[Fotorelacja] „Za chleb i wolność, i nową Polskę” – Elbląg upamiętnił wydarzenia Grudnia 1970 roku

Dziś w Elblągu odbyły się uroczystości rocznicowe upamiętniające protesty robotnicze z grudnia 1970 r. W trakcie protestów zginęło trzech obywateli Elbląga, w tym Zbyszek Godlewski, który w pamięci masowej został zapamiętany jako Janek Wiśniewski, bohater ballady. W uroczystościach wziął udział Piotr Duda, przewodniczący Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”. W trakcie uroczystości  córce Mariana Sawicza, poległego elblążanina wręczono Medala Pamiątkowy „Janka Wiśniewskiego”. 
 [Fotorelacja] „Za chleb i wolność, i nową Polskę” – Elbląg upamiętnił wydarzenia Grudnia 1970 roku
/ foto. MK

Uroczystości rozpoczęła msza święta w Katedrze św. Mikołaja w Elblągu. Następnie pochód w kolumnie przeszedł pod Pomnik Ofiar Grudnia 1970 r., gdzie zgromadzeni wysłuchali przemówień i złożyli kwiaty. W trakcie hymnu państwowego kibice Olimpii Elbląg odpalili race. W uroczystości wzięli udział przedstawiciele władz samorządowych, parlamentarzyści, członkowie NSZZ „Solidarność”, liczni elblążanie. 

Jesteśmy tu co roku, by przywołać wydarzenia, które 51 lat temu rozegrały się na ulicach Gdańska, Gdyni , Szczecina oraz Elbląga.
Koniec dekady lat 60-tych XX w. w Polsce był okresem coraz bardziej pogarszającej się sytuacji społeczno-gospodarczej. Propaganda komunistyczna stwarzała obraz tzw. małej stabilizacji, której daleko było do rzeczywistości. 12 grudnia 1970 r. ogłoszono podwyżki cen towarów, w tym produktów spożywczych. Władze komunistyczne liczyły na to, że niezadowolone z podwyżek społeczeństwo pogodzi się wkrótce z nowymi cenami. Stało się jednak inaczej. Wybuchły protesty robotnicze w kilku miastach wybrzeża. Pierwszym było miasto Gdańsk, w dniu 14 grudnia 1970 r. rozpoczął się strajk w Stoczni im. Lenina. Robotnicy domagali się zniesienia podwyżek i zmian personalnych w kierownictwie partii. W następnych dniach do protestów przyłączały się inne miasta: Słupsk, Elbląg, Gdynia. 
W związku z coraz bardziej napiętą sytuacją obradujący najwyższy sztab kryzysowy w Warszawie, pod przewodnictwem Władysława Gomułki, podjął decyzję o zezwoleniu na użycie broni wobec demonstrantów. Władze zdecydowały się zaprowadzić porządek siłą, bez względu na cenę. Padły haniebne słowa na zebraniu egzekutywy KW: „Mamy do czynienia z kontrrewolucją, a z kontrrewolucją trzeba walczyć przy pomocy siły. Jeżeli zginie nawet 300 robotników, to bunt zostanie zdławiony”. Władysław Gomółka przyrównał robotników do polskiej szlachty, która swoim egoizmem prywatą i tendencjami anarchistycznymi zgubi Polskę Ludową tak, jak szlachta zgubiła Rzeczypospolitą. Przeciwko robotnikom wojsko otworzyło ogień. Do demonstrantów strzelano z ziemi i powietrza. Milicja i służby więzienne z niezwykłą brutalnością traktowały zatrzymanych. Zamordowanych chowano na cmentarzach nocami, po cichu i w tajemnicy. 
W grudniu 1970 r. zginęło co najmniej trzech mieszkańców Elbląga. Przy ul. 1 maja w naszym mieście został zastrzelony 22-letni Marian Sawicz. Dwaj inni elblążanie zginęli na ulicach Trójmiasta - sanitariusz Waldemar Rebinin oraz 18-letni Zbyszek Godlewski, który stał się pierwowzorem bohatera "Ballady o Janku Wiśniewskim".

