Porozumienia, które stworzyły ogólnopolską „Solidarność”

Porozumienia katowickie, a właściwie porozumienia dąbrowskie podpisane w Hucie Katowice, przesądziły o powstaniu NSZZ „Solidarność” jako jednolitego, ogólnopolskiego związku zawodowego. Treść porozumień, to w praktyce ustawa o związkach zawodowych. Dzisiaj mija 40 lat od ich podpisania.
Fot. Agnieszka Segda Porozumienia, które stworzyły ogólnopolską „Solidarność”
Fot. Agnieszka Segda

Piotr Duda, szef „Solidarności” składając w imieniu Związku kwiaty w miejscach upamiętniających podpisanie porozumień przypomniał, że „Solidarność” rodziła się w całej Polsce dzięki odwadze i wysiłkowi setek tysięcy ludzi, którzy bezpośrednio uczestniczyli w strajkach. To właśnie te setki tysięcy ludzi, którzy chcieli swojego niezależnego związku zawodowego zmusiło komunistyczne władze do ustępstw.

Porozumienie katowickie gwarantowało prawo do powoływania niezależnych związków zawodowych na terenie całej Polski Ludowej, czego nie zawierały wcześniejsze porozumienia z Gdańska, Szczecina i Jastrzębia. Władza zobowiązała się do niestosowania represji wobec osób prowadzących działalność związkową i ustanowienia prawa umożliwiającego legalizację nowego ruchu związkowego. W zachowanych dokumentach SB przyznaje, iż były to ustalenia idące o wiele dalej od porozumień zawartych w Gdańsku i Szczecinie. W świadomości społecznej na Śląsku i w całej Polsce prawda ta jest zupełnie nieznana.

Najważniejszym efektem porozumienia było wydanie przez Radę Państwa PRL 13 września dekretu o możliwości rejestrowania się nowych związków zawodowych w Sądzie Wojewódzkim w Warszawie. MKR Katowice przyjął nazwę Międzyzakładowy Komitet Założycielski i jako pierwszy w Polsce 16 września zgłosił wniosek o rejestrację NSZZ z tymczasową siedzibą w Hucie Katowice, jeszcze przed powstaniem NSZZ Solidarność. Opracowany statut związku stał się również, po koniecznych zmianach, statutem Solidarności.

Jednym z efektów porozumień było również uzyskanie dostępu do zakładowej gazety Głos Huty Katowice. Było to pismo wydawane oficjalnie, o dość sporym nakładzie i zasięgu.

Wszystko wskazuje na to, że waga Porozumienia Katowickiego była celowo niedostrzegana w ówczesnych oficjalnych środkach masowego przekazu i ignorowana w polityce władz PRL, gdyż niewątpliwie było ono zdecydowanie bardziej radykalne od poprzednio zawartych umów społecznych ze Szczecina, Gdańska i Jastrzębia i mówiło jasno o możliwości tworzenia struktur nowych związków na terenie całego kraju.

Źróło: Wystawa „1980 - Porozumienie Katowickie”, aut. Porozumienie Katowickie – Stowarzyszenie na rzecz pamięci

ml


 

POLECANE
Komunikat IMGW. Zagrożenie dotyczy pięciu województw Wiadomości
Komunikat IMGW. Zagrożenie dotyczy pięciu województw

Nad Polskę wkroczył dynamiczny front atmosferyczny, który przyniesie intensywne opady, duże wahania temperatur i trudne warunki na drogach. IMGW ostrzega przed marznącym deszczem i gołoledzią, a mieszkańcy aż pięciu województw muszą przygotować się na wyjątkowo nieprzyjemną aurę.

