W Krakowie odsłonięto tablicę bojowców żydowskich organizacji podziemnych

22 grudnia 2022 r. przed budynkiem przy ul. Szpitalnej 38 w Krakowie odbyła się kameralna uroczystość odsłonięcia tablicy, upamiętniającej bojowców żydowskich organizacji podziemnych, którzy 80 lat temu dokonali udanego zamachu na niemiecką kawiarnię „Cyganeria”.
Odsłonięcie tablicy bojowców żydowskich przy ul. Szpitalnej 38. W Krakowie odsłonięto tablicę bojowców żydowskich organizacji podziemnych
Odsłonięcie tablicy bojowców żydowskich przy ul. Szpitalnej 38. / Fot. Janusz Ślęzak (IPN)

Uroczystość zorganizował Oddział IPN w Krakowie oraz Żydowskie Muzeum Galicja. IPN reprezentowali m.in. zastępca dyrektora Oddziału w Krakowie dr Michał Wenklar oraz dr Maciej Korkuć, naczelnik Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa; Muzeum Galicja – dyrektor Jakub Nowakowski.

Wicewojewoda małopolski Mateusz Małodziński odczytał list skierowany do zebranych przez wojewodę Łukasza Kmitę. Obecni byli także wicekonsul USA Erjon Kruja, konsul Niemiec Dagmar Hillebrand, dyrektor ds. dyplomacji publicznej ambasady Izraela Elena Lagutin, wieloletni przewodniczący Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Krakowie Tadeusz Jakubowicz oraz Jacek Stawiski z Muzeum KL Plaschow, a także Doron Shach z Międzynarodowej Szkoły Edukacji o Holokauście Yad Vashem, który odmówił krótką modlitwę w intencji społeczności żydowskiej wymordowanej przez niemieckich okupantów.

Wieczorem grupy żydowskiej młodzieży z różnych struktur konspiracyjnych w krakowskim getcie – przede wszystkim ze środowisk syjonistycznych – przygotowały i przeprowadziły dwa zamachy na lokale gastronomiczne dla Niemców. Miały one polegać na wrzuceniu odbezpieczonych granatów przez okna kawiarni „Cyganeria” przy ul. Szpitalnej oraz restauracji Jana Bisanza w kamienicy na rogu ulic Karmelickiej i Dunajewskiego.

Akcja w „Cyganerii” zakończyła się powodzeniem. Od eksplozji zginął oficer Luftwaffe, a dwóch innych niemieckich żołnierzy i dwie osoby cywilne odniosły rany. Natomiast w kawiarni Bisanza niedoświadczeni bojowcy nie trafili granatem w otwór okienny. Materiał wybuchowy eksplodował na ulicy.

Ponadto tego samego dnia na moście Dębnickim i na ul. Batorego zawieszono polskie flagi narodowe, a na Rynku Głównym złożono wieniec na płycie upamiętniającej przysięgę Tadeusza Kościuszki. Według niektórych świadectw biało-czerwoną flagę wywieszono także na moście Piłsudskiego. W założeniu wykonawców liczył się przede wszystkim symboliczny i demonstracyjny charakter podjętych akcji, wymierzonych w żołnierzy niemieckiego okupanta. Ten cel został w pełni osiągnięty.

Po wojnie na budynku przy ul. Szpitalnej zamontowano tablicę z inskrypcją, w sposób absurdalny wykorzystującą to miejsce do promowania 10. rocznicy „utworzenia PPR”. W sprawie godnego i zgodnego z prawdą upamiętnienia wojennych wydarzeń, w 2013 r. zwróciły się do Urzędu Miasta Krakowa dwie instytucje – Towarzystwo Przyjaźni Izrael-Polska i Oddział IPN w Krakowie. Na przeszkodzie stanęły jednak kwestie własnościowe budynku. Dopiero w 2022 r., dzięki współpracy krakowskiego IPN z Żydowskim Muzeum Galicja, udało się doprowadzić do uzyskania wszelkich potrzebnych pozwoleń i zamontować tablicę przypominającą wydarzenia z 1942 r. Wykonanie i montaż tablicy sfinansował krakowski oddział IPN.


 

POLECANE
Plan na zakończenie wojny? Doradca Trumpa zabrał głos z ostatniej chwili
Plan na zakończenie wojny? Doradca Trumpa zabrał głos

Ekipa prezydenta elektra Stanów Zjednoczonych Donalda Trumpa rozpocznie współpracę z administracją prezydenta Joe Bidena w celu osiągniecia „porozumienia” między Ukrainą i Rosją - oświadczył w niedzielę w telewizji Fox News Michael Waltz, nominowany przez Trumpa na stanowisko doradcy ds. bezpieczeństwa narodowego.

