Sensacyjne odkrycie w Bazylice Grobu Pańskiego

W Bazylice Grobu Świętego w Jerozolimie, za ścianą pokrytą graffiti, zespół badaczy przypadkowo odkrył największy znany średniowieczny ołtarz, mierzący 3,5 metra szerokości. Ołtarz krzyżowców, który został konsekrowany w 1149 roku, przez dziesięciolecia miał status zaginionego.
Bazylia Grobu Pańskiego Sensacyjne odkrycie w Bazylice Grobu Pańskiego
Bazylia Grobu Pańskiego / wikimedia.commons CC-BY 4.0/Hoshvilim - Own work

Odkrycie

Podczas prac renowacyjnych archeolog Amit Re'em z Israel Antiquities Authority i historyk Ilya Berkovich z Austriackiej Akademii Nauk (ÖAW) odkryli marmurowy ołtarz za ważącą kilka ton kamienną płytą, na której froncie „uwieczniali” się turyści. Odkrycie jest sensacją dla historyków, stwierdziła ÖAW.

Fakt, że coś "tak ważnego mogło leżeć nierozpoznane przez tak długi czas w tak intensywnie badanym obiekcie" był całkowitym zaskoczeniem dla wszystkich zaangażowanych, powiedział Berkovich, historyk z Instytutu Badań Monarchii Habsburskiej i Regionu Bałkańskiego ÖAW, w komunikacie prasowym. Tył panelu z graffiti, ozdobiony ornamentami wstęgowymi, został szybko zidentyfikowany jako niegdyś wspaniały przód średniowiecznego ołtarza krzyżowców.

Historia bazyliki

Po zdobyciu Świętego Miasta przez krzyżowców, kościół Grobu Świętego został ponownie konsekrowany w 1149 roku jako "jedno z najwspanialszych sanktuariów w chrześcijaństwie" po wiekach panowania muzułmanów.

W jego centrum stanął nowy ołtarz główny w stylu romańskim. "Znamy raporty pielgrzymkowe z XVI, XVII i XVIII wieku o wspaniałym marmurowym ołtarzu w Jerozolimie" - powiedział Berkovich. Po poważnym pożarze romańskiej części Bazyliki Grobu Świętego w 1808 roku, „ołtarz zniknął ze świadomości publicznej”.

Związek Rzymu z Jerozolimą

Nowe odkrycia pokazują, że ołtarz główny ma nieznany wcześniej związek między Rzymem a chrześcijańskim królestwem Jerozolimy, wyjaśnia Berkovich. W średniowieczu specjalna technika produkcji marmurowej dekoracji ołtarza została opanowana wyłącznie przez mistrzów cechowych w papieskim Rzymie. Zdrapywali oni niewielkie ilości cennego marmuru ze starożytnych budowli. Małe kawałki marmuru były następnie wykorzystywane do tworzenia geometrycznych wzorów i olśniewających ornamentów na kamiennych podstawach.

Poza Włochami, tylko jedno dzieło sztuki tego rodzaju zostało kiedykolwiek odkryte w Opactwie Westminsterskim w Londynie. "Ołtarz Cosmati [inaczej arte cosmatescarzeźbiarzy specjalizujących się m. in. w dekoracyjnej mozaice geometrycznej, przyp. KAI] który został ponownie odkryty w Jerozolimie, również musiał zostać stworzony dzięki pomocy papieża" - podsumowuje Berkovich. Wysyłając jednego z mistrzów do Królestwa Jerozolimskiego, aby zlecił wykonanie ołtarza, głowa Kościoła wzmocniła roszczenia chrześcijaństwa do miasta. "Papież uhonorował w ten sposób najświętszą świątynię w chrześcijaństwie" - zauważył Berkovich. Historyk ma nadzieję, że dalsze badania w papieskich archiwach ujawnią szczegóły dotyczące historii powstania ołtarza, a także tożsamość mistrza Cosmati.

 

tom


 

POLECANE
Wybuch gazu w Chełmnie. Nie żyje jedna osoba, są ranni z ostatniej chwili
Wybuch gazu w Chełmnie. Nie żyje jedna osoba, są ranni

Jedna osoba zginęła, a trzy zostały ranne po wybuchu gazu w jednym z domów w Chełmnie (Kujawsko-Pomorskie). Akcja ratunkowa zakończyła się. Budynek wymaga dodatkowego sprawdzenia, więc tymczasowo został wyłączony z użytkowania. Mieszkańcy trafili do rodzin.