– mówił Grzegorz Adamowicz, przewodniczący Regionu Elbląskiego NSZZ „Solidarność”. 


Więcej informacji o Medalu Pamiątkowym „Janka Wiśniewskiego”: 

Chcąc uczcić pamięć o bohaterach poległych, zamordowanych, represjonowanych walczących o niepodległość i rozbudzenie ducha narodowego a także aby oddać cześć wydarzeniom w trakcie których przelana polska krew, stała się zasiewem wolności Region Elbląski NSZZ „Solidarność” ustanowił Medal Pamiątkowy „Janka Wiśniewskiego” oraz powołał  Komisję Odznaczenia.

KOMISJA ODZNACZENIA.

1) Grzegorz ADAMOWICZ - Przewodniczący  Regionu Elbląskiego NSZZ „Solidarność”,
2)  ks. kanonik Ludwik KOWALSKI - Proboszcz parafii Św. Brygidy 
 w Gdańsku,  
3)  Krzysztof DOWGIAŁŁO - autor wiersza Ballada o Janku Wiśniewskim,
4)  Czesław NOWAK – Prezes Stowarzyszenia Godność,
5)  Grzegorz WOŁOSZCZAK - Przedstawiciel Związku Kombatantów i Osób Represjonowanych RP w Gdyni.

Medal stanowi krążek wykonany w kolorze antycznego srebra. Na awersie przedstawiona jest  podobizna Zbigniewa Godlewskiego polskiego robotnika, pracownika Zarządu Portu Gdynia, zastrzelonego w czasie wydarzeń w Gdyni 17 grudnia 1970r. Zbigniew Godlewski jest uważany za symbol ofiar Grudnia 1970. Obok podobizny umieszczony jest krzyż z datą śmierci : 17.12.1970 godz. 08.00. Poniżej znajduje się półwieniec wykonany z gałązek drzewa iglastego, nawiązujący do symboliki wieńca adwentowego z zielonymi gałązkami stanowiącymi symbol życia wiecznego. Na górze krążka widnieje napis Zbigniew Godlewski.
 Historia tragicznej śmierci młodego robotnika stała się inspiracją do napisania przez Krzysztofa Dowgiałło wiersza „Ballada o Janku Wiśniewskim”. Nawiązując do słów ballady, na rewersie umieszczono dwa ostanie wersy piosenki: „Za chleb i wolność, i nową Polskę, Janek Wiśniewski padł !”.  Na środku krążka znajduje się wizerunek Pomnika Ofiar Grudnia ’70 
w Gdyni, a poniżej biało – czerwone wypełnienie symbolizujące barwy narodowe. 
Medal zawieszony jest na wstążce w kolorach flagi miasta Gdyni, o dwóch pionowo ułożonych polach, barwy białej po prawej i turkusowej po lewej stronie, symbolizujących niebo i morze. Na polu turkusowym, w jego środkowej części, przebiegają pionowo równolegle do bocznej krawędzi wstążki wąski biały pasek - symbolizujący przybój fali morskiej oraz czarny będący kolorem żałoby po ofiarach masakry na Wybrzeżu. Autorem medalu jest Dariusz Demski. 


 

POLECANE
Ważny komunikat dla mieszkańców Poznania z ostatniej chwili
Ważny komunikat dla mieszkańców Poznania

Dobra wiadomość dla pasażerów poznańskiej komunikacji. Od soboty 22 listopada ma zostać przywrócony ruch tramwajów w centrum miasta – na odcinku od węzła Okrąglak do Małych Garbar. To efekt szybko postępujących prac na placu Wielkopolskim oraz budowy nowego rozjazdu przy przystanku Małe Garbary.

Mróz do nawet -14 stopni, śnieg i zamiecie. Zima zaatakuje w weekend z ostatniej chwili
Mróz do nawet -14 stopni, śnieg i zamiecie. Zima zaatakuje w weekend

Przed nami weekend z prawdziwie zimową aurą. Śnieg, spadki temperatury i lokalne zamiecie najmocniej dotkną mieszkańców wschodniej oraz południowo-wschodniej Polski. Oto szczegółowa prognoza na najbliższe dni.

