113 lat temu powołano TOPR

Turystyka tatrzańska zaczęła się rozwijać już w XIX wieku. Pod jego koniec stała się dość popularnym sportem. Im więcej turystów przyciągały Tatry, tym więcej jednak było wypadków. W 1907 pojawił się po raz pierwszy pomysł utworzenia ochotniczego pogotowia do ratowania osób zaginionych w górach. Miało by ono działać podobnie, jak ochotnicza straż pożarna. Władze austriackie udało się przekonać do pomysłu w 1909 roku.
Dzień
Dzień "Niebieskiego Krzyża" w Zakopanem: z ćwiczeń Staży Ratunkowej Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego, 1909/Fot. POLONA

Za datę powstania Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego uważa się 29.10.1909 r., dzień zatwierdzenia statutu TOPR. Do 1952 r.  działało w organizacyjnym związku z PTT (w czasie okupacji pod nazwą Tatra-Bergwacht) i do 1952 r. pod własną nazwą. W 1952 r. powstało GOPR zrzeszające regionalne grupy z wszystkich rejonów górskich kraju. W tym czasie, do 1956 r. TOPR działało w pod własną nazwą, a po reorganizacji GOPR stało się Grupą Tatrzańską GOPR. „Wchłonięcie” TOPR do GOPR odbyło się w latach powszechnego centralizowania większości organizacji społecznych i państwowych przebiegające z co najmniej brakiem entuzjazmu lub biernym oporem reorganizowanych. Takie też były wspomnienia znacznej grupy naszych starszych kolegów. Przez kolejne lata narastały problemy wynikające z podstawowych różnic w zrozumieniu w GOPR odrębności ratownictwa w terenie alpejskim jakim są Tatry. Zasadniczo wyłączne dla działań w Tatrach, specjalistyczne potrzeby sprzętowe i szkoleniowe w ratownictwie tatrzańskim i brak zrozumienia dla tych potrzeb doprowadziły w drugiej połowie lat 80. XX w. rozpoczęcia działań powrotu do samodzielności organizacyjnej i tradycji TOPR z 1909 r. Lata transformacji ustrojowej przełomu lat 80/90 nie sprzyjały tym działaniom Rady GT GOPR wspieranej właściwie przez wszystkich członków grupy z ważnym, silnym wsparciem seniorów ratownictwa tatrzańskiego, działających jeszcze w czasach TOPR. Niezwykła siła głosu wynikająca z jedności jaką tworzyli w dążeniu do reaktywowania TOPR ratownicy tatrzańscy doprowadziła do zwycięstwa osiągniętego na sali rozpraw nowosądeckiego sądu 13 listopada 1991 r. Odzyskaliśmy nazwę, dokumenty i znak TOPR. 

Grupa ratowników. Widoczni m.in. prezes honorowy TOPR gen. Mariusz Zaruski (siedzi w środku), kierownik TOPR Józef Oppenheim (stoi 6. z lewej w pierwszym rzędzie), Andrzej Wawrytko-Krzeptowski (stoi 1. z lewej w drugim rzędzie)./Fot. NAC


 

POLECANE
Mars zaskakuje badaczy. Nowe odkrycie zmienia dotychczasowy obraz planety Wiadomości
Mars zaskakuje badaczy. Nowe odkrycie zmienia dotychczasowy obraz planety

Na powierzchni Marsa odkryto nowy minerał - hydroksysiarczan żelaza(III). To przełomowe znalezisko może świadczyć o tym, że kiedyś na Czerwonej Planecie istniały warunki sprzyjające powstawaniu życia.

Lewandowski bohaterem meczu z Finlandią. Kamera uchwyciła zabawny moment Wiadomości
Lewandowski bohaterem meczu z Finlandią. Kamera uchwyciła zabawny moment

Reprezentacja Polski zrobiła kolejny krok w stronę baraży do mistrzostw świata. W niedzielny wieczór na Stadionie Śląskim Biało-Czerwoni pokonali Finlandię 3:1.

Czarne chmury nad rządem w Paryżu.  Francja w długach z ostatniej chwili
Czarne chmury nad rządem w Paryżu. Francja w długach

Premier Francji Francois Bayrou powiedział w poniedziałek w parlamencie, że obecni w nim deputowani mogą doprowadzić do upadku rządu, głosując przeciwko udzieleniu mu wotum zaufania. Ostrzegł przy tym, że posłowie nie są w stanie „wymazać” rzeczywistości – czyli narastającego zadłużenia kraju.

To będzie dopiero początek. Niepokojące słowa szefa niemieckiego rządu z ostatniej chwili
"To będzie dopiero początek". Niepokojące słowa szefa niemieckiego rządu

Podbój Ukrainy byłby „dopiero początkiem” dla Rosji rządzonej przez Władimira Putina - powiedział w poniedziałek kanclerz Niemiec Friedrich Merz na spotkaniu z ambasadorami w siedzibie MSZ w Berlinie. Jego zdaniem hybrydowe ataki Moskwy są „coraz intensywniejsze i bardziej agresywne”.

Większość w Parlamencie Europejskim chce w ekspresowym tempie przeforsować ograniczenie emisji CO2 o 90 proc. z ostatniej chwili
Większość w Parlamencie Europejskim chce w ekspresowym tempie przeforsować ograniczenie emisji CO2 o 90 proc.

W Parlamencie Europejskim przyspieszają prace nad jedną z najbardziej kontrowersyjnych propozycji klimatycznych ostatnich lat. Komisja Europejska chce, aby do 2040 roku Unia Europejska ograniczyła emisję gazów cieplarnianych aż o 90 proc. względem 1990 r. Beata Szydło alarmuje, że procedura przebiega w „ekspresowym tempie” i pisze o zabójczym planie dla europejskiej gospodarki. 

