[Fotorelacja] „Za chleb i wolność, i nową Polskę” – Elbląg upamiętnił wydarzenia Grudnia 1970 roku

Dziś w Elblągu odbyły się uroczystości rocznicowe upamiętniające protesty robotnicze z grudnia 1970 r. W trakcie protestów zginęło trzech obywateli Elbląga, w tym Zbyszek Godlewski, który w pamięci masowej został zapamiętany jako Janek Wiśniewski, bohater ballady. W uroczystościach wziął udział Piotr Duda, przewodniczący Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”. W trakcie uroczystości  córce Mariana Sawicza, poległego elblążanina wręczono Medala Pamiątkowy „Janka Wiśniewskiego”. 
 [Fotorelacja] „Za chleb i wolność, i nową Polskę” – Elbląg upamiętnił wydarzenia Grudnia 1970 roku
/ foto. MK

Uroczystości rozpoczęła msza święta w Katedrze św. Mikołaja w Elblągu. Następnie pochód w kolumnie przeszedł pod Pomnik Ofiar Grudnia 1970 r., gdzie zgromadzeni wysłuchali przemówień i złożyli kwiaty. W trakcie hymnu państwowego kibice Olimpii Elbląg odpalili race. W uroczystości wzięli udział przedstawiciele władz samorządowych, parlamentarzyści, członkowie NSZZ „Solidarność”, liczni elblążanie. 

Jesteśmy tu co roku, by przywołać wydarzenia, które 51 lat temu rozegrały się na ulicach Gdańska, Gdyni , Szczecina oraz Elbląga.
Koniec dekady lat 60-tych XX w. w Polsce był okresem coraz bardziej pogarszającej się sytuacji społeczno-gospodarczej. Propaganda komunistyczna stwarzała obraz tzw. małej stabilizacji, której daleko było do rzeczywistości. 12 grudnia 1970 r. ogłoszono podwyżki cen towarów, w tym produktów spożywczych. Władze komunistyczne liczyły na to, że niezadowolone z podwyżek społeczeństwo pogodzi się wkrótce z nowymi cenami. Stało się jednak inaczej. Wybuchły protesty robotnicze w kilku miastach wybrzeża. Pierwszym było miasto Gdańsk, w dniu 14 grudnia 1970 r. rozpoczął się strajk w Stoczni im. Lenina. Robotnicy domagali się zniesienia podwyżek i zmian personalnych w kierownictwie partii. W następnych dniach do protestów przyłączały się inne miasta: Słupsk, Elbląg, Gdynia. 
W związku z coraz bardziej napiętą sytuacją obradujący najwyższy sztab kryzysowy w Warszawie, pod przewodnictwem Władysława Gomułki, podjął decyzję o zezwoleniu na użycie broni wobec demonstrantów. Władze zdecydowały się zaprowadzić porządek siłą, bez względu na cenę. Padły haniebne słowa na zebraniu egzekutywy KW: „Mamy do czynienia z kontrrewolucją, a z kontrrewolucją trzeba walczyć przy pomocy siły. Jeżeli zginie nawet 300 robotników, to bunt zostanie zdławiony”. Władysław Gomółka przyrównał robotników do polskiej szlachty, która swoim egoizmem prywatą i tendencjami anarchistycznymi zgubi Polskę Ludową tak, jak szlachta zgubiła Rzeczypospolitą. Przeciwko robotnikom wojsko otworzyło ogień. Do demonstrantów strzelano z ziemi i powietrza. Milicja i służby więzienne z niezwykłą brutalnością traktowały zatrzymanych. Zamordowanych chowano na cmentarzach nocami, po cichu i w tajemnicy. 
W grudniu 1970 r. zginęło co najmniej trzech mieszkańców Elbląga. Przy ul. 1 maja w naszym mieście został zastrzelony 22-letni Marian Sawicz. Dwaj inni elblążanie zginęli na ulicach Trójmiasta - sanitariusz Waldemar Rebinin oraz 18-letni Zbyszek Godlewski, który stał się pierwowzorem bohatera "Ballady o Janku Wiśniewskim".