Łukasz Jasina: Problemem jest Zełenski tylko u nas
Łukasz Jasina: Problemem jest Zełenski

Relacje polsko-ukraińskie po czterech latach wojny weszły w fazę wyraźnego ochłodzenia. Coraz więcej napięć pojawia się wokół decyzji prezydenta Wołodymyra Zełenskiego, które – zdaniem części ekspertów – utrudniają dialog z Polską i osłabiają pozycję samej Ukrainy. Najnowsze wydarzenia pokazują, że powrót do bliskiej współpracy z pierwszych miesięcy wojny staje się coraz trudniejszy

Niemiecki dom aukcyjny handluje rzeczami ofiar niemieckich zbrodni gorące
Niemiecki dom aukcyjny handluje rzeczami ofiar niemieckich zbrodni

Niemiecki dom aukcyjny Felzmann chce sprzedać na licytacji dokumenty należące do ofiar obozów koncentracyjnych. Wśród wystawionych przedmiotów są listy więźniów, kartoteki Gestapo i osobiste pamiątki. Organizacje pamięci o Holokauście mówią o „skandalu” i żądają natychmiastowego przerwania aukcji.

Tragedia w Wielkopolsce: 45-latek znaleziony martwy z ostatniej chwili
Tragedia w Wielkopolsce: 45-latek znaleziony martwy

Policja wyjaśnia, jak zginął 45-latek, którego ciało zostało znalezione w sobotę po południu na jednej z ulic w Poznaniu. Niewykluczone, że mężczyzna został pobity; zatrzymano dwie osoby.

Zdjęcie Polaka otrzymało wyróżnienie od NASA Wiadomości
Zdjęcie Polaka otrzymało wyróżnienie od NASA

Zdjęcie wykonane przez Piotra Czerskiego trafiło 15 listopada na stronę NASA jako Astronomy Picture of the Day. To ogromne wyróżnienie, przyznawane jedynie najbardziej wyjątkowym fotografiom związanym z kosmosem. Jego praca, zatytułowana „Andromeda i Przyjaciele”, przedstawia Galaktykę Andromedy oraz towarzyszące jej mniejsze galaktyki - M32 i M110.

Karol Nawrocki: zapraszam Zełenskiego do Warszawy Wiadomości
Karol Nawrocki: zapraszam Zełenskiego do Warszawy

Prezydent Karol Nawrocki w rozmowie z tygodnikiem Do Rzeczy (która ukaże się w najbliższym wydaniu) stwierdził, że oczekuje przyjazdu Wołodymyra Zełenskiego do Polski. Podkreślił, że wizyta w Warszawie byłaby okazją do spotkania z ukraińską diasporą oraz do podziękowania Polakom za wsparcie udzielane Ukrainie od początku wojny.

Kontuzja w reprezentacji Polski przed meczem z Maltą z ostatniej chwili
Kontuzja w reprezentacji Polski przed meczem z Maltą

Sebastian Szymański opuścił zgrupowanie kadry przed poniedziałkowym meczem z Maltą, który zakończy fazę grupową eliminacji mistrzostw świata - poinformował selekcjoner piłkarskiej reprezentacji Jan Urban, cytowany na stronie PZPN.

Niemiecki historyk: Berlin wykorzystuje „kulturę pamięci”, aby blokować reparacje wojenne tylko u nas
Niemiecki historyk: Berlin wykorzystuje „kulturę pamięci”, aby blokować reparacje wojenne

Niemiecki historyk Karl Heinz Roth ujawnia, że Berlin stosuje „kulturę pamięci” jako strategię odsuwania rozmów o odszkodowaniach za II wojnę światową. Jego analiza pokazuje, jak ta metoda zadziałała wobec Grecji — i jak podobny mechanizm ma dziś dotyczyć Polski.

Atak zimy nad Polską: nadchodzą śnieg i przymrozki Wiadomości
Atak zimy nad Polską: nadchodzą śnieg i przymrozki

Jak informuje Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, nad wschodnią i południowo-wschodnią częścią Europy będzie zalegał jeszcze słabnący układ wyżowy. Resztę kontynentu zdominują liczne niże z frontami atmosferycznymi. Polska od południowego zachodu będzie się dostawać pod wpływ zatoki niżowej z pofalowanym frontem chłodnym. Na froncie tym utworzy się płytki ośrodek niżowy, który w ciągu dnia przemieszczać się będzie przez północną część kraju. Napływać będzie wilgotne powietrze polarne morskie, które przejściowo będzie wypierać z północy kraju chłodniejsze powietrze pochodzenia arktycznego.