Niemiecki dziennik: Europa odpowie na plan USA i przedstawi własny projekt pokojowy ws. Ukrainy z ostatniej chwili
Niemiecki dziennik: Europa odpowie na plan USA i przedstawi własny projekt pokojowy ws. Ukrainy

Kraje europejskie pracują nad własnym dokumentem mediacyjnym - poinformował dziennik „Sueddeutsche Zeitung”, powołując się na źródło w niemieckim rządzie i potwierdzając wcześniejsze doniesienia agencji Reutera. Miałaby to odpowiedź na amerykański plan pokojowy dla Ukrainy.

Długie przerwy w dostawie prądu. Ważny komunikat dla mieszkańców Wielkopolski z ostatniej chwili
Długie przerwy w dostawie prądu. Ważny komunikat dla mieszkańców Wielkopolski

Mieszkańcy wielu miejscowości w Wielkopolsce muszą przygotować się na kolejne przerwy w dostawie energii. Enea Operator opublikowała rozbudowany harmonogram wyłączeń, które obejmą m.in. Poznań, Gniezno, Piłę, Leszno, Lubasz, Wieleń, Swarzędz, Czerwonak, Kicin oraz szereg mniejszych miejscowości. To ważna informacja dla mieszkańców planujących pracę zdalną, funkcjonowanie firm, a także codzienne obowiązki.

Trump: Zełenski musi polubić plan pokojowy. Nie ma kart z ostatniej chwili
Trump: Zełenski musi polubić plan pokojowy. Nie ma kart

Prezydent USA Donald Trump powiedział w piątek, że prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski musi „polubić” przedstawiony przez niego plan pokojowy, a w przeciwnym wypadku powinien walczyć dalej. Trump dodał, że Ukraina „nie ma kart”.

Karol Nawrocki odniósł się do amerykańskiego planu pokojowego. Sprawdź, co powiedział Prezydent z ostatniej chwili
Karol Nawrocki odniósł się do amerykańskiego planu pokojowego. Sprawdź, co powiedział Prezydent

Prezydent Karol Nawrocki podkreślił w piątek, że to Ukraina padła ofiarą zbrodniczej agresji Putina i to Ukraińcy, przy wsparciu Stanów Zjednoczonych oraz krajów UE, muszą mieć decydujący głos w rozmowach pokojowych. Dodał, że agresorem była i jest Rosja.

Pilny komunikat prokuratury ws. dywersji na kolei. Stanisław Żaryn: Słabo to wygląda z ostatniej chwili
Pilny komunikat prokuratury ws. dywersji na kolei. Stanisław Żaryn: Słabo to wygląda

Dwóch podejrzanych o sabotaż na kolei uciekło z Polski, czterech okazało się niewinnych. „Słabo to wygląda” - skomentował „sukcesy” służb i Prokuratury Krajowej były rzecznik ministra koordynatora służb specjalnych Stanisław Żaryn.

Problemy na Podkarpaciu. IMGW wydał komunikat pogodowy Wiadomości
Problemy na Podkarpaciu. IMGW wydał komunikat pogodowy

Od rana Podkarpacie zmaga się z intensywnymi opadami śniegu, które powodują trudne warunki na drogach. Tworzy się błoto pośniegowe, a na niektórych odcinkach doszło już do kolizji i wypadków. Najpoważniejszy wypadek miał miejsce w Konieczkowej w powiecie strzyżowskim, gdzie trzy auta zderzyły się, a jedna osoba została ranna.

Tȟašúŋke Witkó: Analiza wsteczna zawsze skuteczna tylko u nas
Tȟašúŋke Witkó: Analiza wsteczna zawsze skuteczna

Całkowicie przypadkowo natrafiłem na krążącą w przestrzeni medialnej grafikę, w mej ocenie – czyli cynicznego i wyzutego z uczuć wyższych indywiduum – znakomitą. Przedstawia ona kobietę dzierżącą w dłoni wielki, plastikowy worek, na boku którego widnienie rosyjska flaga, a tuż obok stoi dziewczynka w wieku szkolnym, z tornistrem na plecach, i – patrząc na dorosłą niewiastę – mówi: „Mamo, tata wrócił!”.