Genialne w swej prostocie. Zaskoczenie dla fanów Familiady z ostatniej chwili
"Genialne w swej prostocie". Zaskoczenie dla fanów "Familiady"

Z okazji 30-lecia „Familiady” produkcja programu zdecydowała się ujawnić tajemnicę słynnego kącika muzycznego. Przez lata widzowie wyobrażali sobie to miejsce jako profesjonalne, dźwiękoszczelne studio - być może szklany pokój lub elegancką kabinę. Rzeczywistość okazała się zupełnie inna.

Nawrocki: Polska to moja miłość, dlatego jestem gotowy zostać jej prezydentem z ostatniej chwili
Nawrocki: Polska to moja miłość, dlatego jestem gotowy zostać jej prezydentem

Prezes IPN Karol Nawrocki zadeklarował podczas niedzielnej konwencji w Krakowie, że Polska to jego miłość, dlatego jest gotowy zostać jej prezydentem. Jego pierwszą obietnicą wyborczą jest zakończenie wojny polsko-polskiej.

Prof. Krasnodębski: mamy przedstawiciela warszawskiej elitki kontra przedstawiciela Polski tylko u nas
Prof. Krasnodębski: mamy przedstawiciela warszawskiej elitki kontra przedstawiciela Polski

- Mamy ponadpartyjnego kandydata, podkreślającego swoje związki ze zwykłymi Polakami, Karol Nawrocki dosyć też skutecznie wypunktował słabości przeciwnika, a z drugiej strony mówił o programie, o ambitnej Polsce, o inwestycjach, o tych wszystkich rzeczach, o których Polacy dyskutują - skomentował wybór kandydata PiS prof. Zdzisław Krasnodębski.

Rozpłakałam się. Uczestniczka Tańca z gwiazdami przerwała milczenie z ostatniej chwili
"Rozpłakałam się". Uczestniczka "Tańca z gwiazdami" przerwała milczenie

Vanessa Aleksander, która wygrała 15. edycję „Tańca z Gwiazdami”, po tygodniu milczenia przerwała ciszę i udzieliła pierwszego wywiadu. W rozmowie w programie „Halo tu Polsat” aktorka opowiedziała o emocjach związanych z wygraną i wielu trudnych momentach na drodze do finału.

Prezes PiS zabrał głos. Uzasadnił wybór kandydata z ostatniej chwili
Prezes PiS zabrał głos. Uzasadnił wybór kandydata

Prezes PiS Jarosław Kaczyński ocenił, że mamy dziś stan wojny polsko-polskiej, której Polacy nie chcą. Dlatego - jak przekonywał - potrzebny jest kandydat na prezydenta, który będzie niezależny od formacji politycznych i zakończy tę wojnę w imię interesu Polski. Dodał, że takim kandydatem jest Karol Nawrocki.

Potężne uderzenie w kieszenie Polaków. Drastyczny wzrost rachunków w 2025 roku z ostatniej chwili
Potężne uderzenie w kieszenie Polaków. Drastyczny wzrost rachunków w 2025 roku

Rok 2025 może okazać się finansowym wyzwaniem dla wielu Polaków. Jak wynika z badania Krajowego Rejestru Długów, aż 80% rodaków spodziewa się wzrostu rachunków i opłat. Najbardziej drastyczne podwyżki mogą dotknąć ogrzewania, a także innych podstawowych kosztów życia.

To już oficjalnie. Wiemy, kto będzie kandydatem PiS z ostatniej chwili
To już oficjalnie. Wiemy, kto będzie kandydatem PiS

Rozpoczęła się konwencja z udziałem m.in. prezesa PiS Jarosława Kaczyńskiego, w trakcie której ogłoszono decyzję dotyczącą poparcia bezpartyjnego kandydata na prezydenta.

Drwiący wpis Tuska. Jest riposta PiS z ostatniej chwili
Drwiący wpis Tuska. Jest riposta PiS

W niedzielę, w krakowskiej Hali "Sokół", Prawo i Sprawiedliwość ogłosi swojego kandydata na prezydenta podczas wydarzenia określanego jako "spotkanie obywatelskie". Choć oficjalne nazwisko nie padło, według wielu doniesień medialnych to Karol Nawrocki, prezes Instytutu Pamięci Narodowej, ma otrzymać poparcie partii Jarosława Kaczyńskiego. Proces wyłaniania kandydata był jednak burzliwy, a decyzję podjęto po długich negocjacjach.