– mówił Grzegorz Adamowicz, przewodniczący Regionu Elbląskiego NSZZ „Solidarność”. 


Więcej informacji o Medalu Pamiątkowym „Janka Wiśniewskiego”: 

Chcąc uczcić pamięć o bohaterach poległych, zamordowanych, represjonowanych walczących o niepodległość i rozbudzenie ducha narodowego a także aby oddać cześć wydarzeniom w trakcie których przelana polska krew, stała się zasiewem wolności Region Elbląski NSZZ „Solidarność” ustanowił Medal Pamiątkowy „Janka Wiśniewskiego” oraz powołał  Komisję Odznaczenia.

KOMISJA ODZNACZENIA.

1) Grzegorz ADAMOWICZ - Przewodniczący  Regionu Elbląskiego NSZZ „Solidarność”,
2)  ks. kanonik Ludwik KOWALSKI - Proboszcz parafii Św. Brygidy 
 w Gdańsku,  
3)  Krzysztof DOWGIAŁŁO - autor wiersza Ballada o Janku Wiśniewskim,
4)  Czesław NOWAK – Prezes Stowarzyszenia Godność,
5)  Grzegorz WOŁOSZCZAK - Przedstawiciel Związku Kombatantów i Osób Represjonowanych RP w Gdyni.

Medal stanowi krążek wykonany w kolorze antycznego srebra. Na awersie przedstawiona jest  podobizna Zbigniewa Godlewskiego polskiego robotnika, pracownika Zarządu Portu Gdynia, zastrzelonego w czasie wydarzeń w Gdyni 17 grudnia 1970r. Zbigniew Godlewski jest uważany za symbol ofiar Grudnia 1970. Obok podobizny umieszczony jest krzyż z datą śmierci : 17.12.1970 godz. 08.00. Poniżej znajduje się półwieniec wykonany z gałązek drzewa iglastego, nawiązujący do symboliki wieńca adwentowego z zielonymi gałązkami stanowiącymi symbol życia wiecznego. Na górze krążka widnieje napis Zbigniew Godlewski.
 Historia tragicznej śmierci młodego robotnika stała się inspiracją do napisania przez Krzysztofa Dowgiałło wiersza „Ballada o Janku Wiśniewskim”. Nawiązując do słów ballady, na rewersie umieszczono dwa ostanie wersy piosenki: „Za chleb i wolność, i nową Polskę, Janek Wiśniewski padł !”.  Na środku krążka znajduje się wizerunek Pomnika Ofiar Grudnia ’70 
w Gdyni, a poniżej biało – czerwone wypełnienie symbolizujące barwy narodowe. 
Medal zawieszony jest na wstążce w kolorach flagi miasta Gdyni, o dwóch pionowo ułożonych polach, barwy białej po prawej i turkusowej po lewej stronie, symbolizujących niebo i morze. Na polu turkusowym, w jego środkowej części, przebiegają pionowo równolegle do bocznej krawędzi wstążki wąski biały pasek - symbolizujący przybój fali morskiej oraz czarny będący kolorem żałoby po ofiarach masakry na Wybrzeżu. Autorem medalu jest Dariusz Demski. 


 

POLECANE
Mieszkańcy Zabrza wybrali prezydenta. Różnica była minimalna z ostatniej chwili
Mieszkańcy Zabrza wybrali prezydenta. Różnica była minimalna

Kamil Żbikowski został prezydentem Zabrza. Różnica pomiędzy kandydatami minimalna – wynika z nieoficjalnych informacji podanych przez Dziennik Zachodni i lokalną Gazetę Wyborczą.

Wybory prezydenta Zabrza. Są cząstkowe wyniki z ostatniej chwili
Wybory prezydenta Zabrza. Są cząstkowe wyniki

O godz. 21 zakończono głosowanie w drugiej turze przedterminowych wyborów prezydenta Zabrza – poinformował PAP przewodniczący Miejskiej Komisji Wyborczej w Zabrzu Paweł Strumiński. Wskazał, że odbyło się ono bez zakłóceń.