Nie żyje znana amerykańska aktorka Wiadomości
Nie żyje znana amerykańska aktorka

Sally Kirkland, wybitna amerykańska aktorka, zmarła 11 listopada 2025 roku w Palm Springs w Kalifornii. Informację o jej śmierci potwierdził menadżer artystki, Michael Greene. Ostatnie miesiące życia spędziła w hospicjum, walcząc z postępującą demencją.

Demagog.org.pl wykazał, że Donald Tusk kłamał ws. zwolnienia Polski z paktu migracyjnego Wiadomości
Demagog.org.pl wykazał, że Donald Tusk kłamał ws. zwolnienia Polski z paktu migracyjnego

Serwis Demagog.org.pl wykazał, że Donald Tusk podał nieprawdziwe informacje na temat paktu migracyjnego. Szef polskiego rządu niedawno twierdził, że Polska „nie będzie przyjmować migrantów” i że „to już decyzja”.

Krzysztof Stanowski zagroził Elizie Michalik procesem, usunęła wpis, ale w sieci nic nie ginie Wiadomości
Krzysztof Stanowski zagroził Elizie Michalik procesem, usunęła wpis, ale w sieci nic nie ginie

Eliza Michalik odniosła się na platformie X do publikacji użytkownika o pseudonimie Pan Tony. Jego wpis dotyczył rzekomych nieprawidłowości wokół sponsora Kanału Zero, firmy UncensorVPN. Autor posta sugerował, że osoby powiązane z tym projektem mogły mieć w przeszłości problemy z prawem. Dziennikarka po tym, jak Krzysztof Stanowski zagroził jej pozwem, szybko usunęła swój wpis, jednak w sieci nic nie ginie.

Komisja Europejska przedstawiła szczegóły Europejskiej Tarczy Demokracji. Nawet Orwell tego nie przewidział z ostatniej chwili
Komisja Europejska przedstawiła szczegóły Europejskiej Tarczy Demokracji. Nawet Orwell tego nie przewidział

Komisja Europejska przedstawiła szczegóły Europejskiej Tarczy Demokracji. Przewiduje ona cenzurę oraz finansowanie określonej grupy mediów ze środków unijnych.

Trybunał Konstytucyjny: Minister Sprawiedliwości nie może zmieniać zasad losowego przydziału spraw sędziom z ostatniej chwili
Trybunał Konstytucyjny: Minister Sprawiedliwości nie może zmieniać zasad losowego przydziału spraw sędziom

12 listopada 2025 r. Trybunał Konstytucyjny (sygn. akt U 4/25) uznał za niezgodne z Konstytucją rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z 29 września 2025 r., które zmieniało Regulamin urzędowania sądów powszechnych i dopuszczało możliwość odstępstw od ustawowej zasady losowego przydziału spraw sędziom.

Polacy mogą zagrozić niemieckim planom? Oby tylko u nas
Polacy mogą zagrozić niemieckim planom? Oby

Ilekroć rozmawiałam ze znajomymi w Niemczech, przekonywali mnie, że Alternatywa dla Niemiec (AfD) jest partią wyłącznie obliczoną na poradzenie sobie z ruchami muzułmańskimi. Znam też posłów z tego ugrupowania, którzy przychylnie wypowiadają się na temat Polski. Tymczasem jeden z polityków AfD sformułował wprost: Polska stanowi zagrożenie. I niejeden zachodzi w głowę, co się właściwie stało…

Paulina Matysiak usunięta z partii Razem z ostatniej chwili
Paulina Matysiak usunięta z partii Razem

Partia Razem oświadczyła w środę, że skreśliła z listy swoich członków posłankę Paulinę Matysiak, która - jak czytamy w komunikacie ugrupowania - „od dłuższego czasu nie współpracowała z partią”. W komunikacie partia dodała ponadto, że Matysiak nie uwzględniała w swoich działaniach wartości związanych z Razem.

Komunikat dla mieszkańców Warszawy z ostatniej chwili
Komunikat dla mieszkańców Warszawy

W piątek na Stadionie Narodowym odbędzie się mecz piłkarskiej reprezentacji Polski z Holandią. Spotkanie jest traktowane jako mecz podwyższonego ryzyka. „Przy meczu podwyższonego ryzyka organizator kieruje większą ilość służb porządkowych, a policja planując zabezpieczenie uwzględnia to, aby skutecznie przeciwdziałać potencjalnym zagrożeniom i zapewnić bezpieczeństwo wszystkim osobom biorącym udział w imprezie masowej” – przekazała stołeczna policja.