Nie żyje gwiazda rocka z lat 70. Wiadomości
Nie żyje gwiazda rocka z lat 70.

Nie żyje Rick Davies, klawiszowiec, wokalista i współtwórca legendarnego zespołu Supertramp. Zmarł 6 września w wieku 81 lat. Artysta od ponad dekady walczył ze szpiczakiem mnogim.

Komunikat IMGW i RCB. Wydano ostrzeżenia dla mieszkańców Wiadomości
Komunikat IMGW i RCB. Wydano ostrzeżenia dla mieszkańców

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej wydał w poniedziałek ostrzeżenia I i II stopnia przed burzami dla południowej i centralnej części kraju. Na tych obszarach prognozowane są burze z silnymi opadami do 55 mm oraz porywy wiatru do 65 km/h. Do mieszkańców Małopolski wysłano również alert RCB.

Wiatraki zawiodły Niemców. Wzrosła produkcja energii z węgla i gazu z ostatniej chwili
Wiatraki zawiodły Niemców. Wzrosła produkcja energii z węgla i gazu

W pierwszej połowie 2025 roku w Niemczech nastąpił spadek udziału energii z odnawialnych źródeł w miksie energetycznym, podczas gdy zwiększyło się wykorzystanie paliw kopalnych, głównie węgla i gazu. Produkcja energii z pracy wiatraków spadła aż o 18 proc. Przyczyna? Słaby wiatr.

Dr hab. Karol Polejowski: Pozwólcie nam odszukać, ekshumować i godnie pochować naszych przodków tylko u nas
Dr hab. Karol Polejowski: Pozwólcie nam odszukać, ekshumować i godnie pochować naszych przodków

– Pozwólcie nam odszukać, ekshumować i godnie pochować naszych przodków. Tego chcemy i tego będziemy się, co oczywiste, domagać – powiedział w rozmowie z "Tygodnikiem Solidarność" wiceprezes Instytutu Pamięci Narodowej dr hab. Karol Polejowski.

Przewozili nielegalnych imigrantów. Sąd w Hajnówce ich uniewinnił Wiadomości
Przewozili nielegalnych imigrantów. Sąd w Hajnówce ich uniewinnił

Sąd Rejonowy w Hajnówce uniewinnił pięcioro aktywistów oskarżonych o pomoc nielegalnym imigrantom na granicy polsko-białoruskiej. Prokuratura domagała się dla nich kary roku i czterech miesięcy więzienia. Wyrok nie jest prawomocny.

REKLAMA

113 lat temu powołano TOPR

Turystyka tatrzańska zaczęła się rozwijać już w XIX wieku. Pod jego koniec stała się dość popularnym sportem. Im więcej turystów przyciągały Tatry, tym więcej jednak było wypadków. W 1907 pojawił się po raz pierwszy pomysł utworzenia ochotniczego pogotowia do ratowania osób zaginionych w górach. Miało by ono działać podobnie, jak ochotnicza straż pożarna. Władze austriackie udało się przekonać do pomysłu w 1909 roku.
Dzień
Dzień "Niebieskiego Krzyża" w Zakopanem: z ćwiczeń Staży Ratunkowej Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego, 1909/Fot. POLONA

Za datę powstania Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego uważa się 29.10.1909 r., dzień zatwierdzenia statutu TOPR. Do 1952 r.  działało w organizacyjnym związku z PTT (w czasie okupacji pod nazwą Tatra-Bergwacht) i do 1952 r. pod własną nazwą. W 1952 r. powstało GOPR zrzeszające regionalne grupy z wszystkich rejonów górskich kraju. W tym czasie, do 1956 r. TOPR działało w pod własną nazwą, a po reorganizacji GOPR stało się Grupą Tatrzańską GOPR. „Wchłonięcie” TOPR do GOPR odbyło się w latach powszechnego centralizowania większości organizacji społecznych i państwowych przebiegające z co najmniej brakiem entuzjazmu lub biernym oporem reorganizowanych. Takie też były wspomnienia znacznej grupy naszych starszych kolegów. Przez kolejne lata narastały problemy wynikające z podstawowych różnic w zrozumieniu w GOPR odrębności ratownictwa w terenie alpejskim jakim są Tatry. Zasadniczo wyłączne dla działań w Tatrach, specjalistyczne potrzeby sprzętowe i szkoleniowe w ratownictwie tatrzańskim i brak zrozumienia dla tych potrzeb doprowadziły w drugiej połowie lat 80. XX w. rozpoczęcia działań powrotu do samodzielności organizacyjnej i tradycji TOPR z 1909 r. Lata transformacji ustrojowej przełomu lat 80/90 nie sprzyjały tym działaniom Rady GT GOPR wspieranej właściwie przez wszystkich członków grupy z ważnym, silnym wsparciem seniorów ratownictwa tatrzańskiego, działających jeszcze w czasach TOPR. Niezwykła siła głosu wynikająca z jedności jaką tworzyli w dążeniu do reaktywowania TOPR ratownicy tatrzańscy doprowadziła do zwycięstwa osiągniętego na sali rozpraw nowosądeckiego sądu 13 listopada 1991 r. Odzyskaliśmy nazwę, dokumenty i znak TOPR. 

Grupa ratowników. Widoczni m.in. prezes honorowy TOPR gen. Mariusz Zaruski (siedzi w środku), kierownik TOPR Józef Oppenheim (stoi 6. z lewej w pierwszym rzędzie), Andrzej Wawrytko-Krzeptowski (stoi 1. z lewej w drugim rzędzie)./Fot. NAC



 

Polecane
Emerytury
Stażowe