Śmierć 7-letniej polskiej dziewczynki w Tarnopolu. Prezydent zabrał głos z ostatniej chwili
Śmierć 7-letniej polskiej dziewczynki w Tarnopolu. Prezydent zabrał głos

Prezydent Karol Nawrocki podkreślił w piątek, że z głębokim bólem przyjął informację o śmierci 7-letniej Amelki, obywatelki Polski, która zginęła w Tarnopolu wraz ze swoją mamą. Jak zaznaczył, stało się to w wyniku barbarzyńskiego rosyjskiego ostrzału ludności cywilnej.

REKLAMA

[Fotorelacja] „Za chleb i wolność, i nową Polskę” – Elbląg upamiętnił wydarzenia Grudnia 1970 roku

Dziś w Elblągu odbyły się uroczystości rocznicowe upamiętniające protesty robotnicze z grudnia 1970 r. W trakcie protestów zginęło trzech obywateli Elbląga, w tym Zbyszek Godlewski, który w pamięci masowej został zapamiętany jako Janek Wiśniewski, bohater ballady. W uroczystościach wziął udział Piotr Duda, przewodniczący Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”. W trakcie uroczystości  córce Mariana Sawicza, poległego elblążanina wręczono Medala Pamiątkowy „Janka Wiśniewskiego”. 
 [Fotorelacja] „Za chleb i wolność, i nową Polskę” – Elbląg upamiętnił wydarzenia Grudnia 1970 roku
/ foto. MK

Uroczystości rozpoczęła msza święta w Katedrze św. Mikołaja w Elblągu. Następnie pochód w kolumnie przeszedł pod Pomnik Ofiar Grudnia 1970 r., gdzie zgromadzeni wysłuchali przemówień i złożyli kwiaty. W trakcie hymnu państwowego kibice Olimpii Elbląg odpalili race. W uroczystości wzięli udział przedstawiciele władz samorządowych, parlamentarzyści, członkowie NSZZ „Solidarność”, liczni elblążanie. 

Jesteśmy tu co roku, by przywołać wydarzenia, które 51 lat temu rozegrały się na ulicach Gdańska, Gdyni , Szczecina oraz Elbląga.
Koniec dekady lat 60-tych XX w. w Polsce był okresem coraz bardziej pogarszającej się sytuacji społeczno-gospodarczej. Propaganda komunistyczna stwarzała obraz tzw. małej stabilizacji, której daleko było do rzeczywistości. 12 grudnia 1970 r. ogłoszono podwyżki cen towarów, w tym produktów spożywczych. Władze komunistyczne liczyły na to, że niezadowolone z podwyżek społeczeństwo pogodzi się wkrótce z nowymi cenami. Stało się jednak inaczej. Wybuchły protesty robotnicze w kilku miastach wybrzeża. Pierwszym było miasto Gdańsk, w dniu 14 grudnia 1970 r. rozpoczął się strajk w Stoczni im. Lenina. Robotnicy domagali się zniesienia podwyżek i zmian personalnych w kierownictwie partii. W następnych dniach do protestów przyłączały się inne miasta: Słupsk, Elbląg, Gdynia. 
W związku z coraz bardziej napiętą sytuacją obradujący najwyższy sztab kryzysowy w Warszawie, pod przewodnictwem Władysława Gomułki, podjął decyzję o zezwoleniu na użycie broni wobec demonstrantów. Władze zdecydowały się zaprowadzić porządek siłą, bez względu na cenę. Padły haniebne słowa na zebraniu egzekutywy KW: „Mamy do czynienia z kontrrewolucją, a z kontrrewolucją trzeba walczyć przy pomocy siły. Jeżeli zginie nawet 300 robotników, to bunt zostanie zdławiony”. Władysław Gomółka przyrównał robotników do polskiej szlachty, która swoim egoizmem prywatą i tendencjami anarchistycznymi zgubi Polskę Ludową tak, jak szlachta zgubiła Rzeczypospolitą. Przeciwko robotnikom wojsko otworzyło ogień. Do demonstrantów strzelano z ziemi i powietrza. Milicja i służby więzienne z niezwykłą brutalnością traktowały zatrzymanych. Zamordowanych chowano na cmentarzach nocami, po cichu i w tajemnicy. 
W grudniu 1970 r. zginęło co najmniej trzech mieszkańców Elbląga. Przy ul. 1 maja w naszym mieście został zastrzelony 22-letni Marian Sawicz. Dwaj inni elblążanie zginęli na ulicach Trójmiasta - sanitariusz Waldemar Rebinin oraz 18-letni Zbyszek Godlewski, który stał się pierwowzorem bohatera "Ballady o Janku Wiśniewskim".