Pełczyńska-Nałęcz powinna podać się do dymisji? Zapytano Polaków z ostatniej chwili
Pełczyńska-Nałęcz powinna podać się do dymisji? Zapytano Polaków

Zdaniem 68,7 proc. badanych minister funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz powinna podać się do dymisji w związku z KPO. 23,5 proc. uważa, że szefowa MFiPR nie powinna zrezygnować ze stanowiska – wynika z opublikowanego w niedzielę sondażu United Surveys dla Wirtualnej Polski.

Pierwsza taka debata wielkich polskich naukowców: To koniec dominacji ludzkości gorące
Pierwsza taka debata wielkich polskich naukowców: "To koniec dominacji ludzkości"

Na naszym kanale pojawiła się wyjątkowa debata! Nagrana w murach najstarszej polskiej uczelni, Uniwersytet Jagielloński. Dzielę się pod linkiem w komentarzu. Na scenie obok siebie usiadł fizyk i informatyk. Prof. Andrzej Dragan oraz dr Wojciech Zaremba. Jeden, patrzący na świat oczami praw fizyki drugi oczami kodów. Twórca Chata GPT, założyciel spółki Open AI i jeden z najbardziej abstrakcyjnych umysłów w Polsce. Obaj zgodni co do jednego. Era dominacji człowieka na Ziemi dobiegła po tysiącach lat końca. To my jesteśmy tym ostatnim pokoleniem.

Klęska Niemiec. Podano dane z ośrodka przy granicy z Polską z ostatniej chwili
Klęska Niemiec. Podano dane z ośrodka przy granicy z Polską

Ośrodek przeznaczony dla osób przybyłych z Polski okazuje się kompletnie nieskuteczny, gdyż z 72 migrantów odesłano tam tylko pięciu, z czego czterech wróciło ponownie do Niemiec – informuje "Frankfurter Allgemeine Sonntagszeitung".

Manipulacja ws. limuzyny prezydenckiej. Kłamstwo jest kamieniem węgielnym rządzącej koalicji z ostatniej chwili
Manipulacja ws. limuzyny prezydenckiej. "Kłamstwo jest kamieniem węgielnym rządzącej koalicji"

Koalicja rządząca manipuluje w sprawie limuzyny, którą porusza się prezydent Karol Nawrocki. – Kłamstwo jest kamieniem węgielnym obecnie rządzącej koalicji w Polsce. Kłamali w trakcie kampanii wyborczej przed 2023 rokiem, kłamali w trakcie swoich rządów, kłamali w trakcie kampanii prezydenckiej, szkalując Karola Nawrockiego – twierdzi poseł PiS Paweł Lisiecki.

Niemiecka telewizja oburzona wydawaniem przez rząd Tuska pieniędzy z KPO na sauny i jachty z ostatniej chwili
Niemiecka telewizja oburzona wydawaniem przez rząd Tuska pieniędzy z KPO na sauny i jachty

– Około 280 mln euro przeznaczono na zakup saun, solariów, jachtów i innych dóbr luksusowych – mówi w reportażu niemieckiej telewizji ARTE dziennikarka Anja Mainwald i zwraca uwagę na skandal wokół KPO w Polsce.

Nie żyje Stanisław Soyka. Jest komunikat prokuratury z ostatniej chwili
Nie żyje Stanisław Soyka. Jest komunikat prokuratury

W poniedziałek odbędzie się sekcja zwłok Stanisława Soyki. To rutynowa procedura – podała Prokuratura Rejonowa w Sopocie.

Holandia tonie w znakach drogowych. Eksperci alarmują o zagrożeniu Wiadomości
Holandia tonie w znakach drogowych. Eksperci alarmują o zagrożeniu

Na holenderskich drogach ustawiono już ponad trzy miliony znaków. Jak wyliczają eksperci, aż około 600 tys. z nich jest zbędnych. Zamiast pomagać kierowcom, tablice często utrudniają koncentrację i zwiększają ryzyko kolizji.

