prawników

W krakowskich sądach narasta problem związany ze sprawami sędzi Alicji G. i jej byłego męża, adwokata Grzegorza T. Jak ustalił portal DoRzeczy.pl, kolejna - już piętnasta - sędzia wyłączyła się z orzekania. Sporem byłych małżonków interesują się też instytucje państwowe, w tym Rzecznik Praw Dziecka.

Ocenzurowano. W Sali BHP Stoczni Gdańskiej otwarto wystawę poświęconą cenzurze w stanie wojennym tylko u nas
"Ocenzurowano". W Sali BHP Stoczni Gdańskiej otwarto wystawę poświęconą cenzurze w stanie wojennym

12 grudnia 2025 roku, w przeddzień 44. rocznicy wprowadzenia w Polsce stanu wojennego, w historycznej Sali BHP Stoczni Gdańskiej została otwarta wystawa filatelistyczna poświęcona cenzurze w stanie wojennym. Organizatorem wydarzenia jest Fundacja Promocji Solidarności.

REKLAMA

Wolne niedziele europejskim standardem

Wprowadzenie wolnych niedziel w Polsce nie będzie czymś nadzwyczajnym. Wręcz przeciwnie. Wolna niedziela jest zasadą obowiązującą w niemal wszystkich państwach zachodniej Europy. Wyjątek stanowią Irlandia i Portugalia.
/ pixabay.com [licencja: CCO]
Analitycy Instytutu na rzecz Kultury Prawnej Ordo Iuris podjęli się porównania przepisów o dniach wolonych, które obowiązują w większości europejskich krajów. Analizie poddano obywatelski projekt ustawy ograniczającej handel w niedzielę, pod którym podpisało się 518 tys. osób.

Ordo Iuris zwraca uwagę, że w dziewięciu na trzydzieści jeden państw, których ustawodawstwo przeanalizowano handel w niedzielę jest niedozwolony lub ograniczony. W większości europejskich krajów obowiązuje zakaz pracy w handlu w niedzielę. Prawo nie zezwala, aby w niedzielę były otwarte sklepy, które zatrudniają pracowników. Za sklepową ladą może stać właściciel.

Rozwiązanie, które zaproponowano w obywatelskim projekcie ustawy jest identyczne jak przepisy, które obowiązują w Niemczech i Austrii. Oponenci ograniczenia handlu w niedzielę chętnie posługują się przykładem Węgier, gdzie po ponad roku od wprowadzenia zakazu handlu, władze wycofały się z tego pomysłu. Warto zwrócić uwagę, że węgierski premier Victor Orbán zrezygnował z wolonych niedziel z powodów politycznych.

Ordo Iuris wskazuje, że rok obowiązywania zakazu handlu na Węgrzech pozytywnie wpłynął na tamtejszą gospodarkę. Poprawiła się sytuacja w sektorze drobnego handlu.
„Także w innych krajach na gwarancjach wolnej niedzieli najczęściej korzystają indywidualni przedsiębiorcy i rodzinne firmy. Nie znajdują potwierdzenia obawy dotyczące ogólnego spadku obrotów w handlu” – podkreśla Instytut.

NSZZ Solidarność wielokrotnie wskazywała, że projekt ustawy jest próbą odzyskania niedziel.
– To nasze 500 plus dla pracowników – zaznacza Alfred Bujara, przewodniczący Sekcji Krajowej Pracowników Handlu NSZZ Solidarność i jednocześnie pełnomocnik Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej.

Wszystko po to, aby osoby zatrudnione w handlu mogły w niedzielę spędzić czas z rodzinami i odpocząć. Również analitycy Ordo Iuris zwracają uwagę, że założenia projektu złożonego przez NSZZ Solidarność do Marszałka Sejmu Marka Kuchcińskiego stanowią realizację dyrektyw konstytucyjnych obligujących władze publiczne do otoczenia rodziny szczególną ochroną i opieką (art. 18 Konstytucji RP) oraz do ochrony pracy i nadzoru nad warunkami wykonywania pracy (art. 24 Konstytucji RP).
„W bezpośrednim związku z tą zasadą pozostaje wynikające z art. 47 Konstytucji prawo do ochrony prawnej życia prywatnego i rodzinnego. Analitycy proponują przy tym kilka zmian, które mogłyby zostać rozważone podczas prac parlamentarnych” – podkreśla Ordo Iuris.

Autorzy analizy twierdzą, że tytuł ustawy powinien afirmować rolę niedzieli jako dnia wolnego od pracy, szczególnie w kontekście życia rodzinnego.
„Projekt mógłby więc nosić tytuł: »ustawa o wolnej niedzieli« albo »ustawa o ochronie życia rodzinnego w niedzielę«. Wskazane jest także wybranie jednolitej formy prawnej dla proponowanego ograniczenia handlu w niedziele i obowiązującego już ograniczenia możliwości zatrudniania osób w święta będące dniami ustawowo wolnymi od pracy” – dodano.


Pełen raport autorstwa Ordo Iuris dostępny jest TUTAJ.


Izabela Kozłowska


 

Polecane