Jaka pogoda nas czeka? IMGW wydał nowy komunikat z ostatniej chwili
Jaka pogoda nas czeka? IMGW wydał nowy komunikat

Synoptyk Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej Ewa Łapińska poinformowała, że w niedzielę niemal w całej Polsce będzie pochmurnie. Kolejne dni przyniosą stopniową poprawę pogody; będzie coraz więcej przejaśnień i rozpogodzeń, choć niewykluczone są także miejscowe, silne porywy wiatru i gołoledź.

REKLAMA

W Krakowie odsłonięto tablicę bojowców żydowskich organizacji podziemnych

22 grudnia 2022 r. przed budynkiem przy ul. Szpitalnej 38 w Krakowie odbyła się kameralna uroczystość odsłonięcia tablicy, upamiętniającej bojowców żydowskich organizacji podziemnych, którzy 80 lat temu dokonali udanego zamachu na niemiecką kawiarnię „Cyganeria”.
Odsłonięcie tablicy bojowców żydowskich przy ul. Szpitalnej 38. W Krakowie odsłonięto tablicę bojowców żydowskich organizacji podziemnych
Odsłonięcie tablicy bojowców żydowskich przy ul. Szpitalnej 38. / Fot. Janusz Ślęzak (IPN)

Uroczystość zorganizował Oddział IPN w Krakowie oraz Żydowskie Muzeum Galicja. IPN reprezentowali m.in. zastępca dyrektora Oddziału w Krakowie dr Michał Wenklar oraz dr Maciej Korkuć, naczelnik Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa; Muzeum Galicja – dyrektor Jakub Nowakowski.

Wicewojewoda małopolski Mateusz Małodziński odczytał list skierowany do zebranych przez wojewodę Łukasza Kmitę. Obecni byli także wicekonsul USA Erjon Kruja, konsul Niemiec Dagmar Hillebrand, dyrektor ds. dyplomacji publicznej ambasady Izraela Elena Lagutin, wieloletni przewodniczący Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Krakowie Tadeusz Jakubowicz oraz Jacek Stawiski z Muzeum KL Plaschow, a także Doron Shach z Międzynarodowej Szkoły Edukacji o Holokauście Yad Vashem, który odmówił krótką modlitwę w intencji społeczności żydowskiej wymordowanej przez niemieckich okupantów.

Wieczorem grupy żydowskiej młodzieży z różnych struktur konspiracyjnych w krakowskim getcie – przede wszystkim ze środowisk syjonistycznych – przygotowały i przeprowadziły dwa zamachy na lokale gastronomiczne dla Niemców. Miały one polegać na wrzuceniu odbezpieczonych granatów przez okna kawiarni „Cyganeria” przy ul. Szpitalnej oraz restauracji Jana Bisanza w kamienicy na rogu ulic Karmelickiej i Dunajewskiego.

Akcja w „Cyganerii” zakończyła się powodzeniem. Od eksplozji zginął oficer Luftwaffe, a dwóch innych niemieckich żołnierzy i dwie osoby cywilne odniosły rany. Natomiast w kawiarni Bisanza niedoświadczeni bojowcy nie trafili granatem w otwór okienny. Materiał wybuchowy eksplodował na ulicy.

Ponadto tego samego dnia na moście Dębnickim i na ul. Batorego zawieszono polskie flagi narodowe, a na Rynku Głównym złożono wieniec na płycie upamiętniającej przysięgę Tadeusza Kościuszki. Według niektórych świadectw biało-czerwoną flagę wywieszono także na moście Piłsudskiego. W założeniu wykonawców liczył się przede wszystkim symboliczny i demonstracyjny charakter podjętych akcji, wymierzonych w żołnierzy niemieckiego okupanta. Ten cel został w pełni osiągnięty.

Po wojnie na budynku przy ul. Szpitalnej zamontowano tablicę z inskrypcją, w sposób absurdalny wykorzystującą to miejsce do promowania 10. rocznicy „utworzenia PPR”. W sprawie godnego i zgodnego z prawdą upamiętnienia wojennych wydarzeń, w 2013 r. zwróciły się do Urzędu Miasta Krakowa dwie instytucje – Towarzystwo Przyjaźni Izrael-Polska i Oddział IPN w Krakowie. Na przeszkodzie stanęły jednak kwestie własnościowe budynku. Dopiero w 2022 r., dzięki współpracy krakowskiego IPN z Żydowskim Muzeum Galicja, udało się doprowadzić do uzyskania wszelkich potrzebnych pozwoleń i zamontować tablicę przypominającą wydarzenia z 1942 r. Wykonanie i montaż tablicy sfinansował krakowski oddział IPN.



 

Polecane
Emerytury
Stażowe