– mówił Grzegorz Adamowicz, przewodniczący Regionu Elbląskiego NSZZ „Solidarność”. 


Więcej informacji o Medalu Pamiątkowym „Janka Wiśniewskiego”: 

Chcąc uczcić pamięć o bohaterach poległych, zamordowanych, represjonowanych walczących o niepodległość i rozbudzenie ducha narodowego a także aby oddać cześć wydarzeniom w trakcie których przelana polska krew, stała się zasiewem wolności Region Elbląski NSZZ „Solidarność” ustanowił Medal Pamiątkowy „Janka Wiśniewskiego” oraz powołał  Komisję Odznaczenia.

KOMISJA ODZNACZENIA.

1) Grzegorz ADAMOWICZ - Przewodniczący  Regionu Elbląskiego NSZZ „Solidarność”,
2)  ks. kanonik Ludwik KOWALSKI - Proboszcz parafii Św. Brygidy 
 w Gdańsku,  
3)  Krzysztof DOWGIAŁŁO - autor wiersza Ballada o Janku Wiśniewskim,
4)  Czesław NOWAK – Prezes Stowarzyszenia Godność,
5)  Grzegorz WOŁOSZCZAK - Przedstawiciel Związku Kombatantów i Osób Represjonowanych RP w Gdyni.

Medal stanowi krążek wykonany w kolorze antycznego srebra. Na awersie przedstawiona jest  podobizna Zbigniewa Godlewskiego polskiego robotnika, pracownika Zarządu Portu Gdynia, zastrzelonego w czasie wydarzeń w Gdyni 17 grudnia 1970r. Zbigniew Godlewski jest uważany za symbol ofiar Grudnia 1970. Obok podobizny umieszczony jest krzyż z datą śmierci : 17.12.1970 godz. 08.00. Poniżej znajduje się półwieniec wykonany z gałązek drzewa iglastego, nawiązujący do symboliki wieńca adwentowego z zielonymi gałązkami stanowiącymi symbol życia wiecznego. Na górze krążka widnieje napis Zbigniew Godlewski.
 Historia tragicznej śmierci młodego robotnika stała się inspiracją do napisania przez Krzysztofa Dowgiałło wiersza „Ballada o Janku Wiśniewskim”. Nawiązując do słów ballady, na rewersie umieszczono dwa ostanie wersy piosenki: „Za chleb i wolność, i nową Polskę, Janek Wiśniewski padł !”.  Na środku krążka znajduje się wizerunek Pomnika Ofiar Grudnia ’70 
w Gdyni, a poniżej biało – czerwone wypełnienie symbolizujące barwy narodowe. 
Medal zawieszony jest na wstążce w kolorach flagi miasta Gdyni, o dwóch pionowo ułożonych polach, barwy białej po prawej i turkusowej po lewej stronie, symbolizujących niebo i morze. Na polu turkusowym, w jego środkowej części, przebiegają pionowo równolegle do bocznej krawędzi wstążki wąski biały pasek - symbolizujący przybój fali morskiej oraz czarny będący kolorem żałoby po ofiarach masakry na Wybrzeżu. Autorem medalu jest Dariusz Demski. 



 

Polecane
Emerytury
Stażowe