Pałac Buckingham: Rodzina królewska na wyjątkowym spotkaniu Wiadomości
Pałac Buckingham: Rodzina królewska na wyjątkowym spotkaniu

Książę William i król Karol uczestniczyli w nabożeństwie z okazji Niedzieli Pamięci, które odbyło się w Londynie. Kilka dni później, 11 listopada, spotkali się ponownie podczas przyjęcia w Zamku Windsor, upamiętniającego Dzień Pamięci - w 107. rocznicę zakończenia I wojny światowej.

REKLAMA

Sensacyjne odkrycie w Bazylice Grobu Pańskiego

W Bazylice Grobu Świętego w Jerozolimie, za ścianą pokrytą graffiti, zespół badaczy przypadkowo odkrył największy znany średniowieczny ołtarz, mierzący 3,5 metra szerokości. Ołtarz krzyżowców, który został konsekrowany w 1149 roku, przez dziesięciolecia miał status zaginionego.
Bazylia Grobu Pańskiego Sensacyjne odkrycie w Bazylice Grobu Pańskiego
Bazylia Grobu Pańskiego / wikimedia.commons CC-BY 4.0/Hoshvilim - Own work

Odkrycie

Podczas prac renowacyjnych archeolog Amit Re'em z Israel Antiquities Authority i historyk Ilya Berkovich z Austriackiej Akademii Nauk (ÖAW) odkryli marmurowy ołtarz za ważącą kilka ton kamienną płytą, na której froncie „uwieczniali” się turyści. Odkrycie jest sensacją dla historyków, stwierdziła ÖAW.

Fakt, że coś "tak ważnego mogło leżeć nierozpoznane przez tak długi czas w tak intensywnie badanym obiekcie" był całkowitym zaskoczeniem dla wszystkich zaangażowanych, powiedział Berkovich, historyk z Instytutu Badań Monarchii Habsburskiej i Regionu Bałkańskiego ÖAW, w komunikacie prasowym. Tył panelu z graffiti, ozdobiony ornamentami wstęgowymi, został szybko zidentyfikowany jako niegdyś wspaniały przód średniowiecznego ołtarza krzyżowców.

Historia bazyliki

Po zdobyciu Świętego Miasta przez krzyżowców, kościół Grobu Świętego został ponownie konsekrowany w 1149 roku jako "jedno z najwspanialszych sanktuariów w chrześcijaństwie" po wiekach panowania muzułmanów.

W jego centrum stanął nowy ołtarz główny w stylu romańskim. "Znamy raporty pielgrzymkowe z XVI, XVII i XVIII wieku o wspaniałym marmurowym ołtarzu w Jerozolimie" - powiedział Berkovich. Po poważnym pożarze romańskiej części Bazyliki Grobu Świętego w 1808 roku, „ołtarz zniknął ze świadomości publicznej”.

Związek Rzymu z Jerozolimą

Nowe odkrycia pokazują, że ołtarz główny ma nieznany wcześniej związek między Rzymem a chrześcijańskim królestwem Jerozolimy, wyjaśnia Berkovich. W średniowieczu specjalna technika produkcji marmurowej dekoracji ołtarza została opanowana wyłącznie przez mistrzów cechowych w papieskim Rzymie. Zdrapywali oni niewielkie ilości cennego marmuru ze starożytnych budowli. Małe kawałki marmuru były następnie wykorzystywane do tworzenia geometrycznych wzorów i olśniewających ornamentów na kamiennych podstawach.

Poza Włochami, tylko jedno dzieło sztuki tego rodzaju zostało kiedykolwiek odkryte w Opactwie Westminsterskim w Londynie. "Ołtarz Cosmati [inaczej arte cosmatescarzeźbiarzy specjalizujących się m. in. w dekoracyjnej mozaice geometrycznej, przyp. KAI] który został ponownie odkryty w Jerozolimie, również musiał zostać stworzony dzięki pomocy papieża" - podsumowuje Berkovich. Wysyłając jednego z mistrzów do Królestwa Jerozolimskiego, aby zlecił wykonanie ołtarza, głowa Kościoła wzmocniła roszczenia chrześcijaństwa do miasta. "Papież uhonorował w ten sposób najświętszą świątynię w chrześcijaństwie" - zauważył Berkovich. Historyk ma nadzieję, że dalsze badania w papieskich archiwach ujawnią szczegóły dotyczące historii powstania ołtarza, a także tożsamość mistrza Cosmati.

 

tom



 

Polecane
Emerytury
Stażowe