Ważny komunikat dla mieszkańców Łodzi z ostatniej chwili
Ważny komunikat dla mieszkańców Łodzi

Od 7 listopada 2025 roku w Łodzi działa pierwszy odcinkowy pomiar prędkości. System pojawił się na ul. Chocianowickiej i ma zwiększyć bezpieczeństwo kierowców oraz pieszych. Gdzie dokładnie stanęły kamery, jakie obowiązuje tu ograniczenie oraz dlaczego wybrano właśnie to miejsce?

REKLAMA

Porozumienia, które stworzyły ogólnopolską „Solidarność”

Porozumienia katowickie, a właściwie porozumienia dąbrowskie podpisane w Hucie Katowice, przesądziły o powstaniu NSZZ „Solidarność” jako jednolitego, ogólnopolskiego związku zawodowego. Treść porozumień, to w praktyce ustawa o związkach zawodowych. Dzisiaj mija 40 lat od ich podpisania.
Fot. Agnieszka Segda Porozumienia, które stworzyły ogólnopolską „Solidarność”
Fot. Agnieszka Segda

Piotr Duda, szef „Solidarności” składając w imieniu Związku kwiaty w miejscach upamiętniających podpisanie porozumień przypomniał, że „Solidarność” rodziła się w całej Polsce dzięki odwadze i wysiłkowi setek tysięcy ludzi, którzy bezpośrednio uczestniczyli w strajkach. To właśnie te setki tysięcy ludzi, którzy chcieli swojego niezależnego związku zawodowego zmusiło komunistyczne władze do ustępstw.

Porozumienie katowickie gwarantowało prawo do powoływania niezależnych związków zawodowych na terenie całej Polski Ludowej, czego nie zawierały wcześniejsze porozumienia z Gdańska, Szczecina i Jastrzębia. Władza zobowiązała się do niestosowania represji wobec osób prowadzących działalność związkową i ustanowienia prawa umożliwiającego legalizację nowego ruchu związkowego. W zachowanych dokumentach SB przyznaje, iż były to ustalenia idące o wiele dalej od porozumień zawartych w Gdańsku i Szczecinie. W świadomości społecznej na Śląsku i w całej Polsce prawda ta jest zupełnie nieznana.

Najważniejszym efektem porozumienia było wydanie przez Radę Państwa PRL 13 września dekretu o możliwości rejestrowania się nowych związków zawodowych w Sądzie Wojewódzkim w Warszawie. MKR Katowice przyjął nazwę Międzyzakładowy Komitet Założycielski i jako pierwszy w Polsce 16 września zgłosił wniosek o rejestrację NSZZ z tymczasową siedzibą w Hucie Katowice, jeszcze przed powstaniem NSZZ Solidarność. Opracowany statut związku stał się również, po koniecznych zmianach, statutem Solidarności.

Jednym z efektów porozumień było również uzyskanie dostępu do zakładowej gazety Głos Huty Katowice. Było to pismo wydawane oficjalnie, o dość sporym nakładzie i zasięgu.

Wszystko wskazuje na to, że waga Porozumienia Katowickiego była celowo niedostrzegana w ówczesnych oficjalnych środkach masowego przekazu i ignorowana w polityce władz PRL, gdyż niewątpliwie było ono zdecydowanie bardziej radykalne od poprzednio zawartych umów społecznych ze Szczecina, Gdańska i Jastrzębia i mówiło jasno o możliwości tworzenia struktur nowych związków na terenie całego kraju.

Źróło: Wystawa „1980 - Porozumienie Katowickie”, aut. Porozumienie Katowickie – Stowarzyszenie na rzecz pamięci

ml



 

Polecane
Emerytury
Stażowe