Stanowski zmiażdżył Jońskiego. Europoseł KO sam się podłożył z ostatniej chwili
Stanowski zmiażdżył Jońskiego. Europoseł KO sam się podłożył

Jak się popatrzy na te rozmowy przywódców europejskich, to bez Donalda Tuska one w ogóle by nie istniały. Tak na dobra sprawę Donald Tusk jest autorytetem dla Europy - powiedział Dariusz Joński w programie TVP Info Woronicza 17. - To nie jest program satyryczny - usłyszał od prezydenckiego doradcy, Błażeja Poboży. To niejedyna wypowiedź europosła KO, po której usłyszał dziś ciętą ripostę. Kolejną usłyszał od Krzysztofa Stanowskiego ws. ustawy wiatrakowej i cen energii.

REKLAMA

[Fotorelacja] „Za chleb i wolność, i nową Polskę” – Elbląg upamiętnił wydarzenia Grudnia 1970 roku

Dziś w Elblągu odbyły się uroczystości rocznicowe upamiętniające protesty robotnicze z grudnia 1970 r. W trakcie protestów zginęło trzech obywateli Elbląga, w tym Zbyszek Godlewski, który w pamięci masowej został zapamiętany jako Janek Wiśniewski, bohater ballady. W uroczystościach wziął udział Piotr Duda, przewodniczący Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”. W trakcie uroczystości  córce Mariana Sawicza, poległego elblążanina wręczono Medala Pamiątkowy „Janka Wiśniewskiego”. 
 [Fotorelacja] „Za chleb i wolność, i nową Polskę” – Elbląg upamiętnił wydarzenia Grudnia 1970 roku
/ foto. MK

Uroczystości rozpoczęła msza święta w Katedrze św. Mikołaja w Elblągu. Następnie pochód w kolumnie przeszedł pod Pomnik Ofiar Grudnia 1970 r., gdzie zgromadzeni wysłuchali przemówień i złożyli kwiaty. W trakcie hymnu państwowego kibice Olimpii Elbląg odpalili race. W uroczystości wzięli udział przedstawiciele władz samorządowych, parlamentarzyści, członkowie NSZZ „Solidarność”, liczni elblążanie. 

Jesteśmy tu co roku, by przywołać wydarzenia, które 51 lat temu rozegrały się na ulicach Gdańska, Gdyni , Szczecina oraz Elbląga.
Koniec dekady lat 60-tych XX w. w Polsce był okresem coraz bardziej pogarszającej się sytuacji społeczno-gospodarczej. Propaganda komunistyczna stwarzała obraz tzw. małej stabilizacji, której daleko było do rzeczywistości. 12 grudnia 1970 r. ogłoszono podwyżki cen towarów, w tym produktów spożywczych. Władze komunistyczne liczyły na to, że niezadowolone z podwyżek społeczeństwo pogodzi się wkrótce z nowymi cenami. Stało się jednak inaczej. Wybuchły protesty robotnicze w kilku miastach wybrzeża. Pierwszym było miasto Gdańsk, w dniu 14 grudnia 1970 r. rozpoczął się strajk w Stoczni im. Lenina. Robotnicy domagali się zniesienia podwyżek i zmian personalnych w kierownictwie partii. W następnych dniach do protestów przyłączały się inne miasta: Słupsk, Elbląg, Gdynia. 
W związku z coraz bardziej napiętą sytuacją obradujący najwyższy sztab kryzysowy w Warszawie, pod przewodnictwem Władysława Gomułki, podjął decyzję o zezwoleniu na użycie broni wobec demonstrantów. Władze zdecydowały się zaprowadzić porządek siłą, bez względu na cenę. Padły haniebne słowa na zebraniu egzekutywy KW: „Mamy do czynienia z kontrrewolucją, a z kontrrewolucją trzeba walczyć przy pomocy siły. Jeżeli zginie nawet 300 robotników, to bunt zostanie zdławiony”. Władysław Gomółka przyrównał robotników do polskiej szlachty, która swoim egoizmem prywatą i tendencjami anarchistycznymi zgubi Polskę Ludową tak, jak szlachta zgubiła Rzeczypospolitą. Przeciwko robotnikom wojsko otworzyło ogień. Do demonstrantów strzelano z ziemi i powietrza. Milicja i służby więzienne z niezwykłą brutalnością traktowały zatrzymanych. Zamordowanych chowano na cmentarzach nocami, po cichu i w tajemnicy. 
W grudniu 1970 r. zginęło co najmniej trzech mieszkańców Elbląga. Przy ul. 1 maja w naszym mieście został zastrzelony 22-letni Marian Sawicz. Dwaj inni elblążanie zginęli na ulicach Trójmiasta - sanitariusz Waldemar Rebinin oraz 18-letni Zbyszek Godlewski, który stał się pierwowzorem bohatera "Ballady o Janku Wiśniewskim".

– mówił Grzegorz Adamowicz, przewodniczący Regionu Elbląskiego NSZZ „Solidarność”. 


Więcej informacji o Medalu Pamiątkowym „Janka Wiśniewskiego”: 

Chcąc uczcić pamięć o bohaterach poległych, zamordowanych, represjonowanych walczących o niepodległość i rozbudzenie ducha narodowego a także aby oddać cześć wydarzeniom w trakcie których przelana polska krew, stała się zasiewem wolności Region Elbląski NSZZ „Solidarność” ustanowił Medal Pamiątkowy „Janka Wiśniewskiego” oraz powołał  Komisję Odznaczenia.

KOMISJA ODZNACZENIA.

1) Grzegorz ADAMOWICZ - Przewodniczący  Regionu Elbląskiego NSZZ „Solidarność”,
2)  ks. kanonik Ludwik KOWALSKI - Proboszcz parafii Św. Brygidy 
 w Gdańsku,  
3)  Krzysztof DOWGIAŁŁO - autor wiersza Ballada o Janku Wiśniewskim,
4)  Czesław NOWAK – Prezes Stowarzyszenia Godność,
5)  Grzegorz WOŁOSZCZAK - Przedstawiciel Związku Kombatantów i Osób Represjonowanych RP w Gdyni.

Medal stanowi krążek wykonany w kolorze antycznego srebra. Na awersie przedstawiona jest  podobizna Zbigniewa Godlewskiego polskiego robotnika, pracownika Zarządu Portu Gdynia, zastrzelonego w czasie wydarzeń w Gdyni 17 grudnia 1970r. Zbigniew Godlewski jest uważany za symbol ofiar Grudnia 1970. Obok podobizny umieszczony jest krzyż z datą śmierci : 17.12.1970 godz. 08.00. Poniżej znajduje się półwieniec wykonany z gałązek drzewa iglastego, nawiązujący do symboliki wieńca adwentowego z zielonymi gałązkami stanowiącymi symbol życia wiecznego. Na górze krążka widnieje napis Zbigniew Godlewski.
 Historia tragicznej śmierci młodego robotnika stała się inspiracją do napisania przez Krzysztofa Dowgiałło wiersza „Ballada o Janku Wiśniewskim”. Nawiązując do słów ballady, na rewersie umieszczono dwa ostanie wersy piosenki: „Za chleb i wolność, i nową Polskę, Janek Wiśniewski padł !”.  Na środku krążka znajduje się wizerunek Pomnika Ofiar Grudnia ’70 
w Gdyni, a poniżej biało – czerwone wypełnienie symbolizujące barwy narodowe. 
Medal zawieszony jest na wstążce w kolorach flagi miasta Gdyni, o dwóch pionowo ułożonych polach, barwy białej po prawej i turkusowej po lewej stronie, symbolizujących niebo i morze. Na polu turkusowym, w jego środkowej części, przebiegają pionowo równolegle do bocznej krawędzi wstążki wąski biały pasek - symbolizujący przybój fali morskiej oraz czarny będący kolorem żałoby po ofiarach masakry na Wybrzeżu. Autorem medalu jest Dariusz Demski. 



 

Polecane
Emerytury
Stażowe